izleyin ve şaşırın. Bir ulusun önderi ne kadar ulusunu kucaklıyor, milletiyle kendi çocuğu ve annesi babası gibi nasıl kalpten sevgiyle dolu, dış dünyayla nasıl rahat ve dürüst konuşuyor. Nasıl ingilizce konuşacağım diye şekilden şekile girmiyor. Ne kadar modern kıyafetli ve ne kadar zamanda yolculuk yapıp 1900'lü yıllara gitmiş gibi.
Gerçekten de keşke Mustafa Kemal tüm çekişmelerin dışında tutulsaydı. Böyle nadide üstün nitelikli ve alicenap bir insan, ucuz politikalarda taraflarca çekiştirilmeseydi. Sesini duyduğumda işittiğim sevinci herkes hissedebilseydi.
Seni saygıyla anıyoruz Atam. Nutku'nu okumayı tüm gençlerine öğütlüyoruz. Dış politiklarda sırtımız dik ve onurlu olacağımız günler için canla başla çalışıyoruz. Ne mutlu seni sevene.
Videoyu youtube gönderenin belirttiğine göre :
Atatürk'ün Amerika devletine yaptığı konuşma. 1925 yılında Atatürk Orman Çifliğinde. Arkadaki şahıs Ankara Amerikan Büyükelçisidir(merak edenlere:)
"muhterem amerikalilar;
türk milletiyle, karşılıklı olduğuna emin bulunduğum muhabbet ve samimiyetin tabii menşei* hakkında birkaç söz söylemek isterim.
türk milleti kalben* demokrattir. eğer bu hakikat şimdiye kadar medeni beşeriyet tarafından tamamiyle anlaşılmamış bulunuyorsa, bunun sebeplerini muhterem sefiriniz osmanlı imparatorluğu'nun son devirlerini işaret ederek çok güzel ihya* ettiler.
diger taraftan; amerika milletinin benliğini hissettiği dakikada istirad ettiği, ila ettiği demokrasi... amerikalılar bu mevhume ile müntesib bir milliyet olarak beşeriyet dünyasında arz-ı meşrutiyet eyledi. büyük bir millet birliği kurdu. işte bu noktadandır ki türk milleti amerika milleti hakkında derin ve kuvvetli bir muhabbet hisseder.
ümid ederim ki bu müşahede iki millet arasında mevcut olan muhabbeti kökleştirecektir. yalnız bu kadarla kalmayacaktır, belki bütün beşeriyeti birbirini sevmeye ve bu müşterek sevgiye mani olan mazi hurafelerini silmeye, dünyayı sulh ve huzur ühsasına* sokmaya medar olacaktır.
temsil etmekle mubayi* olduğum türk milletinin, yeni türkiye cumhuriyeti'nin insani gayesi işte bundan ibarettir."
tüyleri diken diken eden yüce insan ın yaptığı ve ilk kez izlenmesi dolayı ile oldukça heyecanlanılan konuşmadır. bugüne bakıp ah lar vah lar çekmemek mümkün mü?
şuna dikkat edilmesi gereken videodur:
mustafa kemal ellerini yakasından indirdiği andan 1-2 saniye sonra yanındaki amerikan büyükelçisi de aynı hareketi yapmıştır. bu neyi gösterir? sevgili atatürk onlar için ancak taklit edilebilecek yüce bir insandır. şimdikilere bakınız, bush'un yanında ayak ayak üstüne atarsam acaba kırılır mı diye düşünenlere...
düzenleme: buna eksiyi ya bush verir ya rte. kendilerinden biri aramızda.
gözlerimi yaşartan videodur.. O'na saygım son derece sonsuz. Ben böyle bir zekanın tarafında olduğum için gurur duyuyorum. Atalarım Selanik göçmeni olduğu için gurur duyuyorum. Ama bugün Atatürkçü'yüm diye geçinenlere baktığımda sırf onlarla aynı kefeye girmemek için Atatürkçüyüm diyemiyorum. Ben Atatürk'ü seviyorum. O'nun yolu en doğru yoldur. Buna şüphe yok. Ama Atatürk'ün ağzından kendi yollarını yazanlar bunun hesabını O'na verecekler.
atanın sesini bu uzunlukta işitebilmek ve görebilmek kendisini, bu kadar uzun süreli mümkün olmamıştı sanırım.
huzurunda tekrar atam;
ne mutlu türküm diyene..
söylediği her kelime, onları cümle içinde kullanışı, duraklamaları, kafasını aşağı çekip tekrar kaldırması, dik dik bakışı, elini kolunu nereye koyacağını bilmesi ve bunları yaparken ne kadar rahat olduğunu göstermesi ile bir kere daha karizma dersleri vermiştir. o kadar etkileyici bir insandır ki; abd elçisinin altta kalmamaya çalışırken; ''olmadı lan bir elimi koyacaktım,bu eli nereye koyacam ki. kafayı sağa mı sola mı çevirecem şimdi. kameraya da bakmıyorum. iyice sıçtım.''tavırlarını bile göremezsiniz.
istemeden de olsa yakın tarih gözlerde canlanır ve bir sigara daha yaktırır bu video.
kameraların şimdiki kadar yaygın olmadığı yıllarda her nasılsa bilinmedik bir devletin bilindik bir lideri* ile bilindik bir devletin bilinmedik bir temsilcisinin* yanyana geldiği videodur.
anlaşıldığı üzere gerek atamız gerek amerikalı elçi o vakitler pek yaygın olmadığından olacak kameralara pek aşina değildir. atatürk'te kılık kıyafetine,duruşuna her daim gösterdiği titizlikten olacak kamera karşısında fotoğraf çektirenlere has poz veren bir eda vardır. elinin konumunu sık sık değiştirse de vücudunun alacağı pozisyon elini koyacağı yer tereddütsüz bellidir. amerikalı'da da yabancı bir yerde misafir bulunanlarda görülen boş bakışlar stresin getirmiş olduğu zihin-kas koordinasyonu bozukluğuna bağlı ellerin ve vücudun duruş şeklini ayarlayamama problemi vardır. bunların haricinde atatürk'ün ses tonu açık,sade kelimeleri tane tane ve konuştuğu türkçe, kullanılan kimi osmanlıca deyimler hariç bugünkü tbmm'deki çoğu vekilin konuştuğu dilden daha anlaşılırdır.
"kalben demokrat" olduğumuz dönemlerde milletin oy falan kullanamadığını,oylarını kalbine gömmek zorunda bırakıldığını,çünkü ortalıkta chp'den başka parti olmadığını,arada kurulanların da binbir iftira ve yıldırmalarla alaşağı edildiğini hatırlatan videodur.
nitekim demokrasi o dönemde kalplerdeydi,esas olan takrir-i sükun'du...
atatürk'ün o mübarek ellerini öpmek istediğim videodur. ne yazık ki bu hiç olmayacak ve büyükelçi bile hareketlerini taklit ediyor dikkat ederseniz ne kadar büyük bir lider olduğunu oradan da anlayabilirsiniz.
bir babanın, çocuğunu koruma isteği gibi.. ne kadar samimi ve rahattır atamız, ne kadar da güvenir kendine ve ulusuna.. ne kadar acıklıymış bu video be... ne güzel günlermiş meğer o günler...
amerikan fox sirketi tarafindan orman cifliginde cekilmistir.
ataturk bu videoyu, izmir elhamra sinemasinda izlemis ve daha sonra videoyu izlemesini saglayan ihsan ipekci ve ekibi ataturkun meclis ile ilgili nutkunun videoya cekilme islemlerini gerceklestirmislerdir.
konuyla ilgili hifzi topuz ve ihsan ipekcinin bir roportaji var.icerigi oldukca ilginc olan bu roportaji ilgilenenler icin buraya aktarayim:
"fox sirketi 1925-27 yillarinda ataturk'un amerikan buyukelcisi ile sesli bir filmini cekmisti.bu filmi ataturk'e ilk defa izmir de elhamra sinemasinda ben gosterdim.ataturk'u sag yanda bir locaya oturttuk.
( bahsi gecen video)
film bitince ataturk:
"film iyi ama ses,benim sesime hic benzemiyor" dedi.
kenidisine sesin makinada degistigini ve insanin cogu zaman kendi sesini taniyamadigini anlattim.
sonra da "pasam,musade ederseniz biz de bir filminizi alalim"dedim ,"goreceksiniz amerikaliladan kotu olmayacak"
" meclis acilinca ankara'ya gelin de birseyler hazirlayin" diye cevap verdi .
meclis acilinca ben nizamettin nazif,operator remzi ve bir alman teknisyen kalkip hep beraber ankara'ya gittik.
hazirliklarimizi yaptik.
ataturk mecliste nutuk soyluyordu.bizde bunu filme almaya calistik.
ama pasa projektorlerden rahatsiz oldu,isiklari sondurmemizi istedi.
bizde makinayi durdurduk.film cekilemedi .
sonra ataturk'un bizi cankaya ya cagirdigini haber verdiler.yine dordumuz ve babam,kalkip cankaya ya gittik.kendisi bizi kabul etti ve filmi orada cekmemizi soyledi.
koskun terasina tertibati kurduk.ataturk meclisteki elbiselerini giyip terasa yerlestirdigimiz siyah tahtanin onune geldive nutkunu okumaya basladi.biz de makineleri islettik.
bu sirada operator remzi bize bir takim isaretler yapiyordu.remzi" nutuk bitince alkislayin" demek istemis.
ataturk fena halde sinirlenerek:
"essoglu essekler ,beni artiz gibi buraya cikarmislar,alay ediyorlar,boyle sinema olmaz" diye nutkunu kesti..
alman operator ataturk'un ne dedigini anlamadigi icin makineyi calistirmaya devam ediyordu.butun kufurler filme alinmisti.elimizde 120 metrelik bobinler vardi.ilk bobin bitmek uzereydi .yerimden firladim:
"bir dakika musade ederseniz bobini degistirecegiz " dedim yine kizdi;
"goruyorsunuz ya ,bunlar film cekemezler,dogru durust filmleri bile yok" dedi.
ben kendisine ,bobinlerin hep bu boy oldugunu,baska turlu film cekmeye imkan olmadigini anlatmaya calistim.bunun uzzerine razi oldu ve nutku sonuna kadar okudu.
bobinleri istanbulda studyoya gonderdik .banyo yapildi.ilk denemeyi studyoda ertugrul muhsin, nazim hikmet ( ara edit :nazim hikmet 1933 de ipek filmde ses yonetmeni ve senarist olarak calisir) veosman ipekci yapiyormus.bir yandan sandwic yiyerek diger yandan sesi dinliyorlarmis. ataturk tam bu esnada " essoglu essekler" diye bagirinca ekmekler bogazlarinda oylece irkilip kalmislar.
ertesi gun film ankara'ya geldi.ataturk'e filmin hazir oldugunu bildirdik.o gece cankayada 50-60 kisilik bir davet varmis.ataturk benim filmi oynatmami istemis.cankaya ya giderek filmi gosterdim.
ataturk filmi cok begendi ,bir daha gostermemi istedi.filmi bir daha oynattim.biraz sonra " su filmi bir daha gorelim" dedi.
boylece filmi o gece uc kere gostermis oldum.
filmin kufurlu bolumlerini arkadaslar baska bir bobine sararak bana gondermislerdi.ataturk'un genel sekreteri resuhi beye yanasarak,bu bobini negatifi ile birlikte kendisine vermek istedigimi soyledim.ataturk duydu;" nedir, ne oluyor?"diye sordu.maksadimi anlattim.
' onlari da gorelim oyleyse"dedi.
bunun uzerine o bobinide gosterdim .ataturk cok guldu,eglendi.bir daha gormek istedi.yine gosterdim ve sonra bobini negatifi ile birlikte resuhi beye teslim ettim.o filme ne oldu bilmem..
[kaynak;hifzi topuz -eski dostlar,remzi kitabevi,2000]
-------------------------------------------- ihsan ipekci filme ne oldugunu bilemeden ve filmi bir daha goremeden 1966 da aramizdan ayrilir. sozluk okuyucularini merakta birakmadan ve kufurlu bobini sakli tutarak verelim linkimizi.. sayin ihsan ipekcinin 1933 de yukarda anlattigim bicimde cankayada koskte kara tahta onunde cektigi ataturk nutkunun filmi:
her 10 kasim ve diger onemli gunlerde mutlaka tv de gosterilen bu cekimin hazin bir oykusu daha vardir.
buyuk ihtimalle ihmalkarlik ya da baska nedenlerle resuhi beye teslim edilen bu bobinlerin sarili oldugu kutular ,
1970 yilinda topkapi da bir manavda tesadufen bulunur.
sinema tv enstutusu baskani sami sekeroglu manavda video kutulari gorur ve merak edip icini acar ,ataturk resimleri ile sesli cekim isaretlerini gorunce butun kutulari satin alir.manavin derdi ise bobinlerdeki gumus nitrattir..hayat ne garip...
edit: ikinci videodaki alkislarin efekt oldugunu soylememe gerek yok sanirim . istanbul ipek studyolari ve nazim hikmet sagolsun..
yeni dirilen, ayağa kalkan, lodostan yavaş yavaş kurtulan bir türkiyenin geri döndüğünü, kimseye ihtiyacı olmadığını büyük güce anlatan devlet başkanının yaptığı konuşmadır. doğru bir harekettir. heyecanlı olduğuda gözlenmemiştir.zira atatürk amerikaya karşı korkak biri olacak değildir elbet.
Türk milletiyle Amerikan milletleri ve karşılıklı olduğuna emin bulunduğum muhabbet ve samimiyetin tabii menşei hakkında birkaç söz söylemek isterim.
Türk milleti zaten demokrattır. Eğer bu hakikat şimdiye kadar medeni beşeriyet tarafından tamamıyla anlaşılmamış bulunuyorsa, bunun sebeplerini muhterem sefirimiz Osmanlı imparatorluğu’nun son devirlerini işaret ederek çok güzel ifade ettiler. Diğer taraftan Amerikan Milletinin kendini hissettiği dakikada istinad ettiği (….) demokrasidir
Amerikalılar bu mevhibe ile mümtaz bir millet olarak beşeriyet dünyasında arzı mevcudiyet eyledi. Büyük bir millet birliği kurdu. işte bu noktadandır ki Türk milleti Amerika milleti hakkında derin ve kuvvetli bir muhabbet hisseder. Ümit ederim ki bu müşahede iki millet arasındaki mevcut olan muhabbeti kökleştirecektir. Yalnız bu kadarla kalmayacak, belki tüm beşeriyeti birbirini sevmeye ve bu müşterek sevgiye mani olan mazi hurafelerini silmeye, dünyayı sulh ve huzur altına sokmaya medar olacaktır.
Muhterem Amerikalılar,
Temsil etmekle mubayi olduğum Türk milletinin, Yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin insani gayesi işte bundan ibarettir. Bu yüksek gayede zaten çok yükselmiş bulunan Amerika milletinin, Türk milleti ile beraber olduğundan şüphem yoktur.”
yeni kurulmuş bir düzen ve devletin dünyadaki diğer siyasi güçlerle iyi ilişkiler kurma çabasını zavallılık olarak değerlendirmek haysiyetsizlikten başka bir şey değildir!!
(bkz: damarındaki kanından utan köpek)
