otizm yelpazesindeki bir sendrom. tipik olarak otistik çocuklarda görülen sosyal ilişki ve iletişim sorunlarının yanı sıra dar bir ilgi alanı görülür. Çok sınırlı konularda ve dar çerçeveli alanlarda derin bilgilere sahiptirler.
Duygusal hayatında hep akılcı ve heyecansız yorumlamalara sahiptir.bu kişilerde davranış sorunları görülebilir, jest, mimik ve vücut dilini kullanmada sorunları vardır.
bana geç de olsa teşhisi konan farklılık * doktor onay vermeden, bu konu hakkında hiçbir yerde yazmamayı veya insanlara bundan bahsetmeyi istemiyordum.
çocuk iken disleksi sorunu yaşıyordum, hala izleri var. bu yüzden 1 sene okula gidememiştim, aynı zamanda en basit şeyleri algılama problemim vardı, iki kelimeyi artarda söyleyemiyordum. Göz kontağı kuramıyor, konuşmakta zorlanıyorum. yalnızca yazarak kendimi ifade ediyorum *
sorunlu bir çocukluk geçirdim, babaya sahip olmanın ne demek olduğunu bilmeden büyüdüm. halbuki dibimdeydi, soğukluğundan donduracak kadar yakındı. hayatımın her evresinde yalnız ve sevgisizdim, bu yüzden çok duygusal aynı zamanda kimseyi sevemeyecek kadar kalpsizim. hiç sevilmedim, ilk okula gittiğim zaman yanımda kimse yoktu, başarılarımı gözyaşlarımı dikkate alan birileri hiç olmadı.
yıllar geçti lise dönemleri geldi, ben hala arkadaşsız ve içe kapanıktım. asla arkadaş gruplarına katılmadım, koluma girip okul kantinine giden bi hemcinsim olmadı. veya telefonda konuşmaktan keyif aldığım kankam/tanıdığım/sevgilim, bunların hiçbiri yoktu. bunların hepsi kendi seçimim, fotoğraf çektirirken bile yanımda kimseyi istemem. çok az fotoğrafım var, ve hepsinde tek başınayım.
kalabalık ortamlardan nefret ederim, zaten konuya girmeyi arkadaş edinmeyi bilmiyorum. böyle ortamlardan hep kaçtım, sadece ben ve uzun yollardı hikayem. sürekli tek başıma gezip durdum, hiçbir zaman kendimi kabul ettirmeyi denemedim. aksine kabul edenlerden de kaçtım, çünkü beni hissedemeyeceklerinden korktum. yeterince acı çektim, bu yolla yenilerine kapattım kalbimi.
18 yaşımdan beri çalışıyorum. babamın yapmadığını yapıyorum yani, o bizi değil kendi rahatını düşündüğü için şartlarına bakmadan 7/24 çalıştım. annem bu sefer umutlandı, çevre edinir arkadaş bulurum diye sevindi ama nafile. ben hiç değişmedim. her zamanki asosyal, içe dönük, soğuk, sorunlu, yalnız, sakar, toplum tarafından kabul görmeyen, sevmeyi bilmeyen, duygusal, kendi dünyasında yaşayan bir çocuktum *
benim aksime çok normal, iletişim kurma becerisi üstdüzey olan, gülüp eğlenen, sosyal, çevresi geniş olan bir kardeşim var. onu herkes sever, kendini sevdirmekte çok başarılı. annem hep kardeşimi örnek gösterip "onun gibi olmanı isterdim" diyor, bu ilk başlarda hiç acıtmıyordu. büyüdükçe kötü hissettirmeye başladı, kimse bunu benim seçmediğimi anlayamıyor. ve ben bunları anlatmaktan çok sıkıldım.
Üniversiteye ilk başladığım yıl kütüphaneyi yoklarken bir kitaba denk gelmiştim.
AsPerger sendromunu romanlaştırarak anlatmıştı yazar.
Ne olduğunu bilmediğim için direkt aldım kitabı. Metroda okumaya başladım. Öyle hipnotize olmuşum ki inmem gereken yerden çok sonra indim. Çok zeki olup çok düz düşünebilmek ve takıntılarla dolu bir hayat ilginç ve aile bireyleri için de zor.
adını, asperger sendromunu tanımlayan hans asperger’den alır. bir tür gelişimsel bozukluk olarak, otizm spektrum bozuklukluklarından biri olarak anılır.
dilsel gelişim otizme göre bebeklik yaşlarında yaşıtlarıyla paralel ilerler. konuşmaya başlama ve benzer sayıda kelime sayısı kullanırlar. otizme göre daha geç teşhis edilebilme nedenlerinden birisi de budur.
motor becerileri çok iyi değildir. yürüme konusunda sıkıntı yaşamayabilirler ancak atik ve atletik değillerdir. bisiklet binme, araba kullanma veya spor yapma konusunda genel anlamda pek iyi değillerdir.
sosyal anlamda etkileşime istekli olsalar da ilk temastan sonra sohbeti devam ettiremedikleri için sıkıntı yaşamaktadırlar. karşılıklı konuşmadan ziyade ilgi alanlarına ilişkin monolog şeklinde ilerleyen bir iletişim kurarlar. cümle kurma biçimleri resmidir, büyümüşte küçükmüş, yahu bu çocuk bu lafları kimden öğreniyor diyebileceğimiz türden cümleler kurarlar.
jest ve mimikleri analiz etmek gibi bir rutinleri olmadığı için, empati kurma, karşısındakinin duygularını okuma, sıkıldığını anlama gibi sosyal refleksleri gelişmemiştir.
kısıtlı da olsa aşırı ilgi duydukları alanlar bulunur ve bu alanlarda o işin uzmanı denebilecek kadar bilgi sahibi olurlar. sınırsız bir şekilde bu konuda konuşabilirler.
not:her asperger sendromu tanısı alan kişide özellikler değişiklik gösterebilir. genel bilgi içerir.
Asperger bozukluğu temel olarak kendisini sosyal ilişkilerde gösteren bir bozukluktur. Genellikle çocukluk çağında tanımlanan bir bozukluktur. Toplumsal ilişkilerde kullanılan el kol hareketleri, vücut konumu, yüz yüze gelme ya da göz göze gelme gibi sözel olmayan davranışlarda bozulma, yaşıtlarıyla uygun ilişkiler geliştirememe, diğer insanlarla birlikte eğlenme güçlüğü, toplumsal ilişkilerde uygun duygusal karşılık verememe; basmakalıp ya da sınırlı bir ilgi alanında kalma, gündelik işlerdeki alışageldik rutin davranışlarda esneklik gösterememe, el çırpma, parmak burma gibi yineleyici motor davranışların olması, eşyaların parçalarıyla uğraşıp durma asperger sendromunda görülebilecek belirtilerdir. Genellikle çocukluk çağında tanımlanmakla birlikte erişkinlerde de görülebilir. Asperger sendromu olan kişiler genellikle özel bir alanda oldukça yeteneklidirler. Asperger sendromu olan kişiler uygun ortam sağlandığında çok başarılı olacaklardır. Özellikle ikili ilişkileri gerektiren işlerden ziyade belirli bir konuda derin bilgi gerektiren teknik işlerde daha başarılı olabilirler. Bazı mesleklerde ise durum karışık olabilir. Örneğin Asperger sendromu olan kişinin öğretmenlik yapamayacağını kesin olarak söylemek mümkün değildir. Ancak ortam ve ilişkiler ne kadar karmaşık olursa uyum sağlamaları da o kadar güç olacaktır. Örneğin öğrencilerinin motivasyonunun yüksek olduğu üniversite hazırlık dershanelerinde ya da üniversitede çalışabilirken, ilköğretim okulunda ya da problemli öğrencilerin bulunduğu bir sınıfta öğretmenlik yapmaları mümkün olmayabilir.
Empati eksikliği olarak açıklanabilir. genellikle üstün zekalı kişilerde görülür. biri bağırırken onun kızgın olduğunu farkedemez. ya da biri ağladığında üzgün olduğunu anlayıp ona göre tepki veremez.
Asperger sendromlu kişilerin en büyük karakteristik özelliklerinden biride empati yoksunluğudur.Karşısında çok acılarda çekseniz,annenizde ölse veya iflasta etseniz asla sizi anlamaz ve kendini sizin yerinize koyamaz.Sizi teselli etmek için bir girişimde bulunmaz.Öyle olduğunu zannetseniz bile bilinki çok iyi rol kesiyordur.
normal insanların aksine etrafinda olup bitenleri farkli algilamadir. hayal güçleri fazlasiyla gelismis oldugundan dolayi siz onunuzdeki iki vidayi nereye sokabilirim diye dusunurken onlar o iki vidayi hayal dunyalarinda parcalar ve o sure zarfinda robot yaparlar. otizmin aksine kelime hazneleri oldukca gelismistir, cok hizli konusabilirler lakin konusmalarinda vurgu kaybi vardir, tekduze konusurlar.ayrica oldukca sakarlardir. empati yoksunlugundan dolayi yapilan bir şakayi gercek anlami ile algilarlar. otizimin aksine ice kapanik degillerdir, sosyallesmeyi cok fazla arzularlar ama her defasinda yasadiklari basarisizlik duygusu bu arzuyu da yavas yavas koreltmeye baslar. guzel insanlardir biraz zorlardir ama guzeller.
