fiziki açıdan : genelde geçici bir haldir. (bkz: şap)
psikolojik açıdan : askerliğin nasıl geçtiği ile yakından alakalıdır. (bkz: askerlikte karşılaşılan iğrençlikler)
kimi örneklerin doğrulayabileceğini düşündüğüm genelleme.
düşünsenize babayiğit bir adamsınız. etrafta herkes sizden çekinir. yeri gelir 5 kişinin arasına girer kavga edersiniz.haksızlık olduğunda cevap verirsiniz. kimsenin ezilmesine göz yummazsınız.
sonra askere gidersiniz. bir astsubay gelir size bağırır çağırır. küfreder. hani nerde kaldı o delikanlılık diyesi gelir insanın. ya da gözününzün önünde gariban bir köylü çocugu tekme tokat dayak yer. sesini çıkaramazsın. sıkıysa çıkar?
değer yargılarında elbet bir değişme olmaz ama o askerlik süresince eski senden eser yoktur.
Hacettepe Öğretim Üyesi Doç. Dr. Suavi Aydın: Askerlikte erkeklik duygularını disipline edecek bir söylem geliştirilmiştir. Askerlik, bir adamın erkekliğini militarizm adına feda ettiği bir zemindir.
bizde askere gidip gelene erkek adam oldun artık denir. hatta askerliğini yapmayan kişiler adam yerine bile konmaz. bir kaç bölücü piç ve cemaatçi kolpanın zırvasıdır bu.
(bkz: deliyürek gibi gittin fatih ürek gibi döndün) sözünü anımsatır.
halk arasında serseri , ipe sapa gelmez , kimseden korkmaz vs tipi kişilere , 'askere gitsede adam olup gelse' denir.
askerlik bir bakıma burun sürtme müessesesidir halk düşüncesinde. bu açıdan bakıldığında,
(bkz: yazı tura)
astsubaydan dayak yemeyi, sana ana avrat küfür edilmesini, ağaca selam durmayı ya da bankın önünde nöbet tutmayı erkeklik sananların karşı çıktıgı önermedir.
'eğer bir adam marşla uyum içinde yürüyebiliyorsa, o değersiz bir yaratıktır. kendisine yalnızca bir omurilik yeterli olabileceği halde her nasılsa yanlışlıkla bir beyni olmuştur onun. uygarlığın bu kara lekesi en kısa sürede yok edilmelidir.
emirle gelen kahramanlıktan, bilinçli ve bilinçsiz şiddetten, aptalca yurtseverlikten, tüm bunlardan nefret ediyorum.
ben savaşı ve o soğuk silahları öylesine tiksindirici ve aşağılayıcı buluyorum ki böyle iğrenç bir eyleme katılmaktansa kendimi yok ederim daha iyi...
benim anlayışıma göre sıradan bir cinayet, savaşta adam öldürmekten daha kötü değildir.''
albert einstein
