bir ekonomiyi değerlendirirken baz alınacak kriterler elbette yüzlerce sayılabilir. ancak majör kriterler aşağıda sıralananlardır.
büyüme
Enflasyon
işsizlik
Bütçe Açığı
Cari Açık
Kamu Kesimi Borç Yükü
Özel Kesim Dış Borç Yükü
GSYH / Küresel GSYH
bu kriterleri değerlendirirken en sağlıklı verilerin alınabildiği yıl olan 1990 yılını başlangıç olarak alalım.
son veriler için ise 2015 yılı sonunda alınmış olan verileri alacağız. 2016 yılı için bazı veriler halen mevcut değil. ki o veriler 2015 yılının da gerisinde.
Konumuza dönecek olursak.
ekonomik büyüme konusunda nötr e yakın bir performans
enflasyonda iyileşme
işsizlikte artış.
bütçe açığında iyileşme
cari açıkta büyüme
kamu kesimi borç yükünde nötr
özel kesim borç yükünde artış
gsyh da ise nötr
pozisyonlar söz konusu.
aşağıdaki tabloda detaylı veriler yer alacaktır.
takdir yüce türk milletinin sözlükte yer alan üyelerinin olduğu gibi verilerin sosyal medyada kullanılmasında bir mahsur yoktur.
kaynaklar çok çeşitli olduğu için aktaramıyorum. ancak mahfi eğilmez hocanın katkısı büyüktür.
ekonomiyi kaynağı belirsiz bir hale getirmiştir. işsizlik rakamlarına bakıldığında sanki 2001 krizinin etkileri hiç bitmemiş gibidir. işsizlik sürekli yüksek (düşük gösterme çabalarına rağmen) , büyüme rakamları bazı yıllar hariç düşük (ki bu büyüme rakamları da hormonlu rakamlardır) ayrıca türkiye tarihinde ilk kez 2003 yılından itibaren kaynağı belirsiz paralar (Ödemeler Dengesi'nin "Net Hata Noksan" kalemi) ekonomide etkili olmuştur ve halen de etkili olmaktadır. bu kaynağı belirsiz paralar ekonominin çöküşünü engellemesine rağmen ekonomi giderek kötüleşme sürecindedir.
Arkadaşlar kırk kere her yerde yazıldı çizildi: O satın alma gücü dediğin şey ülkenin geleceğine ipotek koyarak başarılan, dışarıdan alınan borçlarla sağlanan bir şey. niye bunu anlamak istemiyorsunuz hakikaten anlamıyorum.
Olay şöyle: Sen ailen için gidip bir arkadaşından borç alıyorsun. Her ay borç alıyorsun, Her ay da evine salamlar sucuklar, iphone>'lar götürüyorsun. Karın çocukların çıldırıyor mutluluktan, kocacım kocacım diye etrafında dönüyorlar. Mutlu mesut günler yaşıyorsunuz, karın her gece sana çatır çatır veriyor. O aldığın paraları bankaya eve yatırmıyorsun, birikim yapmıyorsun iş kurmuyorsun sadece harcıyor tüketiyor tüketiyorsun.
Sonra arkadaşın telefon açıyor. Hacı artık paramı istiyorum diyor. Kem küme başlıyorsunuz, oraya buraya saldırıyorsunuz, tefecilere gidiyorsunuz ama o açık yama yemiyor; on beş yıldır borç alıp durmuşsunuz. Sonra bir gün arkadaşının tepesi atıyor, senin kapına icra memurlarıyla dayanıyor.
Daha basit nasıl anlatılabilir bu süreç? Biz şimdi "Kem küme başlıyorsunuz, oraya buraya saldırıyorsunuz, tefecilere gidiyorsunuz" aşamasındayız. Sonrasını zaten anladın sen.
herkes ekonomiden anlamak zorunda değil ancak saf olmak zorunda da değil.
paylaşılan tüm ekonomik veriler devlet kurumlarına aittir.
borçlanma ve özelleştirmeyi dışarıda tuttuğunuzda halk elbette buna ekonomi iyi diyebilir.
mesele makro ekonomik veriler ile bunu kanıtlamaktır.
cari açık, kamu borç stoğu, özel sektör borç stoğu, ve istihdam verilerini kendi başına alsaydım ekonomik gerileme diyebilirdim ancak bunu tüm veriler ışığında iyisi ve kötüsü ile ortaya koydum.
Ekonomi de bir iyilesme oldu 15 yilda ama deniz bitti.
Günü kurtarmayi basardi gelecek kayip.
Dis politika ve üretime degil tüketime yapilan yatirimlar sonucunda ekonomi tikandi
bundan sonra ülke ekonomik olarak geriye gidecek vesselam.
