1.
Osmanlı hanım sultan ve şairlerinden. Babası sultan II. mahmud'dur. Somanlı hanedanında divan sahibi olan tek hanım şairdir.
Aşkta kanun imiş âşıklara cevr eylemek
Âşık oldur kim cefâ-yı yâre sabretmek gerek
Aşk nâz ü şîve evvel gösterir âşıklara
Âşık ol demde ona cânı fedâ etmek gerek
Âşıkın ancak murâdı dostunun maksûdudur
Çekse de bin derd ü mihnet hep sebât etmek gerek
Arzû-yı dü-cihândan geçmedir aşka nişân
Terk-i cân edip reh-i cânâna azm etmek gerek
Âftâb-âsâ bilip her zerresin nûr-ı safâ
Her belâ dosttan gelir kim merhabâ etmek gerek
Havf-ı a'dâ eylemez olan müsellah aşk ile
Yanmadan Hakka erilmez pertev-i tevhîd gerek
Nefsle cehd et tecellî eylesin aşk-ı Hudâ
Beyt-i kalbi Âdile ma'mûr ü pâk etmek gerek
2.
1825-1898 yılları arasında yaşamış olan 19. yy'ın en önemli kadın şairlerinden biridir.
3.
Âdile Sultan 1826 yılında, istanbul'da, Sultan 2. Mahmut ile eşlerinden Zernigar Sultan'ın kızı olarak doğdu. Babası Sultan 2. Mahmut sanatçı kişiliği ile öne çıkmış, özellikle hat ve musiki ile yakından ilgilenmiş bir padişahtı. Âdile Sultan sarayda çok iyi bir eğitim görmüş, daha sonra da Kaptan-ı Derya Mehmet Ali Paşa ile evlenmiştir. Mehmet Ali Paşa daha sonra sadrazam olacak, ama çiftin mutlu evliliği ciddi kayıplarla yüzleşecektir. Öncelikle üç çocuklarını kaybederler, daha sonra Mehmet Ali Paşa ölür, son olarak da genç kızı Hayriye Hanım Sultan vefat eder. Ölümlerle sarsılan Adile Sultan yoğun bir kedere gömülür, Nakşibendi tarikatına girer. 1898'de vefat eder. Türbesi istanbul Eyüp'te, Bostan iskelesi yakınındadır.
http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%82dile_Sultan
4.
Kardeşi Sultan Abdülaziz han için aşağıdaki şiiri yazan Sultan
Nasıl yanmam kime oldu olanlar şâh-ı devrâna
Bilinmez oldu hâli kıydılar ol zıll-ı Yezdân’a
O gitdi mülk-i ukbâya firâkı geçdî tâ câna
Saraya velvele saldı cihanı koydu efgâna
Cihan mâtem tutup kan ağlasın Abdülaziz Hân’a
Meded Allah mübarek cismi ki boyandı al kana
**
Hilâfet mesnedinde olmuş iken bir muazzam Şah
Dayanıp Hakk’a din ü milleti eyler idi âgah
Hulûs ile öpenler pâyini yüz döndürüp nâgâh
Meded-kâr olmadı hiç kimseler ahvâline eyvâh
Cihan mâtem tutup kan ağlasın Abdülaziz Hân’a
Meded Allah mübarek cismi ki boyandı al kana
**
Buna kim yanmaz, etdi terk-i cân nâmus u gayretle
Bilinmezdi yazıklar ola kadri hakk u nisfetle
Âmân bulmadı, zâlim elinde kaldı hayretle
Fedâ etdi âlemi nihâyet kasd ü irâdetle
Cihan mâtem tutup kan ağlasın Abdülaziz Hân’a
Meded Allah mübarek cismi ki boyandı al kana
**
Duyup bu hâl-i cân-sûzı dedim yâ Rab muîn ol sen
Refîki hûr-i ‘ayn olsun dahi cennet ona mesken
Edip hem nûr-ı Fahr-ı ‘âlem ile kabrini rûşen
Firâkı kaldı canlarda cihânı etdi pür-şîven
Cihan mâtem tutup kan ağlasın Abdülaziz Hân’a
Meded Allah mübarek cismi ki boyandı al kana
**
Şecî’ vü hem halîm ü pâk-niyet şâh idi hayfâ
Muvaffak olmadı bir yâr u sâdık bendeye zirâ
Figân ü âh geçmez mi sanırsın bî-vefâ dünyâ
Yerini âhı buldu Hak adâlet eyledi amma
Cihan mâtem tutup kan ağlasın Abdülaziz Hân’a
Meded Allah mübarek cismi ki boyandı al kana
**
Nasıl hemşiresi bu ‘Âdile yanmaz o Hâkân’a
Ki kıydı bunca zâlimler karındaşı cihân-bâna
Rızâ vermezdi ‘adl ü şefkati zulm-i müşirâna
Bütün nâr-ı firâkı şaldı kalb-i ehl-i imâna
Cihan mâtem tutup kan ağlasın Abdülaziz Hân’a
Meded Allah mübarek cismi ki boyandı al kana
http://www.kelambaz.com/adile-sultanin-goz-yaslari/