tanzimat a kadar kendisini muhafaza eden klasik osmanlı mahalle yapısındaki en önemli kurum. avarız sandıklarını destekleyen esnaf ve ya mahalleli tarafından toplanan paralarla kurulan ve halkın bağış ve yardımları ile yaşayan vakıf, imar faaliyetleri, acze düşenlere yardım, fakir cenazelerinin kaldırılması, cami, mescit, taş, kaldırımların bakımı ve onarımı, imam ve müezzin ücretleri gibi giderlere gelir aktarımı yapardı. vakfın idarecisi mahallenin ileri gelenlerince seçilir, padişahın beratı ile görevine başlardı.
