anlatım biçimleri

entry2 galeri0
    1.
  1. bizim zamanımızda 4 taneydi.
    - açıklayıcı
    - betimleyici
    - öyküleyici
    - tartışmacı
    efendim bakıyorum da artık sınır tanımıyorlar. örneğin,
    - lirik anlatım
    - açıklayıcı anlatım
    - epik anlatım
    - emredici anlatım
    - kanıtlayıcı anlatım
    - fantastik anlatım
    - gelecekten söz eden anlatım *
    - söyleşmeye bağlı anlatım
    - mizahi anlatım *
    1 ...
  2. 2.
  3. tabi bir dil bilim olarak, Türkçe incelemesinde ortaya akademik tarza uygun olarak ve maddesel bir dünya çoğaltım yapılabilir. Burada sanırım doğan bir ihtiyaç sağlıyor isimlendirmeleri ve gene bunlar da çoğaltımı yapılabilecek türde olanlar. Tabi onca hengame arasında gözden kaçanlar unutuluyor. Asıl ilk başta dikkat edilmesi gerekenler. Tam anlamıyla gözden kaçtığını da söylemek zor, daha çok basitliği üzerinden, üzerine konuşulma ihtiyacı hissedilmeyenler.

    Anlatım nedir ki?! Kelimenin tabiatına özgü bir tanımlama yapmak zorunda değil kimse ama gene de bir çıkış yolu oluşturuyor ki zaten dilin temelinde var böyle bir durum. Kaçık tek başına algısız bir kelime olarak kalabilirdi, bu boşluğu tam da üzerinden doğduğu kök dolduruyor; "kaç-" ve tabi gelen ekin yarattığı algı şekli.

    Gözden kaçan biraz da bu aslında. Kök sınırsızdır ve anlam itibari ile perspektifi algıya yetmez bir çokluğu vardır.

    Gelelim "anlatım"a. Temelinde bir aktarım aracı olsa da "aktarım"ı karşılayamaz tek başına. Aktarım daha geniş anlamda algıya yöneliktir. Algı tek başına anlamla açıklanamaz, kavrama, duyumsama aralığına denk gelir. Oysa "anlamak" bir şeyi doğrudan yetkinliğe götürür türündedir. Tabi burada anlanılan şeyi çizmek gerekir. Yağmurun yağması anlanılacak türde değildir, ancak yağmurun nasıl yağdığı anlanılır türünde. Burada yağmurun yağışı kavranabilir ve ya daha net bir karşılık olarak duyumsanabilir.

    Tümünü biraya getirince "anlatım biçimleri" derken, bahsedilen anlam oluşturulmuş şeylerin aktarım biçimlerinden bahsetmek gerekir. Haliyle genel bir yanılgı olarak; daha geniş ölçekte bunu sağlayan duyumsama ve ya daha net olarak aktarma biçimleri ile ifade edilen bir durum, anlatım biçimlerini kapsadığı ölçüde, anlatım biçimleri tarafından kapsanmayabilir. Örneğin; müzik, bir aktarım(dışavurum) biçimi iken, şarkı olmadığı sürece bir anlatım biçimi olmaktan uzaktır.
    0 ...
© 2025 uludağ sözlük