Irani kokenli gocebe bir kavim. ilk olarak aral golu ile kafkasya arasindaki bolgede gorulmusler, hunlar' in avrupa'ya girmesinden sonra bir kismi batiya ilerlemis, bir kismi da kafkasya'da kalmistir. oshetler'in atalari olduklari tahmin edilmektedir. Hunlar ile munasebetlerine tarkan serisinin bir bolumunde deginilmisti. hatta krallarinin ismide kostok'tu. tabi kostok adinda bir krallari olup olmadigini bilemiyoruz. hayalidir buyuk olasilik.
sarmatların kollarından biridir. genelde kuzey kafkasya da yaşadılar, hun, hazar ve kıpçaklara bağlı yaşamlarını sürdürdüler ancak cebe ve subutay ın ileri harekatında 13.yy başlarında darmadağın edilince o bölgede daha ufak parçalara ayrılıp toprağa bağlandılar.
bazıları kangçülerden alanliao kavmini alanlarla ilişkilendirir ki bu doğruysa alanlar yüeçilerden geliyor demektir; yani türk kökenli olabilir.
Bugünkü Türkmenlerin Saiu kabilesinden bir boyun adı. Hunlar 375 yılında idil nehrini geçince, Kafkasya kuzeyinde yaşa makta olan Alanları da batıya doğru sürdüıeı Vandallarla birleşen ve Tuna ile ilirya arasın daki bölgeye yerleşen Alanlar, 40S yılında Van dallar ve Süedlerle birlikte tekrar göçe başla yıp Galyaya geçtiler. Burada Vizigotlarla yap tıkları savaştan sonra, 429 yılında Pirene dağlarını aşıp ispanyaya, oradan da yine Vandai larla Kuzey Afrikaya ulaştılar.
M.Ö.300'den M.S.1000'e Allenler veya Alanlar ya da Alani, batının yazılı tarihine ilk kez Romalı ordu komutanlarının raporları ile Roma sahne ve edebiyatı yoluyla girdi. Romalıların ortak tanımıyla "Alani", günümüzde Ukrayna'da bulunan Azak Denizi yakınlarında yaşayan göçebe halklardan bir kabileydi. Komşuları gibi onların yaşamı da bölgenin zengin otlaklarında otlayan hayvan sürüleri etrafında dönüyordu. Genç ve yaşlı tüm erkeklerin uyumak dışındaki tüm zamanı at sırtında konaklama yerlerini iki veya dört ayaklı her türlü canlıdan gelecek saldırılara karşı koymaya çalışmakla geçiyordu.
Kadınlar ve küçük çocuklarsa her ailenin yağmurlu gecelerde barınak olarak ve eşyalarını taşımak için kullandığı iki tekerli öküz arabalarının toplanmasıyla oluşan kamp yerinden pek uzaklaşmıyordu. Komşu kabilelerin çoğu deri çadırlarda kalıyor ve at sırtında, daha hızlı göç ediyordu ancak beraberlerinde taşıyabildikleri çok kısıtlıydı. Alanlarsa öküz arabalarıyla daha yavaş hareket ediyor, koyun ve sığır sürülerine ayak uyduruyorlardı. Komşuları çoğunlukla kısa boylu, siyah saçlı ve koyu tenliyken Alanlar uzun boyları, sarışın ve açık tenleri ile orduya asker arayan Romalıların gözüne çarptı.
Alanlar aynı zamanda özgün bir savaş stiline sahipti, bozkırlı savaşçıların tipik kısa yay ve kısa kılıçlarını değil, direkt saldırı için uzun mızrakları, yakın dövüş içinse iki elle tutulan ve kayışla sırtlarında taşıdıkları ağır "barbar" kılıcını tercih ediyorlardı. Alanlar çoğunlukla, II. Dünya Savaşı'nın çok düzenli ve yakalayabildiği her şeyi mahveden tank orduları gibi savaşırken, düşmanları 1950'lerin Hollywood filmlerindeki Siu Kızılderilileri gibi, yavaş hareket eden düşmana vahşice saldırıp rakip savaşçıyı topluluktan ayırarak küçük oklarıyla öldürmeye çalışıyordu. Bu oklardan korunmak amacıyla Alan savaşçısı ve atı tamamen zırhlıydı.
Alanlar nadiren savaş kaybetmiş olmanın avantajına sahipti ancak nerdeyse her çatışmada önemli kayıplar veriyorlardı. Zapt edilmenin cezası belliydi, ya ölüm ya da uzun süreli kölelik! Bu yüzden Alan savaşçısı kazanmak için yeterince "istekli" oluyordu.
Alanlar ele geçirdikleri, erkekleri köle olarak satarken savaşlara verdikleri ağır kayıpları karşılamak için zaptettikleri esirlerden doğurgan kadınları sağ bırakıp delikanlıları evlat ediniyorlardı. Alanlar steplerin düzensiz kabilelerini sindirirken yüksek disiplinli Roma Lejyonları'na karşı pek şansları yoktu, bu yüzden mümkün olduğunca karşı karşıya gelmekten çekiniyor ya da hizmetlerini "yerel askeri birlikler" olarak Romalılara satıyorlardı. M.Ö.300'lerde artık steplerde bir şeyler değişmeye, Hunlar bölgede baskın unsur haline gelip önlerine çıkan her şeyi süpürmeye başladı.
Alanlar başlangıçta karşı koymaya çalıştıysa da Hunlar karşısında resmen bozguna uğradılar. Ancak savaşçı yetenekleriyle ünlü Alanlara Hunlar bir seçim önerdi; yok olma veya Hunlara katılma. Alanlar akıllıca olanı tercih ederek kendi liderlerini seçerek, kendi kültürlerini koruyarak ancak Hun ordusu saflarında savaşarak Hunların hakimiyetinde yaşamayı kabul etti. Düşmanın pozisyonunu bozacak ağır zırhlı Alan "tank ordusu"yla, kaçan düşmanı kovalayıp zaptedecek daha hızlı ve devingen Hun birliklerinin birleşimi işe yaradı, iki grup da zenginleşti, hatta bir keresinde istanbul'u birlikte yağmaladılar.
Roma imparatorluğu çökerken Alanlar her fırsatta paralı asker olarak savaştıkları Roma lejyonlarını Tuna Nehri boyunca takip ederek Orta Avrupa'ya kadar ilerledi. Zamanla kendilerine has savaş taktiği haline gelen ve onlara birincisi 451'de Fransa Chalons'da Atilla'ya, ikincisi 1066'da ingiltere Hastings'de Harold'a karşı en büyük iki Alan zaferini kazandıran "geri çekilme numarası"nı da Romalılardan öğrenmişlerdi zaten. Geri çekilme numarası hayatında bir kez bile bir köpek yavrusuyla oynayan herkese aşina gelecektir; ana fikir korkmuş gibi yapıp kaçarak takip edilmeyi sağlamaktır. Ama bir köpek yavrusuyla oynayan herkesin yine bildiği gibi bu numarayı herkes yutmaz, hele de eğitimli ve disiplinli bir rakip asla. Ve bu numara tutmazsa yenilgi gerçekten çok şiddetli olur!
Alanların savaşçı kuvvetleri kendileri lehine birçok karakteristik özelliğe sahipti. Kazanmak için ağır kayıplar verme pahasına düşman savunmasının tam kalbine doğru, yavaş ve ölçülü saldırılarıyla ünlüydüler. Böylece ilk hamle karşı tarafta şüphe uyandırmıyordu. Alanların ağır zırhlı süvarileri ve atları takipçilerinden kaçmaya çalışırken iştah açıcı bir hedef teşkil ediyordu, oyunun bu son parçası gerçekten inandırıcıydı. Ama oyun, tüm askerlerin sert bir disipline sahip olmasını gerektiriyordu, eğer içlerinden biri zamanından önce oyunu belli ederse düşman rahatlıkla Alan süvarilerinin kendine saldırmasına izin verip onları içine çekerek orduyu kolayca parçalara ayırıp haklayabilirdi. Veya düşman ordusunun göbeğine saldıran Alanların fazla kayıp vermeden savaş alanından kaçtığı görülünce düşman işin içinde bir bit yeniği olduğunu anlayıp geri çekilen hasmını takip etmeyebilirdi.
Romalılar, tekniğinin inceliklerini ağır bir bedel karşılığı Hannibal'den öğrendikleri bu bilgiyi müttefikleri Alanlara öğrettiler. ilk sınav 451'de Orta Fransa'da Hunlara karşı verildi. Romalılar Avrupa'da terör estiren ve Roma Lejyonları'nı aptal durumuna düşüren Hunlardan kurtulmak istiyor ama hızlı ve hareketli Hun süvarilerini kontrol altına alamıyordu. Roma'nın planı klasikti, Vizigotlar ve Romalılar saldırının sağ ve sol tarafında korunma pozisyonunda beklerken Alan süvarisi kralları Sangiban komutasında Atilla'nın kampına saldıracaktı.
işler planlandığı gibi giderse Atilla Alanları cezalandırmak üzere kampını terkedecek, kovalamacaya Hun askerleri de katılacak, sonra Vizigotlar ve Romalılar düşmanı iki taraftan kıstıracak ve Alanlar da geriye dönüp düşmanın önünü keserek kaçış yolunu kapatacaktı. Söz verilen ödeme de bir Romalı klasiğiydi; Vizigotlar için altın ve Roma kontrolünden uzakta özgür yaşayacakları ispanya'ya Fransa'dan güvenli geçiş. Alanlar içinse savaş alanının batısındaki ve kuzeyindeki topraklar. Tabii ki o topraklarda Roma'nın hesaba katılmadığı Franklar ve Gotlar zaten yaşamaktaydı, ancak şu da vardı ki Atilla'yı yenebilmiş bir ordu organize olamamış birkaç Frank'ı hiç dert etmezdi. Sonuçta da Romalılar "Tanrının kırbacı" Atilla'dan sonsuza dek kurtulacaktı, ya da öyle umuyorlardı.
Savaş Romalıların planladığı gibi başladı, ama gizli bir değişiklik haricinde. Alan süvarileri Atilla'nın kampını bastı ve büyük bir kargaşa çıktı. Alanlar, aynen planlandığı gibi peşlerine Hun ordusuyla birlikte geri çekilip kaçmaya başladı. Vizigotlar da iki yandan Hunların korunmasız taraflarına saldırıya geçip katliama girişti. Ancak kurnazlığıyla ünlü Romalılar, Vizigotlar epey hırpalanana kadar saldırıya katılmayıp Atilla'nın tuzağa düşürülmüş ve korunmasız ordusuna son darbeyi vurmadan sessizce bekledi. Savaştan sonra bir iki özür ve söz verilenden biraz fazla altın yaralarını sararak ağır ağır Batı Fransa'ya geri dönen veya Pireneler üzerinden ispanya'ya geçen zayıflamış ve kızgın Vizigotları yatıştırmaya yetti. Alanlar da toprakları Romalılar ve onların bir diğer düşmanı Normanlarla paylaşmayı kabul ettiler. Zaten Alanların yöre sakinlerini sürüp onların yerine yerleşerek tahıl ve üzüm yetiştirmek gibi bir niyeti de yoktu.
Onlar bunun yerine yerel şeflerin kalelerini ve malikanelerini paylaşıp bölgenin asiller sınıfına dönüştüler. Asil olmak gerçekten iyiydi! Normanlar başka yerde daha kolay avlar buluyor, Romalılarsa yavaş yavaş güç kaybediyor, Fransa'dan çekiliyordu. Ara sıra gelen Hıristiyan papazlar da birkaç kuruş ve bir "aferin"le kolayca tatmin oluyordu.
Alanlar yerel gelenekler ve dine çabukça ayak uydurdular, esen siyaset rüzgarındaki en küçük değişikliği anında hissedip rağbet gören fikir neyse onunla kucaklaştılar. Kader Alanların yüzüne gittikçe daha çok gülüyordu. ingiltere'yi Fransa'dan ayıran Manş Denizi'nin diğer tarafında ingiliz tahtı kapanın elinde kalıyordu. Normandiya dükü William'ın Güney ingiltere'ye asker çıkararak tahtı sallanan kral Harold'u mağlup ederek tacı ele geçirmek gibi bir planı vardı, planınsa birçok bölümü; Papa'yla ittifak kurup ingiliz papazlarına karşı psikolojik savaş başlatmak ve Kuzey ingiltere'ye karşı Danimarka tehdidini kullanıp düşmanın kafasını karıştırıp kuvvetlerini bölmek gibi.
Sonunda William zaferini sağlama bağlamak için kalabalık bir orduya da ihtiyaç duydu ve yardım edeceklere kardan pay önerdi. Çevredeki en yüksek rütbeli Alan olan Brittany Dükü, (Brittany; Biscay körfezi ve Manş denizi arasında Fransa'nın kuzeybatısındaki büyük yarımada ç.n.)
ingiliz tahtına talip William'a gelecekte William'ın damadı da olacak olan oğlu, "Kızıl Alan" lakaplı Kont Alan Fergant komutasında kuvvetlerinin üçte birini oluşturacak asker vermeyi teklif etti. ingiliz tarih kitaplarında bu askerler halen "Hastings'te ingiliz güçlerine iki başarısız saldırı düzenleyip şiddetli direniş ve karşı saldırı karşısında panikle geri çekilen Briton Şövalyeleri" olarak geçer. Halbuki peşlerindeki öfkeli ingiliz ordusundan panik içinde kaçışan bu şövalyeler her nasılsa savunmasız ingilizler'i, şiddetle katledilecekleri iki ayrı Norman piyade ve okçu ordusunun tam ortasına sürükledi. Alanların klasik "geri çekilme numarası" Harold'un kuvvetlerini zayıf ve moralsiz bırakıp William'ın piyadelerine çantada keklik yaparak bir günde iki kez kusursuz bir şekilde işe yaramıştı.
William tacı kaptıktan sonra tüm ingiltere'ye hükmetmek için Hastings'te kaldı. Sadık müttefiki Alanları da Düklüklerle, Kontluklarla ve daha küçük unvanlarla ödüllendirdi. 600 yıl öncesinde Fransa'da olduğu gibi ingiltere'de de Alanlar (Allenlar) yenilen aristokrasinin boşalttığı şatolara ve malikanelere taşınarak yerli kadınlarla evlenip yerel geleneklere uyum sağlayarak o rahat hayata geri döndüler.
Sarmat kökenli iran dili konuşan halk günümüz osetlerin atasıdır
Ayrıca moğol imparatorluğu Çin'de yuan hanedanı kurunca bu abilerden ruslar ve macarlarla birlikte Kubilay Han'a koruma birlikleri oluşturulmuştur hatta Moğollar kendilerine "asud" olarak anmışlardır.
alanyanın alanlarla ilgisi yoktur, alanya adı alaaddin'e ithafen alaiye isminden gelmiştir.
alanlara gelince... farsî bir hint avrupa kavmidir. kavimler göçünde batıya hareket ederek gotlarla beraber katalonya bölgesine yerleşmişlerdir. katalan ismi got-alan'dan gelir tarihî bir rivayete göre.
