ahlak nedir? ahlak bir toplum içinde kişilerin benimsedikleri, uymak zorunda bulundukları davranış biçimleri ve kurallarıdır. doğuştan benimsenebilecek kurallar olmadığı için ahlak sonradan öğrenilen davranış biçimlerinin kalıba sokulmasıdır.
ahlaktan kasıt o umumi olarak bilinen giysi,,hjareket vesaire meselesi ise afrikada doğan ''yamyam'' denilen uygarlıktan bihaber topluluklar çırılçıplak dolaştığı için doğuştan değildir. ama paylaşma,hümanizma temelli insaniyetse evet doğuştandır.
bazı insanlar yaratılışı gereği daha uysal olur, daha sakindir, uyum sağlayabilir. bazıları ise asi ve hırçındır, uyum sağlamakta zorlanır. en basitinden bebeklerde görebiliriz bunu. bu karakterler çeşitli eğitimlerle tabii ki bastırılabilir ya da geliştirilebilir. fakat ahlak değerleri sonradan kazanılan şeyler olsa da doğuştan da gelebilir bence. şöyle ki, insan doğar doğmaz yürüyemez, bu yeteneği sonradan kazanır fakat "yürüme" dürtüsü doğuştan gelen bir özelliktir. tıpkı bebeklerin meme emme içgüdüsü gibi. binaenaleyh hamurunda ahlak varsa ve ailen de ahlaklıysa, ahlaklı olmaman içten bile değil. tabii sadece şahsi fikirlerimi söylüyorum. bilimsel ya da başka bir dayanağım yok.
yapılan araştırmalar insan zihninin boş bir levha olmadığını (tabula rasa) göstermiştir. bu bakımdan etik normlar içgüdüsel ve ya fıtri olmakla birlikte, yetenekler gibi kazanılan ve geliştirilen olgulardır.
Ahlakın doğuştan geldiği söylenemez ama zaman içerisinde teoloji ile gereklilik halini alıp, kültürel farklılık ve kültür kökenlerine göre milletler arasında farklı kalıplara oturtulmuştur. Ahlakın varoluşunun en büyük sebebi dindir yani, şahsi görüşüm.
öğrenilir. zira bebekler bencildir. koşullu sevgiye sahiptirler ve kendilerinden başka kimseyi düşünmezler. doğru yetiştirilmezlerse eğer böyle devam ederler.
ahlak, toplumun geneli tarafından benimsenip uygulanan olup, belirli bir zaman dilimi içinde ve toplumdan topluma değişiklik gösteren bir kavramdır. doğuştan geldiği konusu tartışmaya açık olsa da, bu mümkün gözükmemektedir. zira iyi veya kötü olarak adlandırdığımız şeyler zaman içinde değişiklik göstermektedir. buna istinaden bireyin bunu doğmadan önce kendinde bilmesi düşündürücüdür.
eylemlerimizde ne kadar özgürüz? bugün "iyi" olarak adlandırılan eylem, bundan 1000 yıl önce de aynı şekilde iyi miydi? iyi olan aynı zamanda doğru olan şey midir? bireyin eylemine neye dayanarak "kötü" diyoruz? toplumun tümünün ortak yargısına göre mi? toplum, aynı eylemi "iyi" olarak adlandırdığında sorun kalmayacak mı?
misal şeriatın hüküm sürdüğü bir toplumda, daha çocuk yaşta olarak görülen kız çocuklarının evlendirilmesi o topluma göre ahlaksızlık sayılmazken, biz bunu ahlaksızlık olarak nitelendiriyoruz.
normlar değişkendir. genel bir ahlak yasasını düşünmek de oldukça zordur. buna doğuştan sahip olma gibi bir şey ise söz konusu değildir. bunu çeşitli psikolojik durumlarla bağdaştırıp "aha da doğuştan" demek; bir bebeğe bakıp "oğlum lan ne güzel hiç ağlamıyor. çok ahlaklı bu. annesiyle babasını hiç üzmüyor" demekle aynı gibi.
Doğuştandir diye düşündüğüm durum tamamiyle aynı ortamda kültürde büyüyen iki kardeşin çok zıt karakterlere sahip olup, kötü olanın ahlaksız olarak nitelendirilebilecek işlere yönelmesi söz konusudur. Bu durum karakterin yapısından kaynaklandığı için yetiştiği toplum ne kadar modern olursa olsun veya tam tersi ne kadar ilkel olursa olsun, birey ahlaksız olarak nitelendirilebilir. Ilkel toplumda ki bu farkın en bariz örneği habil ve kabil olup modern toplumda ise salim ve cemal'de görülmektedir (bkz: Slumdog millionere) ikiside tamamiyle aynı ortamlarda bulunup farklı karakterlerde olup farklı anıldılar.
doğuştandır. burada ahlak kelimesi yerine etik sözcüğünü koyabiliriz.
bir insan evladını doğduktan sonra dağa bıraksanız ve hayvanların arasında yetişse dahi hırsızlığın kötü bir şey olduğunu Bilir.
hırsızlık ahlaksızlıktır çünkü.
öbür türlü toplumun uzun yıllar içinde belirlediği kurallar vardır. bunların ahlak dışı olup olmaması zamana ve mekana göre değişebilir.
ahlak ogretilenlerdir. hegele gore aptallarin kendilerini assagilik hissetmemeleri icin arkasina sigindiklari seylerdir. ahlaki kurallar insanlara yon verebilmek icin ortaya atilmistir. 5 cocugu insandan uzak bir yere biraksan ve izlesen avretlerini ortmeyeceklerdir. ortme gerekliligi sana ogretilen seylerdir. dinlerle de olabilir bu. utandirilmistir insan cunku. tabudur. akillilar ise duvarlarini yikanlardir. kedi ciger hikayesi hani. aptallar kedi akillilar ciger ise ahlak mundarliktir. ahlaki sorgulamadan once ahlaksizligin ne olduguna bakmak gerekir. ahlaksizlik neden cinsel cagrisimlar yapiyor tanim yerine neden örneklerle anlatiliyor. neden ahlakta dogmalardan sayiliyor. hirsizlik bir ahlaksizlik midir. ya da elle gol atma. kavgada ilk yumrugu vurma. saticilarin mallarini ballandirarak satmasi. ya da savasta arkadan vurma mesela. irdeleyelim bunu. bu bir ahlaksizlik olabilir. ama islama gore savasta hile mubahtir. o zaman bu bir ahlaksizlik degildir. ve o zaman ahlak sadece ogretidir.
