büyük alim ahmet cevdet paşa'nın "maruzat" adlı eserinde dediklerinden çıkan sonuçtur. yani tanzimat dönemiyle birlikte batıdan ahlak öğrenmiş oluyoruz.
öncelikler "ahlakı" sadece cinsel aktivitelerdeki tutuma indirgeyen zihniyete karşı olduğumu ifade edeyim. dolayısıyla başlığın ne kendisi, ne de tersi doğrudur bana göre. lafı uzatmadan alıntıya geçelim:
--spoiler--
"zen dostlar çoğalup mahbublar azaldı. kavm-i lut sanki yere batdı. istanbul'da öteden berü delikanlılar içün ma'ruf u mu'-tad olan aşk u alaka, hal-i tabi'isi üzre kızlara müntakil oldu. sultan ahmed-i salis zamanından berü mu'tad olan kağıdhane seyri ziyade rağbet buldu. gerek orada, gerek bayezid meydanında arabalara işaretlerle mu'aşaka usulü hayli meydan aldı.
kübera içinde gulamparelikle meşhur kamil ve ali paşalar ile anlara mensub olanlar kalmadı. halbuki ali paşa da ecnebinin i'tirazından ihtiraz ile gulampareliğini ihfaya çalışurdu."
--spoiler--
--spoiler--
"kadın severler çoğalıp, oğlancılar azaldı. lüt kavmi sanki yere battı. istanbul'da eskiden beri bilinen bir alışkanlık olan delikanlılara gösterilen ilgi ve aşk, kızlara gösterilir oldu. sultan üçüncü ahmet zamanından beri adet olan kağıthane seyirlerine fazlaca rağbet edilir oldu. gerek orada, gerek bayezid meydanında arabalardan işaret ile aşk yapma usulü hayli yayıldı.
oğlancılığı ile tanınan kamil ve ali paşalar ve onlara benzeyenler, büyükler içinde pek kalmadı. doğrusu şu ki ali paşa da ecnebilerin itirazlarından çekindiği için oğlancılığını gizlemeye çalışırdı."
--spoiler--
ya tosuncukların cevabı? abilerinin "ahlak" ile değil, "hijyen" ile ilgili olan, çarpıtılmış bir iddiası ile cevap vermeye çalışmak!
bak işte bunlar hep tahıl temelli beslenmeden oluyor. değil dediğime belgesi ile cevap verecek durumda olmak, daha "ahlak" ile "hijyen"in farkını algılamaktan aciz bunlar!..
gerçekleri söverek örtbas etmeye çalışanların haline bir bakın!... ahmet cevdet paşa'nın yazdıkları hakkında iki kelime edebiliyorlar mı? edemiyorlar. o zaman neye dayanarak itiraz ediyorlar? hiç! işlerine gelmedi ya, yeter işte. inkarlarına dayanak bulmaya ne lüzum!
yobazların her zamanki taktikleri olan, sanki ortaya konuyla ilgili kanıt konulmamış gibi, tek taraflı bir şeyler karalayarak inkar etmeye çalıştıkları gerçektir.
kardeşim işte ahmet cevdet paşa'nın yazdıkları ilk entryde duruyor. neden onları yok sayıp, saçmalıyorsunuz? siz osmanlıyı zaten kendisi o devirde yaşamış ve de osmanlı'nın önde gelen devlet adamlarından ve alimlerinden biri olan ahmet cevdet paşa'dan daha mı iyi biliyorsunuz?
ahlak nedir bilmeyen bir toplumun durumu bu işte, mütevazilik sıfır, ulan bir ülke nasıl tamamen kezban olur arkadaş. he en doğru sensin, herkes seni zükmek istiyor.
o tarihlerde batıda böyle bir kitap yazılsa (ki söz konusu kitap osmanlı'nın bu hususlarda yazdığı çok sayıda kitaptan sadece biridir) adamı perişan ederlerdi.
ahlak derken neyi anlıyoruz. aile ilişkilerin deki ahlak mı ? iş ilişkilerinde ki ahlak mı ? ötekinin kendini ifadesine saygı mı ?
genel de aile ilişkileri-cinsellik üzerine ahlak üzerinden konuşulur.
ben de iş ahlakını konuşmak istiyorum. mesela max weber alman sosyolog protestanların iş ahlakını över. çünkü çalışma prensiplerin de daha tutarlı dönemi daha iyi anladığına dayandırır.
iş ahlakı konusun da işçi-işveren , tüccar-tüccar, mükellef-kamu vb. açıdan ele aldığında ahlaklı olduğumuzu samimi olarak düşünen olduğunu sanmıyorum.
kendimizi sürekli öven de yereni de anlamam imkansız komplekli geliyor ama örnek alınacak yönlere odaklanmayıp onların aile-cinselliğine atıf yapıp kendimizi tüm yönleriyle ahlaklı görmemiz saçma. tersi de saçma..
Osmanlı'nın derin hoşgörüsü olarak da yorumlanabilir ama kadının biri peçesini takmadan dışarı çıksa o hoşgörüden eser kalmıyordu nedense...
Beğenmediğiniz batıda ise durum tam tersiydi. Kadınlara nispeten daha hoşgörülü davranılırken eşcinseller tespit edildiklerinde mahvediliyorlardı. 1950'ler gibi geç bir tarihte bile ingilizlerin savaş kahramanı alan Turing'e eşcinsel olduğu için yaptıklarını bir araştırın.
işin aslı şu: olan bitenin hoşgörüyle Hoşgörüsüzlükle filan alakası yok. Yahu padişahlara sunulan şiirleri silme eşcinsel edebiyatı olan bir kültürden bahsediyoruz, hoşgörü ne kelime? Ülkenin kültürü böyleydi ve eşcinsel ilişkiler günümüzde olduğundan kat be kat yaygındı. Bunun sebebi islam'ın kadının toplumdaki yeri konusunda koyduğu gayrı tabii sınırlardır.
Denebilir ki eşcinsellere sınır konulmamış mı? Eşcinsellik dinen günahtır ama Osmanlı'nın tabi olduğu Hanefi fıkhında bir cezası yoktur. Durum bundan ibaret..
batıcılık gelince püritan protestanlık baskısıyla, gelişmiş ingiltere ye benzemek için yapılmış uygulamlardır. avrupalı misafirlerine izah veremeyen osmanlı yetkilileri teker teker yasaklar koymuşlardır. protestanlık da hiç de öyle özgürlük falan değildir, sırf katolizme karşı çıktığı için öyle sanılır ama onlar da düpedüz yobazdır.
avrupalıların baskısıyla eskiden serbest olan pek çok şey yasak olmuştur.
katı avrupa bir anda özgürlükçüye dönüşünce durum da tam tersine dönmüştür.
