sıradan insanlar tarafından sıradan bir hitabe olarak nitelendirilen, o sıradan insanların ne haltlar yiyebileceğini, sıra dışı bir gelecek görme yetisiyle sadece bir lidere has harika bir uslupla anlatan çok değerli bir hitabe örneğidir; ulu önder mustafa kemal atatürk e ait olan.
öngörü yeteneğinin liderliğin esas vasıflarından biri olduğunun kanıtıdır. atatürk ne kahindir ne de insanüstü bir varlıktır.
ancak şurası gerçektir ki; istiklal mücadelesi esnasında, öncesinde, sonrasında gördüklerinin süzgecinden geçmiş damıtılmış bir hitabedir.
o zaman da anlamamakta direnenler vardı şimdi de var.
fark yok.
anlarlar.
Bu hitabeyi ilk kez duyduğumda şaşırmıştım. Zira çok uzun gelmişti. Daha sonra ezberlememiz için ödev verdiklerinde de sızlanmıştım böyle ödev mi olurmuş diye. Şimdi bakıyorum da o ödevi veren hocamın elini öpmem gerekli sanırım. Her kelimesi bugünkü halimize ışık yuyan bu harika hitabeyi bizlere bıraktığı için ulu öndere bir kez daha saygı duymak lazım.
--spoiler--
bütün bu şerâitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler.
--spoiler--
20 ekim 1927'de bunları görebilmek gerçekten marifettir.
günümüz şartlarını düşününce inşallah gaflet içindedirler diye iç geçirmekten kendimi alamadığım tekrar tekrar okuduğum yazıdır.
bütünü antidemokratik, nihai cümlesi ise çok açık bir şekilde ırkçı bir söylemle biten hitabe.
neden antidemokratik?
demokrasilerde bir kitleye "memleket işinize geldiği gibi idare edilmiyorsa, yönetimi siz ele alın" denmez.
halkın kendi kendini yönetmesi, seçim-sandık gibi enstrümanlarla gerçekleşir, ki bir önceki cümlede vurgulanan yaklaşım, cumhuriyet olma iddiasını bile abuklaştıracak kadar çürütmüştür.
kaldı ki;
o gençlik hangi gençlik?
alperenler mi, ülkücüler mi yoksa ulusalcılar mı?
onlara sorsan koro gibi "ata'mız bu ülkeyi bize emanet etti" şeklinde ahenkle konuşurlar.
işin aslı bu mu peki?
o gençler kim?
hadi diyelim birilerine bu pâye biçildi, o zaman da şu soru ön plana çıkıyor;
nasıl olacak?
yani bu kişiler memleketi "içinde bulunduğu ahval ve şerait"ten nasıl çıkaracak.
kanlı mı olacak kansız mı?
pembe darbe mi kızıl mı?
yoksa bildiğin "asil kan" kırmızısı mı?
neden ırkçı?
"asil kan" ifadesi yeterli bunu anlamak için.
okurken, acaba atatürk ; karı kız peşinde koşan, babası yaşındaki adamlara sövemekten geri durmayan, kerkükten, musuldan babane diyen, milli konuların üstüne düşmeyen gençlikten mi bahsediyor sorusunu aklıma getiren nutuk.
taaa ki son cümlesine kadar.
''muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur.''
her sabah, her akşam, yemekten önce, yemekten sonra, tuvalete girmdeden önce, tuvalete girdikten sonra, alışverişe çıkmadan önce, alışverişten sonra, işe gitmeden önce, işte, işten çıkmadan önce, işten çıktıktan sonra, otobüste, uçakta, gemide, teknede, sandalda, bisiklette, arabada, yerde, gökte, uzayda okunması gereken hitabedir.
geleceği gören lider olduğunun kanıtlarından biridir.
o zamandan uyarma ihtiyacı duymuştur şu günkü halleri ama sivrinek de davul zurna da çok yoruldu.
osmanlıca bildiğimden ve sevdiğimden ötürü kolayca okuyup anlayabildiğim , her kelimesinin yerli yerinde olduğunu gördüğüm ve gençlerimizin çocuklarımızın hatta yaşlılarımızın bile okuyup yol haritası yapmaları gerektiğini düşündüğüm hitabedir.
"...Zorla ve aldatıcı düzenlerle sevgili yurdunun bütün kaleleri alınmış, bütün tersaneleri ele geçirilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve yurdun her köşesine düşman girmiş olabilir. Bütün bu koşullardan daha acıklı ve daha korkunç olmak üzere, yurdunda, iş başında bulunanlar, aymazlık ve sapkınlık içinde olabilirler. Üstelik, hainlik de yapabilirler. Daha kötüsü, iş başında bulunan kişiler, kendi çıkarlarını, yurduna girmiş olan düşmanların siyasal erekleriyle birleştirebilirler. Ulus, yoksulluk ve sıkıntı içinde ezgin ve bitkin düşmüş olabilir..."
kısmı, memleketini seven her türkiye cumhuriyeti yurttaşı tarafından anlayarak ve bugün içerisinde bulunduğumuz durum ile karşılaştırılarak okunmalıdır.
atam, bundan 80-90 yıl öncesinden öngörmüş de yazmış. daha ne yapsın?
sistemler kurulur ve yıkılır. her zaman sistemlere karşı tehdit vardır. bunu görebilmek için ilerigörüşlü olmaya gerek yoktur. geçmişe ve bugüne bakmanızla bunun tonlarca örneğini görebilirsiniz. atatürk zekiydi. atatürkü sevdiğinizi düşünüyorsanız her gün 4 5 defa gençliğe hitabe okuyacağınıza 4 5 sayfa nutuk okuyun. ilerigörüşlülüğü konusunda daha ciddi örnekler bulabileceğinize samimiyetle inanıyorum.
osmanlıcayı (eski türkçeyi) yabancı dil zannedenlerin anlayamadığı ve bu sebeble "sadeleştirmeye" kalktıkları ve o güzel ahengini de bozdukları hitabe. hem seviyorum de hem de zahmet edip bir sözlük alıp anlamaya çalışma. O da garip ya.. Eğitim sistemi o kadar kötü ki ülkenin kurucu kadrosunun liderinin hitabesini anlamak için sözlüğe ihtiyaç var.
hiç olmazsa bu sayede yeni bir kaç kelime öğrenirsin.
"bütün bu şerâitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler. hattâ bu iktidar sahipleri, şahsî menfaatlerini, müstevlîlerin siyasi emelleriyle tevhid edebilirler. millet, fakr ü zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir."
ne mutlu türküm "diyene" cümlesini kurmuş birini ırkçılıkla suçlamak mantık dahilinde değildir bence. ve ilköğretimde konu olarak işlerdik ya, her geçen gün ne kadar doğru olduğunu anlıyor insan:
en çok şu kısmı , özellikle geçtiğimiz 20 yıla nazaran yazılmış olan hitabe dir.
"Bütün bu şeraitten daha elim ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalalet hatta hıyanet içerisinde bulunabilirler. Hatta bu iktidar sahipleri şahsi menfaatlerini, müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhid edebilirler. Millet fakr-u zaruret içinde harap ve bitap düşmüş olabilir."
bir insan ancak bu kadar ileri görüşlü olabilir değil mi? büyük adammış. o günden farketmiş bu postal sevdalısı ittihatçıların ne kadar tehlikeli olduğunu , asa asa bitiremeyebileceğini farketmiş. ve demiş ki;
-bu çeteciler yargı organlarını ele geçirebilir , istedikleri gibi at koşturmaya çalışabilir.
-medya organlarını ele geçirebilir , size aptal , göbeğini kaşıyan vs diyebilir. alenen postal propagandası yapıp bunu halkın isteği imiş gibi gösterebilir.
-sırf siyası rant sağlamak için kendi askerimiz ile kendi askerimizi vurdurabilir(heron skandalları, kendi mayınlarımızla ölen askerlerimiz vs.)
-sırf kendileri güçlü olmak , güçlü kalmak için ekonomik krizleri tetikleyebilirler , halkı yoketmek için parçalamak için herşeyi yapabilirler.
"Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur" diyerek ümitsizliğe kapılmamamızı söylemiş.
nitekim 20 sene önce hayal olan şeyler artık gerçek. bu postalcıların kökü kurutulmak üzere , şahsi menfaatleri için vatana , millete ihanet edenlerin o "şahsi menfaatleri" münasip yerlerine sokulmakta.
"Ey Türk istikbalinin evladı! işte bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen; türk istiklal ve cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur."
bu millet diğerlerine benzemez , öfkelenir , ama yazar bir kenara. bilir ki sandık kendisine geldiği sürece "kanı bozuklardan" ve "kazandığını sananlar" dan intikamını alır.
çok şükür , artık postalcıların hepsi tehlikenin farkında. o tehlikenin adı "demokrasi" dir. güçlendikçe kendileri deşifre olmaktadır.
o "tehlike" hepsini yutacak engin bir okyanus kadar büyük artık. her biri tek tek boğulacak.
