Ya o değilde madem imtihan oluyoruz iyi güzel ama neden kimse bana imtihan olmak yada olmamak istediğimi yada istemediğimi sormadığını düşündüren önermedir. neden isteğim dışında dünyaya gelip sonra da cezalandırılıyoruz onu merak ediyorum.
cüzi irade denilen olguyla açıklanabilecek soru. şimdi öncelikle şunu söyleyeyim. kuranda hz adem ve havvanın cennetten kovuluşu nasıl anlatılıyor bilmiyorum. ama hristiyanlıktaki gibi olmadığını biliyorum ve ilk entride anlatılan şekil, bildiğim kadarıyla hristiyanların inandığı şekil. aradaki nüansları, daha detaylı araştırabilirsem yazarım.
şimdi gelelim neden allah şeytanın karşı geleceğini bildiği halde yarattığı sorusuna. işte dediğimiz şey, iradedir. şeytanın hatası kibirli olması ve kendisinden altta gördüğü insana Allah'ın emri üzere secde etmemesidir. secde etmek de tapınmak değildir bu arada. bir takım new age'ci dangalaklar çarpıtıyor bunu, düşmeyin o tuzağa.
ve şeytan ilk yoldan çıkan olarak yüce yaratana meydan okur, insanları yoldan çıkaracağını söyler. şimdi bir yaratık, fıtratından sorumlu olabilir mi? olamaz. ya da olamamalı. kaldı ki allah kuranda insanlara ellerinde olmayan şeylerden onları sorumlu tutmayacağı sözünü vermiştir. yaratanın yarattığı şey, yaratılıştan gelen şey, nasıl suç veya günah olabilir?
allah bu dünyada bizi sınıyor. şeytana uyanları ve kendi emir ve yasaklarına uyanları birbirinden ayırıyor. dini mantık çerçevesinde mükemmel bir mantığı var bunun.
mesela bir başka soru da "madem bir yaratıcı var, neden dünyada bu kadar kötülük var?" klasik ateist sorusu. üstte de cevabını vermiş olduk. yani kötülük insanın tercihidir. bunun karşılığında da yaratanın cezası vardır. bu kadar basit.
peki şeytan isyan etmeseydi ne olurdu? Allah'ın (haşa) bütün planları boşa mı giderdi? onu biz bilemeyiz ki. bir de bunun anlamı da yok ki? her şeyi bilen bir yaratıcıdan bahsediyoruz. bunun böyle olacağını bilmeme ihtimali yok ki? bence din karşıtlarına buradan ekmek çıkmaz.
edit: ayrıca söylemeden edemedim, saatleriayarlamaenstitumuduru gayet güzel bir noktaya değinmiş. tüm bu emir ve yasaklar, Allah'ın sevgili kullarından olabilmek için yol göstericidir. ve bizim dinimizde her insan, Allahın sevgili bir kulu olarak yaratılır. ama o şekilde kalıp kalmamak o kulun eylemlerine bağlıdır.
bu konuda klasik hristiyanlar çok farklıdır mesela. onlara göre doğan her çocuk günahkar olarak doğar. vaftiz edilmeleri de bu yüzdendir. bunun sebebi de ademin işlediği ilk günahtır.
Biz zaten hiç anlamayız o hikmetleri göremeyiz. Neyse cehennem varsa albert einstein, karl max, nikola tesla ve akla gelmeyecek birsürü insanla birlikteyiz. Sizede cennette tayyiple mutlu seneler.
Bu tarz sorulara cevap ararken yalnızca tek bir dinin bakış açısına odaklanmak aydınatıcı olmaz ne yazık ki. Tanrı ilk insanları yarattı, onlara özgür irade verdi. Bunu yaparken tek bir kural koydu; iyiyle kötüyü bilme ağacının meyvesine dokunmayın dedi. Her şeyi bahşettiği insanın, onlara verilen özgür iradeyi nasıl kullanacaklarını, iyi niyetini suistimal edip etmeyeceklerini anlayabilmek için bu yolu seçmiş olabilir. Aynı şekilde şeytan olarak adlandırdığımız varlık da özgür irade sahibi idi. Ve ona verilen iradeyi, seçim şansını kötüye kullandı. Tanrı onu kötülük yapması için yaratmış değildi. Dünyada affedilip cennete geri alınmak diye bir şey şimdilik olamaz, zira toplu bir yargı günü olacak. Yargı gününe dek şeytana izin tanıdı. Tanrı insanlara kendi sözünü duyurdu, neyin doğru neyin yanlış olduğunu iletti. Ve özgür iradeyi elimizden almadı. Cenneti yeniden hakedebilmek için şeytana rağmen doğru yolu seçebilmek gerekiyordu çünkü. Bazı insanlar için grimm kardeşler masalından farksız olsa da, inanmayı seçenler için tanrının bu planı hayatın temelidir.
eğer inkar etmemize olanak vermeseydi insan değil robot olurduk. şu an dünyada olmamız allah' ın bir lütfudur. allah bunu tüm insanlara lütfetti. ancak cennete girmek için nankörlük yerine şükür edip sebepleri yerine getirmek gerekir.
