Türkiye Cumhuriyeti kuruldugu dönemlerde Almanya sanayisini coktan kurmus ve gelismesini de hizli bir sekilde devam ettirmekteydi.
aslinda almanya´nin gelisiminden baslayip, buna paralel osmanli´da olanlarla birlikte öyle bir kiyas yapmak gerekirdi.
yani; ilk matbaanin Johannes Gutenberg tarafindan bulunmasindan (1450) tutun ve o dönemlerde istanbul´un fethinin (1453) gerceklestigini düsünün ve tarihi paralel olarak irdelemeye devam edilmesini tavsiye ederim.
Bununla birlikte ilk matbaa osmanliya 200-300 sene sonra gelmekte. O dönemde osmanli viyana´yi kusatmis, avrupa kendi icinde birbirini yemekteydi.
gelelim asil soruya.
almanya´nin sanayi devrimi bazi kaynaklara göre 1815 ve baska kaynaklara göre ise 1835´dir. almanya sanayisini kurarken kücük kücük beyliklerden olusan bir ülkeydi. Bu devrim esnasinda ön planda madencilik vardi. yani kömür ve demir. Buna paralel olarak da demiryollari kuruluyor, ulasima ve haberlesmeye önem veriliyordu.
Bu dönemlerde türkiye (osmanli) II. Mahmud dönemine denk gelmektedir.
II. Mahmud bol isyanli bir dönemdir. Balkan ve misir isyanlari özellikle sorunludur. Buna ragmen II. Mahmud modernlesmenin temellerini atmaya calismaktaydi ve tazminat fermanınin temelleri atildi.
Ic savaslar ve dis savaslar yani sira su reformlar gerceklesmistir.
- asakir i mansure i muhammediyye acilmistir.
- kilik ve kiyafet konusunda keskin degisiklige gidilmistir.
- topkapi sarayi´ndan tasinilmistir (bu, osmanli´nin cehresini degistiren bir tutumdur).
- ilk posta teskilati kurulmustur (ulasim ve haberlesme sistemi).
- ilk gazete takvim i vekayi yayimlanmistir.
- rüşdiye okullari kurulmus ve bu okullara gidilmesi zorunlu kilinmistir (egitime önem).
- ilk tip mekteb i tıbbiye i şahane ve ilk harp okulu Kara Harp Okulu kurulmustur.
- vs. vs.
Osmanli reformlari gec baslatmistir ama buna ragmen hizli adimlar atarak avrupa´yi yakalamaya calismitir. Daha sonraki olaylar ve izlenilen politikalar sebebiyle sanayilesme gec gerceklesmistir.
almanya sanayisini kurarken, tc diye bir devlet henüz yoktu.
osmanlı vardı.
esasen almanya'nın teknoloji ve sanayi altyapısı sanayi devriminden çok eskilere dayanır.
örneğin kolm ve albrecht firmaları 17. yüzyılın ilk yarısında sanayi faaliyetlerinde (metal sanayi) bulunan firmalardı.
yine Einbecker Blaudruck, 17. yüzyılda tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir alman fabrikasıydı.
takip eden yıllarda kurulan bazı alman sanayi kuruluşları şöyle;
bakın daha 19. yüzyıla gelmeden pek çok sanayi kuruluşu yazdık almanya'da kurulan.
bu yazdıklarım belli başlı olanlar.
bunların içinde bira, şarap fabrikaları yok, gıda fabrikaları da yok onları yazmadım, özellikle sanayi kuruluşlarını yazayım dedim.
peki 19. yüzyıla geldiğimizde bizde bir tek fabrika var mıydı?
yoktu.
yani almanya bizi ta o zaman kıskanmaya(!) başlamış.
gelelim sanayi devrimine.
1811 yılına gelindiğinde almanya iki dünya devi çıkarıyordu piyasaya. krupp ve mauser...
hadi silah sanayi, çelik sanayi boşverin. demag diye bir şey duydunuz mu?
illa ki duymuş, görmüşsünüzdür. malum biz inşaat ve beton ülkesiyiz...övünüyoruz ya inşaat konusunda.
işte bu demag dediğimiz bir alman vinç firması. kule vinçler falan yapıyor.
biz bu demag'ın vinçlerini 1970'lerden sonra gördük, oysa ki almanlar demag vinçlerini 1819'dan beri üretiyorlar...
1811 yılında almanya, krupp gibi bir dünya devini kurarken, osmanlı, ibrahim müteferrika tarafından kurulan ilk matbaada sadece 3 kitap basabilmişti.
3 yahu, dile kolay...yazıyla: üç...
ve osmanlı, değil sanayi tesisi kurmak. matbaada kitap basmanın dinen caiz olup olmadığını tartışıyordu 19. yüzyılın başında.
o yüzden sanayi anlamında 400 senelik bir altyapısı olan almanya ile, osmanlı'dan enkaz devralmış türkiye cumhuriyetini kıyaslamak çok saçma olur.
sözün özü, almanya sanayisini kurarken, bizler din elden gitmesin diye medreseler açıyor, köyleri, tarım arazilerini din elden gitmesin diye hafız yetiştiren tarikat vakıflarına tapuluyorduk.
neyse ki atatürk geldi.
cumhuriyet kuruldu.
ve genç türkiye cumhuriyeti 1923-1938 yılları arasında dünyada eşi benzeri görülmeyen bir sanayi hamlesine girişti. büyük sanayi atılımları yaptı.
osmanlı'dan enkaz devralan cumhuriyet, tütün, incir, fındık, narenciye ve üzüm satarak fabrikalar kurdu...
Şeyhler ve imamlar eşliğinde, şu caiz midir, bu günah mıdır, kız çocukları kaç yaşında kapanmalı falan işte abi ölürse yenge helal midir bunları tartışıyorduk.
almanlar 1886'da ilk arabayı yaptılar. O tarihte osmanlı imparatorluğu olduğumuzu bazı ak kafalılara hatırlatırım. Türkiyede sanayi hamlesi atatürk'ün 1925de izmir kongresi ile başladı. türkiyede sanayileşmeyi okumanızı tavsiye ederim.internet elinizin altında. interneti sadece porno için kullanmayın.
Birkaçı istisna hükümetler cebimi dolduracağım diye uğraşıyordu, daha doğrusu uğraşıyorlar. Birbirlerini kötülemekle uğraşıyorlar. Bak Avrupa ülkelerine, hiç böyle bir kavga var mı? Hepsi vatandaş için çalışıyor. Hatta eğer yolsuzluk falan yaptıysa istifa ediyorlar. Bizde bir alt göreve düşürülüyor (bkz: 17-25 aralık). Türbede elleri arkada bağlı diye hakkında soruşturma başlatılıyor. Hep bir rant kavgası.
osmanlı istibdat dönemi'ndeydi. bazıları tarafından o çok övülen 2. abdülhamit devrinde olan bu dönemde olanlar almanya sanayileşirken osmanlı'nın ne ile meşgul olduğunu açıklar:
"2. Abdülhamit yönetimini eleştirmek yasaktır.
Devletin yaptığı herhangi bir icraatı sorgulayan ya da tenkit eden gazeteler kapatılmış ve kitaplar toplatılmıştır. panislamizm akımı savunulmuştur.
Ümmetçilik adıyla da bilinen bu akımda islam ülkelerinin kuracağı bir siyasi birlik hedeflenmiştir.
Osmanlı Devletinin iç ve dış borçlarını denetlemek için düyun-u umumiye kurulmuştur.
Osmanlı Devletinin ödeyemediği iç ve dış borçlarını düzenlemek amacıyla Muharrem kararnamesi çıkartılmıştır."
yani o sıralarda carl benz benzin motoruyla çalışan ilk otomobili tasarlarken, albert ballin ilk yolcu gemisini üretirken osmanlı iflas etmiş, savunulan islamcılık ve ümmetçilik anlayışları da çökmüştür.
hiç şüphesiz ki heykel yapmakla meşguldü. bunların dedeleri torunları aynı zihniyette tipler köprü yapalım oto yol yapalım viyadük yapalım hastane yapalım diyeni duydunuz mu yok varsa yoksa heykel sanki karınlarını heykel doyuracak. cahil herifler.