italyan marksist düşünür.(1891-1937) gramşi diye okunur. italyan komünist partisinin etkili isimlerinden biriydi. marksizme en önemli katkısı hegemonya teorisidir. marx ve engels'in ekonomizmini aşma adına geliştirdiği bu teori althusser ve foucault'nun da dikkatinden kaçmamıştır. kitapları hapisane notları, hapisane'den mektuplar, italya'da işçi konseyleri deneyimi gibidir. guiseppe fiori'nin bir devrimcinin yaşamı adlı kitabı da gramsci'yi anlatır.
italyan marksist kuramcı ve lider. 1891-1937 arasında yaşamış italya komünist partisi genel sekreteri ve milletvekili. mussolini'nin faşist italyasında bolşevik devrimin savunucusu olarak hapishane'de ve dışarıda yaptıklarıyla dünya devrim tarihine geçmiş kişilik. kuramları ile sadece marksist ideolojiyi geliştirmemiş, burjuvaziye de pek çok kavram vermiştir. çok yönlü olarak irdelenmesi gereken kişi.
hapishane öncesi ve sonrası diye aslında kuramları ikiye ayrılabilir. öncesinde kızıl devrimin militanca savunan ve faşizme karşı birleşik cepheyi savunan lider. diğer bir yanda sivil toplum önerileri ile bugün radikal liberalleri etkileyen kişi. 1923 yılında komünist partinin stratejilerini belirlemesine karşılık yapılan taktiksel hatalar faşistlerin karşı devrimine yol açsa dahi gramsci hayatının en iyi eserlerini ve en çok tartışılan eserleri bu karşı devrim sonrası milletvekilliğinden hapishane'ye gittiğinde yazmıştır. hegemonya, organik aydın-geleneksel aydın, faşist düzenin tahlili ve praxis'i marksist kurama armağan etmiştir.
hapishane sırasında yaşadığı zorluklar ve baskılardan dolayı marksizmi kendine ait bir dille geliştirmeye çalışmış, lenin'den büyük filozof olarak bahsetmiştir. kanımca marksizme en büyük katkısıda ideolojik savaşın nasıl vereceğini dile getirmesidir. emekçi kitlelerinden çıkan bilinçli organik aydınların mücadeledeki önemini vurgulamıştır. aynı zamanda emekçilerin merkezi kapitalist ülkelerde neden devrimi yapamadığını anlatmış ve gene organik aydınlar vasıtasıyla nasıl ideolojik bilince nasıl varılacağından söz etmiştir kitaplarında. ayrıca emekçilerin mücadelesinin yalnızca ekonomik olmadığını yani bir bakımdan altyapının üstyapıyı çok fazla etkileyebilecek bir yapı olmadığından bahsetmiş ve sınıf mücadelesinin zorunlu yanını ortaya koymuştur: siyasal bilinç bu konuda lenin'in ardılı sayılabilecek biridir ve sıkı bir leninci olarak bilinmektedir.
1937'de öldüğünde arkasında onlarca yazı ve makale bıraktı. yaşadığı baskılar yüzünden karmakarışık anlamlar içeren ve bu nedenle pek çok tartışmaya yol açan makalelerdi bunlar. bugün bile değişik youmlamaları ardılları tarafından devam etmektedir bu büyük kuramcının.
italyan filozof ve siyaset adamı. Sscb'de iktidarın gitgide otoriter ve kişisel bir biçime bürünmesi ve 1929'da komünist enternasyonal tarafından öne sürülen kitlelerin radikalleştirilmesi fikri karşısında eleştirel bir tavır takındı.
hegemonya kuramını marksizme sokmuş olan italyan devrimcidir. kapitalist toplumu ve onun siyasi eylemlerini ifade eden bir terimi ortaya koymuştur. faşizme karşı ilk teorik değerlendirmeler sayılabilir bunlar.
italyan marksist ve kuramcı. 1913'te sosyalist parti'ye katılan gramsci, 1921 yılında yeni kurulan italyan komünist partisi'nin genel sekreteri oldu . 1924'te milletvekili secildi. mussolini iktidarı tarafından 1926 yılında tutuklandı. cezaevi kosulları kötü olan saglıgını daha da bozdu. mussolini'nin 'bu beynin calısmasını 20 yıl durdurmalıyız' dedigi gramsci 1035'te uluslararası baskılar sonucunda hastaneye kaldırıldı. 27 nisan 1937'de ölen gramsci ardında uzun tartısmalara , cesitli yorumlara yol acacak olan ve 32 parcadan olusan hapishane defteri'ni bıraktı. 'iradenin iyimserligi'nin altını cizen ve indirgemeci bir marksizm yorumunun uzagında kalan gramsci hic kuskusuz cagımızın en büyük düsünürlerindendir.
çoğu markistin kafasını kurcalayan bir nokta işçi sınıfından nasıl bir ordu yaratılacağıdır. zira gramsci de bu konuya derinden dikkat çeken ilk düşünürdür. gramsci gayet haklı olarak işçi sınıfının asla sınıf bilinci kazanamayacağını hegemonya teorisiyle açıklar. işçilerin yerine de aydınları koyar. bu yönüyle bernard shaw ekolü ütopik sosyalistlere yakındır. lakin aydınlar üzerinde kurulacak hegemonyada işçiler kadar kolay eriyebildiğini de belirtir. kişisel yorumumca kapitalizmin sonunun anti-tez olan işçilerce(yahut yerine konacak bir aktörle) değil bizzat tez ile çökeceğini anlatmak istemiştir.
ezilen ve ezen sınıflar arasındaki yönetme boyun eğme ilişkisinin açıklanmasında ideoloji kavramının yeniden incelenmesi gerektiğini vurgular, yani devlet toplumu sadece baskı araçları değil ideolojik araçlar ile de yönetir.
gramsci'ye göre; her sınıfın kendı görüşlerini yaymaya calışan aydınlar vardır; bunlara organik aydın demiştir.
