yapı statiği alan herkesin bilmesi gereken temel unsurlardan birisidir. "I" ile gösterilir. x ve y eksenleri için iki ayrı eylemsizlik momenti hesaplanabilir; Ix , Iy.
örneğin; bir kenarı a, diğer kenarı b olan dikdörtgen bir cismin düzlem üzerinde eylemsilik momenti şu formülle bulunabilir:
I = 1/12*a*b3 (b'nin küpü) veya
I = 1/12*b*a3 (a'nın küpü)
bunların birisi x eksenine göre, diğeri y eksenine göredir. hangisinin x, hangisinin y olduğu, cismin x-y düzlemindeki konumuna bağlıdır.
basitce anlatmak isterim , cisimlerin donmeye karsi gosterdigi direnctir.
momentle madde arasindaki su diyaloga bakalim , buyrun..
-moment uyguluyoruz bu noktayaaa (biz)
-hayir efendim ole kolay donmem ben!! (madde)
ayni zamanda durdurmaya calistiginizda da hoop kaptirmisim gidiom durmam diyen de bir momenttir. durgun hale getirmek icin de atalet momentini yenmek gerekir sevgili maddenin..
bir hocamiz da eylemsizlik momentine maddenin izzet-i nefsi der.. (bkz: fatih m botsali)
meali ; yani oyle her istedigimizi her istedigimizde yapamiyoruz maddelere , onlarinda kendi caplarinda bi agirlik ve kisilikleri var.. siz onu zorladikca o izzet-i nefsini ileri surer..
sanılanın aksine dönmeye karşı gösterilen direnç değildir, dönmeye karşı gösterilen dirence neden olan şeydir. formulu mr'2'dir. kütle gibi düşünülebilir. zaten aslında kütlenin madde üzerinde nasıl dağıldığıdır. integral r'2 dm şeklinde hesaplanır. bunun mantığı da maddeyi küçük küçüp parçalara ayırmak ve her bir parçanın dönme noktasına göre mr^2 sini hesaplamaktır.
dm: her bir küçük parçanın kütlesi oluyor. integral almak için bunu r cinsinden yazmak lazım. o da şmyle bulunabilir:
tüm uzunluk / ayırdığımız küçük parçanın uzunluğu(dr) = tüm kütle / ayırdığımız küçük parçanın kütlesi(dm). dmyi çekin bakalım ne geliyor.
genel fizik derslerinde ogretilenin aksine kendisi integral{mr^2} degildir... Bir tensordur arkadas... Her zaman donme eksenine paralel olmak zorunda degildir, bu paralelite gerceklestiginde basit mekanikte ogretildigi sekle donusur...
Bu tensor istenilen koordinatta yazilir ve en cok isimize yarayan formu eigen function modudur... Simetrik bir tensordur bu arkadas bu arada ha... Tensorun bir formu bilinirse eigen value'lar bulunabilir ve atalet momenti yeni belirledigimiz koordinat sisteminde guzelce hesaplanabilir...
