Abbas Kasım ibn Firnas
Tarihî kaynaklar Wright Kardeşler ' den 1023 yıl öncesine rastlamaktadır .
ibn Firnas ' da birçok alanda çalıştı , el - Makata adlı saati tasarladı
Kumdan cam imalatını icad etti ve ayrıca kaya kristallerini kesme yöntemini geliştirdi O zamana kadar sadece Mısırlılar kristal kesmeyi biliyordu Bundan sonra , ispanya Mısır ' dan kuartz ihracını bıraktı
Plenatarium da yapmıştı Bilgin bu cihazla yıldızlarla birlikte bulutu ve şimşekleri de inceliyordu
Ünlü bilgin ayrıca kendisine has metodlarla bir kısım taşlardan mükemmel cam imal etme usûlünü keşfetmiş , cam sanayiinin de öncüsü olmuştu
Ayrıca düzeltme kabiliyeti olan camı keşfederek gözlüğün mucidi olduğu kabul edilir .
Bilgin ibn-i Firnas ' ın aynı zamanda islâm musıkîsinin ispanya ' da topluma mal edilmesini sağlamıştır
Abbas Ibn Firnas Krateri diye isimlendirildi .
ibn Rüşd
ibn Rüşd ( Fas ' ta öldü
ibn Rüşt en çok Avrupa ' da Aristo ' nun eserlerinin birkaç tercümesinden başkası yoktu ve bunlar da din adamlarınca rağbet görüp , incelenmiyorlardı . Batı ' da Aristo ' nun mirasının yeniden keşfedilmesi , ibn Rüşt ' ün eserlerinin 12 yüzyıl başlarında Latince ' ye tercümesiyle başlamıştır .
ibn Rüşt ' ün Aristo üzerine çalışmaları otuz yıllık bir dönemi kapsar ve bu dönem içinde , erişemediği " Politika " dışında bütün eserlerine şerhler yazmıştır Eserlerinin ibranice tercümeleri de , Endülüs ' teki serbest düşünce hayatının gurubunu işaret etmiştir
ibn - i Cübeyr
Gerçek adı ; Ebul ' l Hüseyn Muhammed ibni Ahmed ibni Cübeyr El - Kinani Ortaçağ Granada valisinin nezninde katiplik yaptığı bilinmektedir .
Ebü Cafer Ahmet el - Kuday eşlik etti .
ibn - i Tufeyl
Latin dünyasında Abubacer olarak da bilinir Tanınmış islam filozoflarındandır
Fas ' da vefat etti
Dünya da felsefi romanın ilk örneği ve ilk robinsonad olan Hayy bin Yakzan , 14 yüzyıldan başlayarak dünyanın bütün belli başlı dillerine çevrilmiş , başta Robinson Crusoe nun yazarı Daniel Defoe olmak üzere birçok Batılı sanatçı ve düşünürü etkilemiştir ibn Tufeyl in yaşadığı dönemde ( 12 yy ) özellikle Endülüs te pozitif bilimlerin yanında beşeri bilimler oldukça ilerlemişti Ortaçağ Hıristiyan batı dünyasının aksine islam - Endülüs toplumunda bilimsel bilgilerin Kur an la uyuşacağına dair bir inanç vardı Bu nedenle Endülüs te gayri müslimlerin bilime olan katkılarına sırt çevrilmemekle birlikte Kur an da ki hakikatler çerçevesinde bilime katkılar yapılıyordu Özellikle tasavvuf alanında oldukça ilerlemiş olan Endülüs toplumu ibn Harabi , ibn Rüşt , ibn Tufeyl gibi mutasavvıflar yetiştirmiş ve bunların görüşlerinin etkisinde kalmıştır Filozofların temel kaynağı olan Kur an - ı Kerim e göre Allah ın ilk yaratığı , yaratığın tohumu olan akıl ; son yaratığı ise bu tohumun sahibi olan insan dır Yaratığın amacı insandır ve insanda ruhun erdemi nedeniyle insandır . insan vücuduyla maddi dünyaya ruhi ile de manevi dünyaya bağlıdır insan , yeryüzünde Allah ın temsilcisidir ve yaratılmış her şey insanın kullanımına tabii kılınmıştır . Bu temsilciliğin sorumluluğu da bütün insanlığa aittir Bütün insanlık ; her insanın kendisinde mevcut potansiyele ve olanakları harekete geçirmek ve onarlı gerçekleştirmek fırsatına sahip olduğunu göstermek gibi bir kolektif sorumluluk altındadır
Muhyiddin ibn Arabi
Abū Abd Allah Muhammad b Ali b Muhammad b al-`Arabi al-Hātimī al-Tāī (islam düşünürü ve şairidir
Nefahat'a göre, Bağdad Ulemasından birisi [Muhyiddin ] üzerine bir Kitap Te'lif etmiş ve bu Kitapta Musannefatının 500den fazla olduğunu söylemiştir [ibnu'l-Arabî]'nin Eserlerinin sayısı kendine de Malum değildi, denir Hayatında Dostlarının isteği üzerine birkaç defa bunların Fihristini yapmak istedi Bu Fihristler birbirinden ayrı 3 yazma halinde bugüne geldi Bugüne gelenlerin bazıları:
Fütûhat-ı Mekkiyye fi Esrâri'l-Mahkiyye ve'l Mülkiye, Kendi el yazısı ile olan nüsha, Türk-islam Eserleri Müzesi no1845-1881'dedir Bu Nüsha 31 Cild halinde tertib edilmiştir
Fusûsu'l-Hikem, Türkçeye çevrildi Molla Cami, Hoca Muhammed Parsa'nın "Füsûs" için, "can", "Fütûhat" için "gönül" dediğini rivayet eder
Kitabu'l-isra ilâ Makâmi'l-Esrâ,
Muhadaratü'l-Ebrâr ve Müsameretü'l-Ahyâr,
Kelamu'l-Abâdile,
Tacu'r-Resail ve Minhacu'l-Vesâil,
Mevaqiu'n-Nucûm ve Metali' Ehilletü'l-Esrar ve'l-Ulûm,
Ruhu'l-Quds fi Münasahati'n-Nefs,
et-Tenezzülatü'l-Mevsiliyye fi Esrari't-Taharat ve's-Salavat,
Kitabu'l-Esfar,
el-isfar an Netaici'l-Esfar,
Divan,
Tercemanu'l-Eşvak,
Kitabu Hidayeti'l-Abdal,
Kitabu Taci't-Terâcim fi işarati'l-ilm ve Lataifi'l-Fehm,
Kitabu'ş-Şevâhid,
Kitabu işarati'l-Qur'an fi Âlaimi'l-insan,
Kitabu'l-Ba'
Nisabü'l-Hiraq,
Fazlu Şehâdeti't-Tevhîd ve Vasfu Tevhîdi'l-Mükinîn,
Cevâbü's-Sual,
Kitabu'l-Celal ve hüve Kitabu'l-Ezel,
Zerkali
Zerkali Endülüslü astronom (1029-1087) Alfonso Tabloları adıyla anılan eserlerin yapılmasına öncülük edecekti
Zerkali Endülüste yetişen Ünlü astronomi alimlerinden ismi, ibrahim bin Yahya et-Tecibi en-Nekkaş olup, künyesi Ebu ishaktır Zerkali diye Ünlü oldu 1029 senesinde Tuleytula şehrinde doğdu Küçük yaşta ilim öğrenmeye başladı Kısa zamanda din ve fen ilimlerini öğrenen Zerkali, astronomi ilminde söz sahibi oldu Astronomi çalışmalarını ve rasadlarının çoğunu Tuleytulada yaptı Ömrünün sonuna doğru Kurtubaya yerleşti ve 1087 senesinde burada vefat etti
Zerkali, ilk defa Batlamyus'un aksine dünyanın gerçek yörünge noktası hareketini ve güneşin ta'dil merkezinin asırlık değişikliğe bağlı olduğunu keşfederek kanuna bağladı Halbuki, Batlamyus, güneş sisteminin yörünge noktasını sabit ve ta'dil merkezini de değişmez kabul etmişti Güneşin yörünge noktasını 12 saniye kadar doğru bir yön, yani doğudan batıya doğru bir değişiklik vererek güneş için yeni bir teori ortaya atıp değişim merkezindeki düzensizliği de ortadan kaldırdı
Batlamyus kuramında, Güneşin Yerden en uzak konumu olan günötenin durağan olduğu benimsenmiş ve gözlemlerin bildirdiği farklı veriler gözlem hatalarıyla açıklanmıştı islâm Dünyasında Sâbit ibn Kurrâ, bu görüşten kuşku duymuş ama bunun yerine daha doyurucu olan başka bir görüş koyamamıştı Zerkâlî ise, günöte noktasının durağan olmadığını ve yılda 12 saniyelik bir açıyla Batıdan Doğuya doğru yer değiştirdiğini öne sürmüştür; ona göre, bu yer değişikliğini, Güneşin yörünge merkezinin bir çember üzerinde dolandığını varsayarak açıklamak mümkündür Böylece Zerkâlî, Batlamyus kuramının doğruluğu konusundaki kuşkuların güçlenmesine neden olmuştur
Zerkali, Tuleytula adıyla Ünlü olan ilk astronomi cetvellerini düzenledi Güneş, gezegenler ve diğer yıldızların hareketlerini ilgilendiren bu cetveller, kısa zamanda Avrupanın her tarafında kullanılmaya başlandı Sabır ve dikkatle incelemeler yapan Zerkali dünyanın güneşe olan uzaklığını hesapladı Ayrıca bu mesafeyi güneş yörüngesine dayanan gün dönümleri ile gece ve gündüz eşitliğinin prestesyonuna intibak ettirebilmek için Tuleytulada 402den fazla gözlem yaptı vepresesyon vüsatini de aynı tarzda doğru olarak hesapladı
