-sen neden değilsin ? çevrene bakmıyor musun ? en mutlu görünenlerine bile ? bütün
bunlar üç oda, bir mutfak, iki çocuk düşü ile başlıyor. sonra? haydi bayanlar, baylar! bu
fırsatı kaçırmayın. siz de girin, siz de görün. üç perdelik dram. birinci kısım: dağlar dümdüz.
ikinci kısım: ne çok tepe! üçüncü kısım : ova batak. bugünlük bu kadar baylar. iyi geceler.
yarın gene bekleriz.
Dünya edebiyatı için Yeraltından Notlar ve Yabancı kitapları neyse bu topraklar için de aylak adam o'dur. Bu, bay C'nin hikayesidir.
Bay C, her şeyden ve herkesten farklı arayışlara sahiptir; ama hiçbir şey onun aradığı gibi karşılamaz onu. Bay C'nin psikolojisini anlamak zor olacak; ama bu kafayı yaşıyorsanız benden bir tane daha varmış diyeceğiniz biri.
Bazen bay c olsım gelir. Tamda hayatıma bir b bulamadığımı ve bulamayacağımı hissettiğim anlarda olur bu. Bari derim bari hayatın boktanlığını gerektiği gibi karşılayabileyim
alıp okuduktan sonra hediye ettiğim kitap. yusuf atılgan kitabı. o kadar güzel anlatmıstır ki bir insanın dusunceleri ve duygularındaki gel gitleri. kitapta cok fazla olay olmamasına ragmen sadece c'nin durumlar karsısındaki halleri, hayata bakıs acısı irdelenmesine ragmen kitap bir solukta bitiyor. tavsiye edilir, tabi bir c. askıyla yanıp tutusuluyor sonrasında benden söylemesi.
-ben başkayım.
+ben de başkayım.(fatma'ydı bu)
-doğru, hep başkayız.ayak bastığımız her yer dünyanın merkezi oluyor.her şey bizim etrafımızda dönüyor..
***
en az umutlanmaları gerektiği zamanlar en çok umarlardı.
***
''bugünkü benim son aldanışım olmayacak.insanlara güveniyorum.''eve varıncaya değin bu duyguyu içinde taşıdı.
***
buraya bir kere gelmen gerekti.ya yeniden başlayacaktı, ya bitecekti.işte geldin, bitti.
***
akşamları elinizde paketlerle dönersiniz.sizi bekleyenler vardır.rahatsınız.hem ne kadar kolay rahatlıyorsunuz.neden ben de sizin gibi olamıyorum?bir ben miyim düşünen?bir ben miyim yalnız?
***
kim bilir, iç sıkıntısı olmasa, belki insanlar işe gitmeyi unuturlardı.''iş avutur'' derdi babası.o böyle avuntu istemiyordu.bir örnek yazılar yazmak, bir örnek dersler vermek, bir örnek çekiç sallamaktı onların iş dedikleri.kornasını ötekilerden başka öttüren bir şoför, çekicini başka ahenkle sallayan bir demirci bile ikinci gün kendi kendini tekrarlıyordu.yaşamanın amacı alışkanlıktı, rahatlıktı.çoğunluk çabadan, yenilikten korkuyordu.ne kolaydı onlara uymak.
***
kişioğlu böyleydi.kimi dilenmek, kimi sadaka vermek zorundaydı.
***
ne öğrettim ona?dünyada tanımadığı bir deli daha olduğunu.
***
elindekileri karyolanın altına, boş bavula koydu.çevresine bakındı.yoktu.oturma odasını da aradı.orada da yoktu.bunca lüzumsuz eşya vardı da, neden en gereken, bir sigara küllüğü yoktu.kadınlar da böyleydi.dünyada gereğinden çok kadın vardı ama, yalnız bir teki yoktu.
***
bu iki adam dünyada hoşgörü diye bir şey olmadığını bilmiyorlar.insan kendininkine uygun olmayanı bağışlamaz.biz, hoşgörüsü olmadığını bile bile, başkalarında kendininkinden ayrıyı bağışlamaya çalışana hoşgörülü diyoruz.
***
olmuyordu, huzurunu yaşadığı günde bulamayan insana kurtuluş yoktu.
***
ben, toplumdaki değerlerin ikiyüzlülüğünü, sahteliğini, gülünçlüğünü göreli beri, gülünç olmayan tek tutamağı arıyorum.gerçek sevgiyi.bir kadın.birbirimize yeteceğimiz, benimle birlik düşünen, duyan, seven bir kadın.
***
kitaptaki c karakterini sabahattin alinin değirmen kitabındaki öykülerden birindeki karaktere benzettiğim film tadında yalın bir kitap.
türk edebiyatının yamulmuyorsam ilk varoluşçu eseridir. c.'nin hayata duruşuyla marjinal bir romandır. türk edebiyatında da bir ilktir. c.'yi belki o sürekli ayla dikmen'in "anlamazdın"ı çalan ıssız adama benzetebiliriz.
fakat yine olamaz çünkü c. içinde sıradanlık ve alışkanlık olan yaşamı kolaylaştıran her şeye karşı bir adam. yaşamı zor yoldan devam ettirmeyi seçiyor ve onu aramaya koyuluyor, belki de hayatını buna adamış.
c. her şeye olan karşılığına rağmen bir türlü kendine karşı olamıyor. olsa belki delirecek, fakat olamıyor. her şeyi babasına dayandırıyor, çünkü her insan biraz da babasının benzeridir. çocukluk travması, gençliğindeki tecrübeleri onun hayatını bir başkaldırıya dönüştürecek nefreti ona sağlıyor.
Yusuf atilgan'in bir eseridir. Her seye karsi zor bir karakter olan C.nin yasami uzerinden akip gider roman.ben okurken biraz kendimi buldum.okunmasi tavsiye edilir...
-sen neden değilsin ? çevrene bakmıyor musun ? en mutlu görünenlerine bile ? bütün
bunlar üç oda, bir mutfak, iki çocuk düşü ile başlıyor. sonra? haydi bayanlar, baylar! bu
fırsatı kaçırmayın. siz de girin, siz de görün. üç perdelik dram. birinci kısım: dağlar dümdüz.
ikinci kısım: ne çok tepe! üçüncü kısım : ova batak. bugünlük bu kadar baylar. iyi geceler.
yarın gene bekleriz.
Yaptığınız işe, çevrenize, hatta kendinize yabancılaştıysanız mutlaka okuyun. Iyi giden bi karşı cinsle olan ilişkiler kalmışsa onun da anasını beller.
Bu gece basladim bu kitaba,soluksuz okudum,bitirdim.
Bir kac gundur aylaklikta sinir tanimiyorum pardon bir kac yildir.
Tutunamamak benim sorunum da,bir seye bagli kalip onun amacinda yasayamamak.
Insanlardan tiksinmek nerdeyse,yalniz oldugum icin uzulurken kendimi toplumdan,insanlardan soyutlastirmak.
Ah ne buyuk bir paradoks.
C. Bulabildi mi kendini tamamlayacak,omur boyu sevecegi esini?
Kendimi o kadar benzettim ki c. Ye,kitabin sonunda o bulsaydi eger bende bulacagima inanacaktim nerdeyse.
Gecmisinden arinamadigi gibi ben de arinamayacagim hic bir zaman ve kendimi insanlarin arasina karistiramayacagim.
'Karıncalar bilmeden sever ' gibi bir aforizmanın geçtiği olağanüstü kitaptır .tutunamayanlara karşı olarak bu bir tutamak sorunudur ,tutamağı olmalı insanın diyerek belki de Oğuz Atay ı uyarmak istemiştir .
Leyla ile Mecnun dizisinde Yavuz'un okuması sayesinde dikkatimi çeken bir kitaptı benim için ve en sonunda hayatın kesmekeşliğinde okuyacak zaman bulabildim. Çünkü bence öyle alelade okunabilecek bir kitap değil her ne kadar herkesin elinde olsa da sanırım herkesin harcı değil bu kitap; içinde bolca bilinç akışları, diyaloglar, monologlar, mektuplar ve karakterlerin arayışları var. ilk başta anlamsız geliyor hepsi karışmaya başlıyor olayların. O yüzden herkesin harcı değil diye not düştüm aslında orada demek istediğim bu kitabı okurken sadece ama sadece aylak adamın yerine koymamız kendimizi, çok dikkat istiyor bu yüzden. Ama gerçekten tam anlamıyla okunduğunda insanı çok etkileyen bir kitap bana göre. Baş karakterimiz C. sonsuz bir arayış içerisinde. Çoğu şeye de sahip aslında diğer insanlar tarafından bakılınca. Yakışıklı, babasının mirası sayesinde zengin değil paralı bu sayede de çalışmaya ihtiyaç duymayıp herkese "iş yapamam ben, aylakım" diye tanıtıyor kendini. Ama yine de her bedene sahip olması bile mutlu edemiyor onu, "o"nu bulamıyor. Zaten onu bulsa hayata benzer mi olurdu, o kadar güzel ki kitap bu nedenle tam hayat naifliğinde. Hele babasıyla olan ilişkisi sayesinde daha çok anlayabilirsiniz hatta hak veriyorsunuz yaptıklarına. Babasından ne kadar nefret de etse,onun gibi olmamaya çalışsa da yine onun gibi yine uzaklaşamamış babasından. Bağlanmaktan korkuyor, sıradanlaşmaktan korkuyor, kimsenin sevgisine inanmıyor ama yine de gerçek aşkı bulabileceğine onu anlayabilecek biri bulma umudunu kaybetmiyor ta ki sonuna kadar. Sahi o otobüse yetişseydi gerçekten o muydu aradığı? Ama bulsaydı zaten anlamını yitirmez miydi tüm aşk sandıkları gibi, yine devam etmez miydi arayışı? Ve en son olarak da Leyla ile Mecnun gibi mükemmel bir dizide bu kitaptan alıntı yapmaları Mecnun ve Yavuzu anlatıyor onların da aşkı arayışları gibi.
--spoiler--
okuldan suratımda çürükler, tırnak yaralarıyla döndüğüm günler babam ''adam olmayacak bu çocuk," derdi. konuşmazdım. sevinirdim.babam adamsa ben olmayacaktım. "büyüyünce bıyık bırakmayacam" derdim kendi kendime. ertesi gün daha çok dövüşürdüm. ötekiler benden yıldılar. öğretmenler babama yazarlardı. iyi ki okumamı istemiyordu. yoksa ona inat okumazdım. "okuyup da ne olacak? iş adamı olmalı," derdi. teyzem ona çıkışırken, ben iş adamı olmamaya karar verdim. bazı kere teyzem bana büyüyünce ne olacağımı sorardı. "bilmiyorum," derdim. "komisyoncu olmayacam ben." gülerdi. başını sallar, "sen," derdi, "bu kötü adamın yüzünden azap çekeceksin.
--spoiler--
romanda,toplumun tek düzeliğinden sıkılmış,sıradanlığa baş kaldıran bir adam, ''c.'' anlatılıyor.yine bir tutunamayanın romanı...
"insan kendisine uygun olmayanı bağışlamaz. biz, hoşgörüsü olmadığını bile bile, başkalarında kendininkinden ayrıyı bağışlamaya çalışana hoşgörülü diyoruz."
