ahlakı din ile bir tutan insan

entry1 galeri0
    1.
  1. Öncelikle belirtmek isterim ki ahlaklılık zeka, zeka da ahlaklılık ölçen bir şey değildir. Ahlak üzerine fikirlerin ise çok az bir kısmı zeka ile ilişkilidir.

    Daha sonra Dinin insana, insanın kendisinin iradi bir şekilde edindiğinden daha hazır ve daha belirgin ahlak yasaları sunması, insanların dinsiz olanların ahlakı olmadığını düşünmesine sebep oluyor. Oysa burada basit bir hata vardır: kalıplar ve hatta yazılı maddeler halinde sunulan ahlak ile duruma göre belirlenen ve ilerledikçe evrimleşen ahlak çoğunlukla bir diğerini değiller. Bu değilleme kimseyi ahlaksız yapmadığı gibi ahmak da yapmaz. Zira bir ahlak yasası, size kendisinin doğru ahlak yasası olduğunu söylüyorsa ve siz buna itimat ediyorsanız diğerini reddetmeniz kadar tabii bir şey olamaz. Bunu her iki taraf da yapmaktadır ve bir çelişki barındırmaz "ahlak 'bağlamı'"ında.

    Bu kabul edilen ahlak görüşü bağlamındaydı. Bu bağlamın dışana çıkar ve yalnızca genel ahlak kavramından dolaylı konuşursak:

    Bir ahlak yasası her zaman diğerini değiller, değilleyen ahlak yasası ise diğer bir ahlak yasası tarafından değillenir; bu, tüm ahlak yasalarının ve görüşlerinin -açıkça ifade etmese bile- diğer ahlak anlayışlarını değillemesine gider. Buradan ahlakın göreceliliği değil, varlığı yokluğu sorunu çıkar. Zira ahlakın göreceliliği tekillerle ele alınan ve ortaya çıkan bir problemdir; oysa ahlak yasalarının birbirini değillemesi ahlak kavramının kendisine ilişkindir.

    Burada kişisel bir fikir belirtmedim. Tartışmayı doğru formülasyona sermeye çalıştım ve konunun nereye kadar gideceğini göstermeyi denedim.
    3 ...
© 2025 uludağ sözlük