arap sevdası

    1.
  1. taharettin musluki'nin 1865 yılında yayımlanan romanıdır. 1864 yılında yazılan eser, Türk edebiyatında ilk "göt yalama romanı" olarak kabul edilmektedir.

    şahabettin Bey tam da dönemin şakirt gençliğinin olması gerektiği gibi arap kültürüne hayran bir gençtir. Ona göre Türkçe kaba ve yetersiz bir dildir. türkçe okunan kur'an'dan elde edilen sevap arapçaya göre azdır. Türkçe gerekmediği sürece konuşulmamalıdır. Ama o dönem yüksek memur ve cemaat çocuklarının genelinde olduğu gibi arapçaya da hakim değildir ve Türkçe arapça karışımı bir dil ile konuşur. Öyle ki doğru dürüst ayet meali bile yapamaz.

    Ayrıca şahabettin Bey ankara'da dayısı olan ve hayatı cemaatin özel okullarında, dershanelerinde,cemaat evlerinde ve sohbetlerde geçmiştir. Yine şahabettin Bey'in diğer bir karakteristik özelliği ise bastırılmış dürtülerini saklayabilmek için kadın düşmanı olmasıdır. ki hikayenin ana kısmı da biraz da bu konu üzerinden gelişir.

    şahabettin Bey yine bir ramazan akşamı iftar için gizli ortak olduğu beş yıldızlı otele gider. büyük bir alçak gönüllülük ve yardım severlilikle ile otel çalışanlarına artan yemekleri köpekler ve evsizler arasında pay edilmesini ama kesinlikle hak geçmemesini eşit oranda üleştirilmesini emir eder. bürokratın, milletvekilinin ve şehrin önemli ve zengin insanlarının olduğu masaya oturur. masaya servis yapan bağyan garsonun elinin yanlışlıkla şahabettin beyin eline değmesiyle ortam gerilir. şahabettin bey şok olur. çünkü abdesti bozulmuştur. koşarak otelin mescidine abdest almaya gider ve hikaye son bulur.

    Hikâyede dönemin cemaat çevresi sayılabilecek şakirtlerin "zengin çocuklarına" ve yüksek memur çocuklarına ağır eleştirilerde bulunulmaktadır. Kitap sıradan bir adamın hikayesini anlatır gibi görünsede, dönemin gerçeklerine ayna tutar. taharettin musluki Bey kendisi ile ilgili bir özeleştiri de yapar satır aralarında. Çünkü kendisi de o dönemin aydınlarındandır. Sonuç olarak bu hikaye aslen şahabettin Bey‘in abdestine olan düşkünlüğü anlatılıyormuş gibi göründüğü bir eser olsa da gerçekte o dönemin toplumu ile ve sosyal yapısı ile ilgili önemli eleştiriler yapmaktadır. Arap Sevdası göstermelik bir dindar hikayesi ekseninde dönemin üst tabakasının yaşantısını eleştiren önemli bir eserdir.**
    0 ...
  2. 2.
© 2025 uludağ sözlük