boer komutan ve devlet adamı. 1798-1853 arasında yaşamıştır.
cape bölgesinde doğdu. çiftlik yönetmek üzere evde eğitim gördü. ingiliz egemenliğinden rahatsızlık duydu ve kuzeye doğru göç etti. sonunda natal bölgesine geldi ve buraya boer yerleşimi sağlanması çabalarına katıldı.
bölgedeki boer lideri piet retiefzulular tarafından öldürülünce, boerler lidersiz kaldılar ve pretorius'u genel kumandan olarak seçtiler. pretorius, zulular'ı yenmeyi başardı. daha sonra da burada bağımsız bir boer cumhuriyeti (bkz: natalia cumhuriyeti) kurulmasında rol oynadı (1839), bu devletin başbakanı oldu. ne var ki, ingiltere bu devleti kabullenmedi ve çekişme başladı. bazen savaş şeklinde de süren bu durum giderek çetrefilleşti. en sonunda pretorius daha fazla kan dökülmemesi için, ingiltere'nin natal'a egemen olmasını kabul etmek durumunda kaldı.
daha sonraki süreçte bölgede kalan boerler'in sıkıntılarını ingiliz sömürge idaresine iletmek için temsilci oldu, ancak refüze oldu. bunun üzerine natal'den ayrılarak ingiliz egemenlik sahasını terketti. vaal bölgesinde yerlilere ve ingiliz güçlerine karşı mücadele etti ve daha sonra politik olarak da ingilizler ile anlaşmayı başararak (1852) güney afrika cumhuriyeti (bkz: transvaal) adlı boer cumhuriyetinin kurulmasında önemli rol oynadı. oğlu Marthinus Wessel Pretorius yeni devletin devlet başkanları arasında yer aldı.
pretoria kenti adını andries pretorius'tan almaktadır.
