Her akıllı zekidir ama her zeki akıllı değildir diye bir söz vardı.
Fakat konu bu kadar basit değil sanırım.
Zeka genetik aktarılır. Sonradan kazanılan bir şey değildir. Yani geliştirilmesi mümkün ama çok da fazla değil.
Ayrıca zeka direkt şu veya bu denebilecek bir olgu değildir. Çoklu zeka diye bir şey var.
insanlığın kurduğu uygarlık hangi zeka türüne olanak tanıyorsa o zekaya sahip insanlar daha iyi şartlarda olacağı için daha "akıllı " olmaları mümkün. Yani zeka ile akıl arasındaki farkı oluşturan şeylerden birisi şartlardır.
Bir diğeri ulaşılan uygarlık düzeyinin gerektirdikleri. Basit düşünmek hala geçerlilikte olan bir şey.
Zeki insan ayrıntılara fazla takılır bu yüzden başarısız olabilir. Bu yönden akıllı sayılmayabilir.
Yada zeki insanın zihni çok karmaşıktır ve bu karmaşıklıkta boğulabilir. Bunun neticesinde adım atmaya çekinebilir.
Toplumsal düzene ayak uyduramayabilir. Varoluş sancısı çekebilir. Zira zeka insana özel hissettirir.
Şimdi " çok zekiyse madem çözsün niye öyle olduğunu " diye sorulabilir. Ama iş öyle olmuyor.
Matematikçi ve yazar ian stewart şöyle diyor “Eğer beyinlerimiz, onu kolaylıkla anlayabileceğimiz kadar basit yapıda olsaydı, bu defa da biz beynimizi anlayamayacak kadar basit olurduk.”
Akıllılık burada kullanıldığı anlamda zekayı doğru ve etkili kullanma olarak görülüyor.
Şartlar dedik. işin içinde aile faktörü de var. Özgüvenli yetişen biri daha istikrarlı ve azimlidir.
Çocukluk insan kişiliğini oluşturan en önemli dönem olduğuna göre kötü çocukluk geçiren kişiler ileride zekalarını aktif kullanamayabilir.
insan beyni zaten oldukça hastalıklı bir yapıdır. Bir takım bozukluklar, saplantılar işi zora sokar.
zeki insanlar daha zekiler tarafından hunharca kullanılır. daha zekileri ise akıllılar kekler. çünkü zeka belli bir yolda iyi yönde aşırı ilerleme iken, akıl genel olarak açık bir beyindir.
mesela bizim lisede sınıfta bir arkadaş vardı. çalışır da çalışır, çalışır da çalışır idi garibim. sonra sınavda kağıtları değiştirirdik, sağ olsun.
zeki insan olayları çabuk kavrar,sorunlara pratik çözümler getirebilir algılayabilme kapasitesi daha yüksektir.daha geniş perspektifte çözümlemeler yapabilir.akıllı insanlar ise attığı her adımı iyi değerlendirir,bir çok zeki insana göre daha çalışkan olabilir.zaman zaman politik olmayı; düşünerek konuşmayı bildiği için başarabilir.bir yandan çok zeki olabilirsiniz ama bu aptal olmayacağınız anlamına gelmez.şöyle ki çabuk karar verip o an onun doğru olduğuna inanmakla beraber eğer ki üzerine iyi düşünüp çalışmadıysanız hata yapabilirsiniz.sizden daha az zeki olan bir insan ise daha iyi çalışırsa başarılı olabilir ve bu onun sizden akıllı olduğunu gösterir.
akıllı insan, ahlak kurallarına uyumlu, saygılı insandır. aklı başında demektir. zeki ise, kafası iyi çalışan insandır. aslında iki kavramda birbirinden çok farklıdır.
akıl, bir bütündür. içinde, zeka, mantık, sağduyu, bilgi, ahlak ve inanç içerir.
zeka ise, anlama ve uygulama yeteneğidir. bu açıklamalara göre, görüldüğü gibi zeka ile akıl
arasında çok fark vardır. örneğin, saddam hüseyin, çok zeki bir insandı; ama akıllı değildi.
memleketini ve milletini harap etti. atatürk hem çok zeki idi hem de çok akıllı, memleketini yedi düvelin elinden milleti ile birlikte kurtardı. vizyonunu belirledi. günümüzde de, bazı
yöneticiler zeki olabilirler; ama akıllı olmadıkları kesin.
