onun kabul ettiği temel ilke, arkhe "su"yken, anaximandros'un ki apeiron'dur.
apeiron yunancada, niceliksel olarak ele alındığında sonsuz sayıda olan, niteliksel olaraksa belirsiz olan demektir.
anaximandros'un bunu nicelik anlamında söylediği genel kabul görse de* bu konudaki tartışmalar hala sürmektedir.
ayrıca, ilk dünya haritasını yapan (akdeniz ve çevresi olarak) ve dünyada yaşamın denizde başladığını söyleyerek evrim kuramını önceden haber veren kişi de kendisidir.
cosmos sözcüğünün babasıdır. cosmos bayan kolyesinden gelir.
cosmos da bir uyum vardır der.evren mükemmel. peki bu uyum içerinde olan şeyler nelerdir. terslikler, zıtlıklar(gece-gündüz, yaşam-ölüm) gibi.
terslikler uyumu ortaya çıkarır. birbirinden farklı taşları bir ipe sıraladığımızda güzel bir görünüm oluşur.
peki bütün bu farklılıklar nereden geliyor.
anaximandros; cosmos sonsuz, tanımlanabilecek birşey değil. temel ilkeside tanımsız birşey olmalı der.
aperion(belirsiz) diye bir tanım ortaya atar.(tabi o zamanlar için belirsizdir)
Bu adamı sözlükte anlayan çıkmamış!
büyük filozoftur kendisi halbuki. Nietzsche "Thales’ten sonra Anaksimandros’un yaptığı o kadar görkemli bir sıçrama ki karşısında ne yapsak azdır" demiş
Neden demiş? Anaximandros öyle varlığın özüne sonsuzluk falan dememiş. (bkz: Aperion) demiş. Nedir bu aperion? Nicelikte sınırsız (sonsuz) nitelikte belirsiz şey. Nasıl yani teoloji mi yapmış idea gibi bir şey mi bu abicim diyenleri duyar gibiyim.
Yok abi öyle dememiş. Demiş ki oluşa gelen her maddenin arkesi aperiondur. Sen oluşa mı geldin? iyi bok yedin senin yine gideceğin yer aperion bunun bedelini böyle ödeyeceksin demiş. Karşıtlıklar kötü demiş. Bu karşıtlık senin sonunun başlangıcı. Oluştun yine aperiona döneceksin. Bu felsefeye boyut kavramını getirmiş.
Mesela fasulye çorbası bir boyuttur süleymaniyede onu yapar önüne koyarlar aha karşında çorba yedin bitirdin o çorba oluşa geldi sonra yedin gitti fasulye çorbası kavramını yiyip bitirebilir misin? Ertesi gün yine o çorbayı başkaları yiyecek. Yani o aperionda duruyor önüne gelen çorba oluşa gelmiş.
Not: Ortamlarda thales su falan felsefeci kızlar eklesin deyip kenara çekileceksen zaten okuma biliyorum uzun oldu.
Not2: sözlükte nitelikli yazı yok meme am göt arasında kaybolacak ama olsun. Belki sözlüğün işlevini hatırlar bazıları...