anadolu aleviliği diyebileceğimiz inanç ve kültür tarzı konar göçer türk gelenekleri, bektaşi geleneği ve orta asya şaman geleneklerinin bir karmasıdır. yerleşik yaşama geçen türklerde ise sünni inanışın yayılması daha hızlı olmuştur. ama türk ruhu öz be öz sünnidir veya alevidir diyemeyiz (bu zaten çok saçma bir deyiş olur). illa türk ruhunu öz be öz bir inanış ile birleştirip ırk kökenli bir yaklaşımda bulunulacaksa bu göktanrı inanışı ve şamanizm olur. islam bu inanışlardan çok daha sonra türk kavimleri arasında yaygın hale gelmiştir.
buz gibi bir gerçektir. bugün bu topraklarda eski türk kültüründen izleri barındırmamızı sağlayanlar da alevilerdir. aleviliğin ibadet dili sünnilik gibi arapça değil, türkçedir. yedi ulu ozan dedikleri ozanlar da 500 yıl öncesinden şuan bile geçerliliği olan şiirler yazmışlar, eğitim görmemiş fakat kendilerini yetiştirmiş insanlardır (şah ismail hariç koskoca şah o). türkiye'nin sünnilik belasından kurtulup aleviliğe dönmesi gerekmektedir. çünkü, din bizim anladığımız kadar somut bir olgu değildir. bir felsefedir. alevilere dinsiz denmesinin de sebebi bu çünkü onlar dinin felsefesini özümsemiş ve tribünlere oynamamışlardır. dinciler üzülecek fakat bu tam anlamıyla bir realitedir.
