Biz küçükken ek iş olarak annem eve alıp fıstığı kırıyorlardı. Cevizin kilosu pazarda 70-80 tl, fındık 90-100 TL arasında. Antep fıstığı ise zengin çerezi ama çoook zengin.
Bizim tekelde kilosu 650 lira, çok güzel fıstık, hepsinin ağzı açık ve cüsseli fıstıklar, bigfıstık, bbc adeta, kapalı fıstık çıkınca hevallakirri yapıyoruz.
Bilmem niye pahalı ki? Tayyip amcam daha iyi bilir. Ekonomişt olan, o.
Antep fıstığı pahalı değil Türkiye de işgücü ucuz. Çok çalışarak az gelir elde ediyoruz ve bu yüzden elimizdeki para ile lezzetli yiyecekler alamıyoruz. Olay bu.
Arz talep sisteminin ağırlığını halka yükleyerek, ilk zamanlardaki sistemleri uyguluyorlar. Eskiden az paraya çok maliyet vardı. Artık üretim çok ama para yok. Olan da üretilen de parası olanlar tarafından alınıyor ve yapılıyor.hatta Yetmedi stok yapılıyor.
Antep fıstığı hasadı, mevsimsel yapısı, düşük yağış ve haşere istilası, antep fıstığı fiyatlarının yükselişinden kaynaklanmaktadır. Bu doğal değişkenlere ek olarak, fıstık dağıtıcıları, popüler ağaç somunlarını satarken arz ve talep yasalarını da dahil etmişlerdir. Yüksek fiyatları artırmak ve kıtlığı zorlamak için halkı ağır hasat yıllarında tutuyorlar. Buna bir de stokculuk yapan tüccarlar eklendi mi fiyat katlanıyor. Evet.
Bu paraya nasıl yiyeceksin. Yiyemiyor insanlar zaten. Fıstık pahalı diye Antep fıstıklı baklavalar da hayal oldu artık. Kendi ülkende ürettiğin yiyeceğe ulaşamıyorsun, satın alamıyorsun ne yazık.
Dün haberlerde limon üreticisinin para kazanamadığı için ağaçlarını kestiğinden bahsediyordu. Kazanmasın pezevenk! Bu üreten dürzü bir kişi ve ailesi var, diyelim. Geçim standardı belli: Misal aylık 50.000tl'den 600.000tl senelik parayı devlet bizim vergilerimizden çiftçilerin alayına yaslasın; tüm üretimi de millete aynı ücretlere satsın! Yalnız artmadan dışarıya ihraç etmeyecek. Benim önerim bu; yoksa biz fındığın, fıstığın ana vatanında parayı verip alamayız da yiyemeyiz de. Alabilecek paran olsa bile en dandiğini iç piyasaya kaktırıp, iyisini elin gavuruna yolluyorlar. Böyle şey olur mu? Ben her gün çoluğuma çocuğuma ülkemde yetişen bir ürünü yediremeyeceksem; batsın o çiftçi de market de devlet de!
Kilosu 800-900 TL arasında değişiyor. Neden bu kadar pahalı anlamak mümkün değil. Muhtemelen dış piyasa üretilenin çoğunu satın aldığı içindir. Daha fazla üretim yapılamaz mı?
