atatürk'ün pragmatizmini fazla olumsuz bir yaklaşımla eleştiren bir ifade.
atatürk'ün liderliğe giden sürecinde ve sonrasında pragmatik yaklaşımları sık sık kullandığı hayat hikayesini az çok okuyanların, irdeleyenlerin malumudur. atatürk kurtuluş savaşı sürecinde de dahil olmak üzere siyaset yapmıştır, siyasi mücadele yapmıştır, konjonktüre göre hareket etmiştir, lehine olan fırsatları es geçmeyip kullanmıştır, rakiplerini zayıflatma, yalnız bırakma, duruma göre ortadan kaldırma çabaları içinde olmuştur vs vs. elbette bunlar konuşulur, bilinebilir, yeri gelir objektif bakış açısıyla eleştiriye de tabi tutulur, neticede atatürk de insandır, hayat hikayesi bu unutulmadan , tek adam efsaneleri çerçevesine hapsolmadan okunmalıdır.
yalnız bütün bunlar yapılırken maksat bağcı dövmek olmamalıdır. atatürk'ü anlamaya çalışıyorsanız, haliyle sadece kuru bilgi üzerinden gitmekle değil, -en azından- biraz olsun sempati ve empatiyle de yaklaşmayı denemelisiniz. sonuçta nefret edenler bile ülkenin kurtuluşunda başrolü veya başrollerin en önemlilerinden birini oynamış, doğru bildiği yolda ülkesi için bir ömür boyu çalışmış bir insandan bahsettiklerini unutmamalıdırlar.
machiavelli'yi mezarında ters döndürecek bir makyevelizm tipidir. hayır adam "hükümdar"ı yazdı ki, devler adamları evletin birliği ve devamını sağlarken ilkesiz davranmaktan çekinmesin. aslan-tilki vs vs. yerine göre davran ki devlet daim olsun.
gelin görün ki kemal paşa'nın ilkesiz siyaseti bırakın ülkenin birliğini saplamayı, çepeçevre, boydan boya ülkeyi bölmüş, 'çevre'yi 'merkez'den iyice koparmış, halkın devletine olan güvenini tarumar etmiş, ilkesiz siyasetle de "payidar bir devlet" kuramamıştır. bu ancak o öldükten çok sonra, 1950 devrimi ile başlamıştır.