akla napolyon'un bir anekdotunu getiren bir sorunsal:
napolyon pek çok zafer kazandıktan sonraki bir zamanında elemanın biriyle harita başında sohbet etmektedir. eleman harita üzerinde parmağıyla açıklayarak:
"ben sizin yerinizde olsam şuraları şöyle şöyle değil de şöyle şöyle alırdım" der. napolyon ise şöyle cevap verir:
"o dediğiniz yerler parmakla alınabilseydi ben de öyle yapardım."
Mustafa Kemal Atatürk, ölüm döşeğinde iken bile Hatay'ı anavatana bağlayarak Misak-ı Milli'nin bir ayağını daha gerçekleştirdi. Siz de Halep dahil şu anda harekatta bulunduğunuz bölgeye anavatana katın sizi de alkışlayalım.
Alkışlamakla kalmayalım, omuzlarımızda taşıyalım, bir 15 yıl daha sizi iktidarda tutalım.
Sahi Yunanistan'ın, Ege'de bulunan ve bize ait olan irili ufaklı 17 adacık ve kayalığı daha topraklarına kattığı yazılıp çiziliyor sürekli.
Hele bir açıklayın bakalım şu olayın mahiyetini de millet kararını ona göre versin efendiler.
"bırakmak" gibi bir tutumun söz konusu olabilmesi için, bırakıldığı iddia edilen şeyin elde olması icap eder.
lan musul ve 12 ada elimizde miydi ki bırakmış olalım? musul o zamanlar gücünün doruğunda olan britanya imparatorluğu'nun, 12 ada ise italya'nın elindeydi. 12 adayı hangi donanmayla ele geçirecektik? abdülhamit'in haliç'de çürüttüğü donanmayla mı? musul'u nasıl alacaktık? bitmiş, tükenmiş milletin güç bela çıkarabildiği son orduyu riske atarak mı? hele ki o ordunun silahı ve cephanesi yetersizken?
12 adaları bilmiyorum fakat musul'un bırakılma sebebi sanırım şeyh sait isyanının çıkmasından dolayıdır. tabii isyanın arkasında kimlerin parmağının olduğu herkesçe malum.
Atatürk olmasa izmir olmazdı, istanbul olmazdı, doğunun büyük kısmı olmazdı, hatay olmazdı, maraş olmazdı, karadenizin büyük kısmı olmazdı. ha olmasaydı olurduk diyorsun ya nasıl olacağını bir düşün tabi. iç anadolunun verimsiz çorak arazisinde oturuyor olurduk, muhtemelen fransız sömürgesi bir afrikalı gibi yaşardık. Bu olmuş halinse olurdun tabi.
Ben şu toprağı kurtarabildiğine mucize gözüyle bakıyorum. Tarihi kadir mısıroğlu öğretirse bunlar da bu kadar tarihçi olur.
Osmanlı tarih sahnesinden kendi hataları ile çekildi, o hükmettiği kıtaları hiç bilmediği milliyetçilik yüzünden birer birer yitirdi. Şimdi çıkıp Atatürk bıraktı diyorlar, allah akıl fikir versin.
Atatürk'ü sorgulayan amına kodumun, zihniyetini siktiğimin dar kapasiteli beyinleri 3 kıtaya hükmetmiş Osmanlı devletini iç Anadolu'da ufacık bir Kara parçasına küçülten padişahlara laf söylemez. Sizin ben o olmayan beyninizi sikeyim.
soysuz itin kendi çıkarları için milleti ve devleti terk edip ingiliz gemisiyle siktirip gitmesi bir gerçektir.
ama Atatürk'ün musul ve 12 adayı millet çıkarları tersine bıraktığı yalandır.
ki başında bin bir türlü bela olan bir devlet, parçalanmaması bile büyük mucize. işte o zorluklar olmasa alınırdı...
bir tane dostun yoktu etrafında çevrende ne kadar ülke varsa hepsi senden bir şeyler alma veya koruma derdinde, hele ki büyük sömürgecileri hiç saymıyoruz...
o zamanlarda 12 adalara saldıracak ne bir donanma ne de bunu zorunlu hale getiren bir durum vardı. Musul olayına gelirsek Atatürk'ün istanbul uğruna musuldan vazgeçtiğini söyleyebiliriz. Musul'da o dönemde 50.000 kişilik yerleşmiş, şehri savunmaya hazır, eğitimli ingiliz askeri bulunmaktaydı Evet Atatürk de Musul'a bir askeri harekat planlıyordu ancak elinde bunun için yeterli büyüklükte, uzak bir bölgeye saldırı harekatı yapabilecek yetenekte güçlü bir ordusu yoktu. Musul böyle bir askeri harekatla geri alınsa bile orayı elde tutacak güce sahip değildik ekonomi ise zaten yetersizdi. istanbul'a bakınca ise tüm osmanlı devlet arşiverini içinde bulunduran asya ile avrupa arasındaki köprüyü, Rusya'yı köşeye sıkıştarabilecek tek yolu görüyoruz. Bunun yanında yunanlıları izmir ve Çanakkale'den atan Türk birliklerinin yanıbaşındaki bir şehirdi istanbul. Ve atatürk istanbul'u tercih etti. 3.kolordu bölgeye girdi ve bölgedeki ingilizler çatışma olmadan çekilmek zorunda kaldılar. Ama Atatürk'ün bir gözü hala Musul'daydı. 1923 yılında Lozan barış antlaşmasında ingilizler ve Türkler arasında hala çözülemeyen Musul sorunu ingilizler ve Türkler arasındaki ikili görüşmelere bırakıldı. Ancak bu görüşmelerden de sonuç alınamıyordu, zira ingilizler petrol yataklarıyla dolu bu bölgeden çekilmek istemiyorlardı. Ve Atatürk 1924 yılında Musul'a askeri harekat için hazırlıklara başladı. Musul'u işgal eden ingiliz hükümeti daha yeni düşmüştü ve ingiliz ordusunun bölgede tutunacak gücü yoktu. Bu sırada ingiliz destekli Nasturi ve Şeyh Said ayaklanmaları çıktı ve musul için hazırlanan Türk ordusu doğu anadolu'nun geniş bir bölgesine yayılmış bu isyanlarla uğraşmak zorunda kaldı. isyanların bastırılmasından sonra ise ordunun Musul'a harekat yapacak gücü kalmamıştı. ingiltere, Türkiye arasında imzalanan ankara antlaşmasıyla Musul ingiliz himayesi altındaki Irak'a bırakılacak, Irak Musul petrolünden kazandığı petrol gelirinin %10 unu 25 yıl boyunca Türkiye verecekti. Ancak bu haktan da bir süre sonra para karşılığında vazgeçildi.
Musul için hazırlanan ordu doğudaki islamcı pezevenklerin ayaklanmasını bastırmaya gitti. Hani şu fransızların ve ingilizlerin şeyh sait gibi or.....u ç.....ğu vatan hainleri ile anlaştığı zamanlar...
kafa kurcalayan bir sorunsaldır. hatay gibi işe yaramayan bir şehri almaya çalışmak yerine keşke hakkımız olan adaları alsaydık. ben şahsen kendisinin adaları, yunanistan doğumlu olduğu için yunanlara hediye ettiğini düşünüyorum. musul'u da bir sebepten dolayı vermiştir. açık ve net.
vahdettinin sattıklarından anca bu kadarını kurtarabildi. vatan hainleri olmasa onları da alma imkanı olabilirdi. ayrıca on iki adayı alabilecek yeterli deniz kuvveti yoktu zaten.
sanki yere çöp bırakmış gibi anlatılan olay. ne alıyorsun lan, bakkaldan ekmek mi alıyorsun ? neden musul ve 12 ada bırakılmış. kolaysa alın beyler, hala orada topraklar.
adam alabileceği kadarını almış. onun gücü o kadarına yetmiş. daha iyiysen buyur al.
12 Ada ile ilgili kararın verildiği Paris Barış Konferansına aslında Türkiye de resmen davet edilmişti. Ancak ismet inönü’nün başkanlığında toplanan hükümet konferansa katılmama yönünde bir karar aldı.inönü savaşa girmeyen Türkiye'nin savaş sonunda herhangi bir çıkar peşinde koşmayacağını ifade ediyordu. Bu durum 12 Ada ile ilgili alınan kararların tam da Yunanistan’ın istediği şekilde çıkmasına sebep oldu. Halbuki konferansa bir Türk heyeti katılmış olsa idi en azından Ege kıyılarına çok yakın adalardan bazılarının alınma şansı doğabilirdi. Çünkü yalnızca nüfus dengesine göre karar vermek Türkiye’ye karşı bir hukuksuzluktu ve bu durum konferansta dile getirilebilirdi. Türkiye bu konuda hakkını arayabilirdi. Örnek olarak Batı Trakya’daki nüfusun yüzde 80’ine yakın Türk ve Müslüman’dı ancak Lozan antlaşmasında Batı Trakya bölgesi Yunanistan’a bırakılmıştı. Bu da nüfus dengesinin tek başına yeterli bir gerekçe olmadığını göstermekteydi.
Ancak Türkiye’nin konferansa katılmaması bu ihtimalleri en başından ortadan kaldırdı. 10 Şubat 1947’de italya Paris Antlaşmasını imzaladı. Bu antlaşmayla 12 Ada silahsızlandırılmak şartıyla Yunanistan’a bırakıldı.
KAYNAKLAR
Rifat Uçarol Siyasi Tarih 1789- 2010
Feridun Cemal Erkin, Dışişlerinde 34 Yıl Buyrun
