eğer başlangıçta sonsuz bir yokluk olsaydı, yani hiçbir şey olmasaydı, bu yokluk sonsuza kadar devam ederdi. çünkü yokluktan varlık ortaya çıkmaz. çünkü yoklukta, varlığı ortaya çıkarabilecek bir sebep de yoktur.
eğer varsak, bir şeyler varsa, bu durum, en başta dahi bir şeyin var olduğunu; sonsuz yokluğun olduğu bir dönemin yaşanmadığını gösterir; ezeli bir varoluşa işaret eder.
bazılarının, parmak kadar aklıyla, allah'ın varlığını sorgulamasına yol açan başlık. mesela:
Allah'tan önce ne var ki Allah var?
soruya cevap:
zaman, iki olgu arasındaki farktır. yani her an arasındaki farklılıklar, zamanı oluşturur. allah katında ve o diğer katlarda, zaman denen şey olmadığından dolayı, olgular arasında fark da yoktur: dolayısıyla geçmiş ve gelecek de yoktur. bunu anlamaya çalışırsan, tıkanırsın.
ha diyelim, allah yoktu, he. peki siz ne diyorsunuz bu konuda? Dünya nasıl oluştu peki, tesadüfen diyelim, yine de "ilk" ne zaman oluştu bir bilgin var mı? ilk tesadüfler asıl oldu? yine bazı meteorların patlaması, sıcak gaz kütlelerinin soğuması gibi şeyler için, başka şeyler gereklidir. başka olgular, olaylar. peki onlar nereden geldi? tesadüf mü? peki, tamam. o zaman o tesadüflerin oluşmasında rol oynayan onlarca şey nasıl meydana geldi?
bu böyle uzar gider, ve biz yine o malum noktada tıkanıveririz: zaman.
peki, tüm bunlar yerine, bir tanrının olduğuna inansan da, her şeyin başlangıcının ve sonunun onun elinde olduğuna inansan-ki öyle, ne olur?
neyse okumadan eksi oyu basmışsındır zaten. okuma boşver.
bu başlığı açan insan muhtemelen günaha girmiştir. çünkü allahın yok olma ihtimalini aklına getirmiş düşünmemesi gereken şeyler düşünmüştür. sen kimsin allah olmasaydı gibi bi cümle kuruyosun günahkar seni.
boşluk, hiçlik te bir varlık alanıdır.
yokluk fikrinin, boşluk fikrinin kaynağı da varlıktır.
varoluşa sürükleyen mutlak olmasaydı, varlığın ya da yokluğun fikri de olmayacak,
dolayısıyla o var çünkü bu var ya da yok gibi bir fikre de gerek kalmayacaktı.
mutlak gücünü varettiklerinden alır.
yani hiçbir şey olmayacaksa allah da olmayacak, allah a da ihtiyaç kalmayacaktır.
