asla bir julius caesar yada adolf hitler değildi. Yani asla bir diktatör değildi. istediği tek şey daha yaşanabilir bir türkiye yaratmaktı ve bunuda muhteşem zekasıyla başararak huzura erdi. Türkiye CUmhuriyetini yarattı adam yahu, daha ne istiyorsunuz ?
Tahminimcede en zeki liderler sırasında 1.lik koltuğunu 2 kişiyle paylaşmaktadır.
Le Petit Prince kitabının çevirilerini incelerken aklımıza takılan soru.
orijinalinde bir diktatörün türklere avrupalılar gibi giyinmelerini emrettiğinden bahseden bir bölüm var. ve bunun çevirisi her basımda daha da farklılaşmış.
kimi büyük önder atatürk derken, kimi astığı astık kestiği kestik lider demiş... kimi ise bir diktatör olarak bırakmayı uygun görmüş.
öğrencisinin cevabı,
atatürk diktatör değildir. çünkü atatürkün kurduğu cumhuriyet olmasa osmanoğulları sülalesi ülkeyi çiftlik gibi yönetmeye devam eder, bir rizeli başbakan , bir kayserili cumhurbaşkanı olamazdı.
hayır atatürk diktatör değildi. eğer diktatör olsaydı çok geniş yetkilere sahip olduğu anlarda, şu anda o imkanlara sahip olan kişilerin yaptığı gibi ülkeyi çok kötü yerlere sürükleyebilirdi. bunun cevabını toktamış ateş'in 'biz devrimi çok seviyoruz' ve 'türk devrim tarihi' isimli kitaplarını okuyarak çok güzel alabilirsiniz. *
not:toktamış ateş'in her yıl 1. sınıflara sorduğu sınav sorusudur.
hemen ve sadece "evet" ya da "hayır" diye yanıtlanması zor bir sorudur. objektif olarak tarihi verilerle ve dönemin şartları ışığında değerlendirilmesi gerekir. bu durumda yazara göre özellikle söz konusu sıfatın olumsuz çağrışımı ve o dönemde avrupa'daki ve dünyanın geri kalanındaki asıl diktatörlerin icraatları dikkate alındığında , muhtemel yanıt "hayır"a daha yakın olacaktır.
incelenecek veriler arasında inkılapların otoriter bir yönetim şekliyle yürütüldüğü ve atatürk'ün kurtuluş savaşı'nın kazanılmasından sonra kendinin ve yeni yönetimin muhtemel rakibi olabilecek kişileri isteyerek ya da istemeyerek tasfiye ettiğini ve belli bir noktadan sonra etrafında/yanında/karşısında çok fazla karizmatik siyasi figür kalmadığını da tespit etmekte yarar olacaktır. dönemde söz konusu olan bazı isyan hareketlerinin isyan bastırmaktan çok daha aşırıya kaçan yöntemlerle ezildiğine de dikkat etmek gerekir. temkinli olmak ve tarih metodu açısından, bu notları o dönemin yurt ve dünya konjonktüründen soyutlayarak ele almamak da önemlidir.
öte yandan, başarısız da olsa çok parti denemelerini ve otoriter dönemlerde dahi meclisin açık olup faaliyetini sürdürdüğünü de hatırlamak gerekir.
bu ülke için canını bile verebilecek, cumhuriyeti getiren ki hatta benim en büyük eserimdir dediği cumhuriyettir bu, demokrasinin yerleşmesi için her şeyi yapan bir lider diktatör olabilir mi?
seferberlik zamanı gereken şeyleri yapmıştır atatürk. kimse "o"nu bu hareketleri yüzünden yargılayamaz, diktatör diye itham edemez.
edit: aslında bu muhteşem entry'i editlemek istemezdim ama bu kadar mı korkaksınız ki içinde atatürk ismi bile geçmeyen iki kelama bu kadar eksi basıyorsunuz.saygılar.