var olan gerçektir.
kaç saniye öncesi görüleceği hesaplanır.
ışığın saniyedeki hızıyla çarpılır. elde edilen mesafeden dünya gözlemlenirse henüz görüntü o mesafeye yeni düştüğünden geçmişi görebiliriz.
örnek olarak 60 milyon yıl saniyeye çevrilir ve ışık hızıyla çarpılarak çıkan mesafeden dünya gözlemlenir. evet dinazorları görebiliyoruz.
bir başka örnekse yıldızlardır aslında. biz yıldızlara bakarken aslında geçmişe bakıyoruz.