alt ve üst kimlik, türkiye'nin geçtiğimiz yıllarda yanlış yönlerle tartıştığı mefhumlardır. türkiye, selçuklu ve osmanlı devletlerinin yegane varisi olduğu için, ön asya' da kurulan bu iki büyük imparatorluğun bünyesinde barındırdığı çeşitli milletlerede bugün ev sahipliği yapmaktadır.
üst kimliğe örnek verecek olursak, özellikle 16. yy 'dan sonra toplumun bir osmanlılık kimliğinde bütünleşmesi sonucu baskın kültür olarak türk kültür ve medeniyeti olmak üzere, osmanlı üst kimliği içerisinde arap, rum, ermeni, süryani, fars, balkan, kafkas, ladino(ispanya göçmeni yahudi)kültürleri bir potada toplanmıştı. mesela türk kültürü, osmanlı medeniyet sahasın içerisinde yaşayan ermeni, sırp, rum gibi azınlıklara tesir etmiştir. bunu en çok günlük hayattaki yaşam tarzlarından anlayabiliriz. ayrıca diller arasındaki kelime alışverişi de bu kültür alış verişine örnektir. işte bütün bu kültür ve medniyetler bir osmanlı üst kimliğinde birleşmişti. ta ki fransız ihtilalinin yaydığı milliyetçilik dalgasına kadar.
bugün ise bir üst kimlik olarak türklük, türkiye cumhuriyeti vatandaşlığı olarak tebarüz eder. türiye cumhuriyeti içerisinde yaşayan farklı etnik ve dinsel teşekküller türk üst kimliği ile kanunlaşmıştır. bu çok yanlış ifade edilen mozaiklik kavramından ziyade kanunsal bir birlikteliktir. zira devletin laik özelliği, herkesin kanun önünde haklarının eşitliğini sağlar.
bugün türk dünyasını oluşturan türkiye türkleri, azeriler, kırgızlar, kazaklar, türkmenler, özbekler... in hepsi dünyada farklı siyasi teşekküllerde varlıklarını sürdürse bile hars(kültür) ve medeniyette birer üst kimlik olarak türklük etrafında birleşirler.
türkiye'de sıkça tartışılan kavramlardır. herkesin üst kimliği insan olmaktır. alt kimliği ise kendini adlandırdığı etnik, dini, mezhepsel ya da sahiplenmekten gurur duyduğu kimliğidir. hiç kimseye kendi rızası dışında üst kimlik dayatılamaz. türklük bir üst kimlik değildir, etnik bir tanım içerir.
"Türk milliyetçiliğini kıyasıya eleştireceksin. "Türk" teriminin üst-kimlik olarak kullanılmasının resmen bölücü olduğunu ilan edeceksin. Çarpılacaklar. Anlatacaksın: Bu memlekette kendini Türk olarak nitelemeyen milyonlarca Türkiyeli var; onları zorla mı Türk yapacaksın? Nereye kadar zorlarsın? işkenceye? Devam edeceksin: Genelkurmay'ın e-muhtırasının sonuna zımbalanmış "Ne Mutlu Türküm Diyene anlayışına karşı çıkan herkes düşmandır ve öyle kalacaktır" cümlesi bölücülüğün en önde gidenidir, diyeceksin. "
baskın oran'ın ezber boz ve tutarlı ol yazısından alıntıdır.
etnolojik olarak üst kimlik aynı kökene sahip alt grupların ana kimliğidir.Örneğin Türklük, Kızrgızlar, Özbekler, KAzaklar, Azeriler, Türkmenler vb. için üst kimliktir.Siyasi anlamda ise farklı etnik gruplara mensup kişilerin vatandaşlık bilinciyle benimsediği temsili ulusal kimliktir.Örneğin Fransız halkının ulusal kimliği Fransızlıktır.Bu coğrafi bir aidiyeti değil Fransayı kuran Frankların soyuna mensubiyeti ifade eder.Yine aynı şekilde 15' e yakın etnik grup bulunan ingiltere' de üst kimlik ingiliz olmaktır.
