var olan en kötü hastalıktır *.. hasta olan ne hissediyor bilmiyorum ama, hasta yakınları için oldukça ıstıraplıdır. kim olduğunuzu saatte bir hatırlatırsınız *, o kapının tuvaletin değil dış kapının olduğunu 15 dakikada bir, yaşadığımız yerin ankara olduğunu ve ankaranın başkent olduğunu 5 dakikada bir. ayrıca kişi sonraki aşamada nefes almayı falan unutacağı için saniye rahat uyumazsınız. gerçekten de hastalık değil, illettir.
beynin yavas yavas olmesini, kisinin bebeklik gunlerine geri donmesini, hatirlamamasini sonrada hakkın trahmetine kavusmasi durumu ronald reagen da bu hastaliğin kurbanıdır.
babanem 5 senedir alzheimer hastası. ömrünün çoğu kısmı boyunca tek başına yaşamış, çocuklarını okutmuş, kendi evini almış, torununa * bakmış olan babanem; artık hisleri olmayan, sürekli yemek yemek isteyen, küçücük kalmış bir insana dönüştü.
alzheimer hastalık değil, o bir illet. sapasağlam görünen insanları çocuktan beter eden, hiç iyileşmeyen bir dert.
10 senedir istanbulda yaşayan kadın kendini izmirde, tek başına yaşıyor zannediyor. hala karşıyakadaki evimizden çıkıp kareksana gitmemi ve peksimet almamı istiyor. akşamları ölmüş olan akrabalarımıza çay ikram ettiriyor, bazen de sadece oturduğu yerden halisünasyonlar görerek bambaşka bir hayat yaşıyor. gün geliyor iki gün iki gece hiç uyumadan konuşuyor; gün geliyor otuzaltı saat hiç uyanmıyor.
bazen annesi oluyorum, bazen kızı, bazen torunu, bazen de bakıcısı natali.
yine de şükretmek lazım, en azından bir bakıcısı var, ilaçlarını karşılayacak sosyal güvence ve gücümüz var. olmayanlar için diyebileceğim tek şey sabır dilemek.
hazır aklımdayken eğer alzheimerlı bir akrabanız varsa; ve evdeki resmi geliriniz kişi başına 350 tl yi geçmiyorsa shçek e başvurup ayda 500 lira yaşlı bakım yardımı alabilirsiniz.
işleyişi, kum saatinin ters çevrilmesine benzetilen hastalık. hafıza, tersine işler. yani kişi öğlen ne yediğini hatırlamaz ve (misalen) çocuklarını dahi tanımaz, ancak çocuklarının küçüklüklerinin her detayını hatırlar ve onların küçüklük anılarını sanki bir yabancıya anlatıyormuşçasına büyümüş olan çocuğuna, onun şimdiki halini tanımadan anlatır.
anneannemin ve babaannemin yakalandığı hastalık. bu hastalık hakkında oldukça bilgi sahibiyim, çünkü babaanneme 3 sene dolu dolu baktım, altını bezledim, çocuk gibi yıkadım, tırnaklarını kestim ve cenazesi benim evimden çıktı...haaa çocukları yok muydu? vardı?
risk altındayım yani. ama evimin yolunu hatırlamadığım zaman bir avuç hap alıp bu rezillikleri yaşamayacağım.
basta hafiza kaybi ile basliyan sonra nefes almayi unutturacak kadar ilerleyen hastalik. sarap, nikotinin ve sakiz cignemenin hafizaya iyi geldigi söylenir.
"alzheimeristan yabancı bir ülke. burda zaman aynı şekilde işlemiyor;takvimler karmakarışık, aylar ve günler iskanbil destesindeki kağıtlar gibi birbirine girmiş. zemin de farklı; yer sallanıp duruyor, işaret levhaları sürekli değişiyor. çamurun ya da kumun, mayınların ya da tuzakların arkasından yürüyorsunuz. burada insanlarla konuşmak, dillerini anlamak da çok zor; benim büyüdüğüm yerlere hiç benzemiyor burası.
Bir odaya girip de oraya neden girdiğinizi unuttuğunuz oldu mu hiç? " unutkanlığa giriş" derdim ben buna. yoksa bunu söyleyen eşim miydi? her neyse... eskiden buna gülerdik, ama artık hiç de komik gelmiyor, çünkü biz alzheimerliler uyanık olduğumuz saatleri orada geçiriyoruz." *
"alzheimer eski sistemden metrik sisteme geçtiğimiz zamanı yaşamaya benziyor." *
(bkz: sinestezya)
Unutkanlık, herkesin yaşayabileceği sık rastlanan bir sorundur. Hepimiz zaman zaman tanıdıklarımızın isimlerini, eşyalarımızı nereye koyduğumuzu, hangi ayda olduğumuzu unuturuz. Bunlar basit unutkanlıklardır ve unuttuğumuz şeyleri çoğu kez kısa süre içinde hatırlarız. Yorgunluk, stres, yoğun çalışma gibi etkenler bu unutkanlıkların artmasına neden olabilir, ama bunlar günlük yaşantımızı etkileyecek boyutta değildir. Unutkanlık, günlük hayatı etkilediğinde ve basit gündelik işlerin yapılmasını aksattığında hastalık habercisi olabilir.
Alzheimer hastalığı nedir?
Alzheimer (alzaymer okunur) hastalığı, zihinsel işlevlerde bozulmaya yol açan, ilerleyici bir beyin hastalığıdır. Bu hastalıkta hafıza, konuşma, yön bulma, insanları tanıma gibi konularda sorunlar yaşanır, günlük işler yerine getirilemez ve davranış bozuklukları görülebilir. Alzheimer hastalığı, halk arasında genel olarak "bunama" diye adlandırılan durumun en sık rastlanan nedenidir.
Alzheimer hastalığı kimlerde ve neden oluşur?
Alzheimer hastalığına, genellikle ileri yaşlarda rastlanır. 40 ve 50'li yaşlarda da görülmekle birlikte, 60 yaşın üzerindeki kişilerde daha fazla ortaya çıkar.Kadınlarda biraz daha fazla rastlanılmasının yanında, her iki cinsiyette de görülebilir. Hastalığın nedeni henüz tam olarak bilinmemekle beraber araştırmalarda ailesinde Alzheimer hastalığı bulunanlarda hastalık oluşma riskinin biraz daha yüksek olduğu saptanmıştır. Ancak bu; ailesinde Alzheimer hastası bulunan herkesin Alzheimer hastası olacağı anlamına gelmez. Alzheimer hastalığı bulaşıcı değildir.
yakalandıktan sonra birtakım başka hastalıklarınızdan (örneğin yüksek tansiyon, ülser gibi sinirsel durumun tetiklediği bozukluklar) kurtulursunuz. böyle enteresan bir sonucu da olan bir hastalıktır.
hala tam anlamıyla bir çözüm yolu yoktur. herhangi bir insanın yaşamaması gereken bir hastalık. resmen beyin kaydetmeyi durduruyor...
çağımızda kanserden, kırım kongo kanamalı ateşinden, şeker hastalıgından daha çok korkulan bir hastalıktır. ölümcüldür.
adamı unuttura unuttura süründürür. geçmişe götüre götüre süründürür. ölen insanların bile hala yaşadıgını zannedersiniz...sonunda öldürürü. zaten her geçmişe gidip gelişte insan ölmektedir. bir de sonunda öldürür utanmadan.işte böyle hayin ve aldatmacalı bir hastalıktır. böyle şerefsizdir kendileri.
a- doktor bey bende unutkanlık başladı.
d- ne zamandan beri?
h- ne ne zamandan beri?
....devam:
d-unutkanlık.
h-ne unutkanlığı?
d-alzheimer oldunuz sanırım.
h-yapmayın doktor bey ühüü!
d-malesef.
h-ne malesefi?
d-alzheimer.
h-o ne, kim, nasıl?
d-siz, şu anda.
h-ben şu anda ne?
d-hemşireee!
h-ne yaptım ben?
...
once karsi karsiya oldugunuz gercegi anliyorsunuz ve kisinin her yaptigini hos gormeye basliyorsunuz. sonra artik bunun yasam biciminiz olmasi gerektigini anliyorsunuz ve gercegi kabul ederken hayatinizi degistirmek zorunda kaliyorsunuz. bu sirada da yasaminiz, sinir sisteminiz alt ust olup cikiyor.
bir de kisinin cektikleri var ki, dusundukce iciniz icinizi kemiriyor.
nöron kaybı ile karakterize beyinde kortekste atrofi * yapan bir demans çeşididir. genelde 60 yaş ve üstü kişilerde görülse de bazı durumlarda çok daha erken yaşta ortaya çıkabilmektedir. hastaların ilk başlarda hafif dalgınlıkları giderek karmaşık ve hayatı zorlaştırır hale getirir.
kimse bu hastalığı yaşamasın ya da sevdiklerinin yaşadığını görmesin inşallah.
çok zor gerçekten.
çok yıkıyor çünkü sevdiğin birini bu halde görmek. bir bebek nasıl her gün adım adım öğrenip, büyürse; bu hastalıkta olan insanlar adım adım günden güne geriye gidiyorlar ve sonunda bir bebek gibi bakmak zorunda kalıyorsunuz onlara. farkında oluyorlar çoğu zaman kendilerine yetemediklerine ve bu yüzden daha da hırçınlaşıyorlar ister istemez. bir süre sonra ne söylediklerini kafanıza takıyorsunuz ne de başka birşey kalıyor hafızanızda çünkü o küçük bir çocuk ve yardıma ihtyacı var kocaman bedeninin içinde...
Genellikle yanlış telaffuz edilir. Doğru okunuşu alzaymer dir.
Alzheimer en sık karşılaşılan demans türüdür. Patolojisinde giruslarda küçülme,sulcuslarda genişleme,ventrikül genişlemesi,amigdala ve hipokampüste küçülme ve beyin atrofisi görülmektedir.
Basit anlatımıyla; bazı hatalı kromozomlar nedeniyle hücre içerisinde bozuk üretilen bazı proteinler yüzünden hücrenin çevresiyle gerekli iletişimi sağlayamaması ve hücre içinde ve dışında yumakların ve plakların oluşmasıyla ortaya çıkan bir patolojidir. Erken teşhis çok ama çok önemlidir. En ufak bir şüphede doktora başvurulmalı ve gerekli testler yapılmalıdır.
Hasta yakınlarının büyük bir kısmı zamanla depresyona girmektedir. Özellikle Alzheimer derneğine başvurmalarında ve yardım istemelerinde büyük fayda vardır. istanbul, izmir ve Ankara'da derneğin şubeleri vardır.
Tadavisi yoktur. Şu anda piyasada olan ilaçların tümü hastalığın gidişatını yavaşlatmakta ve hastanın ölümünü geciktirmektedir ki bu da hiç azımsanacak bir şey değildir.
