Geniş bir ayırt edilmemiş fiziksel ve davranışsal bozukluk yelpazesinden, her yaş grubundan hastaları etkileyen rahatsızlıklar ve yaralanmaların akut ve aciliyet gerektiren yönlerinin önlenmesi, tanısı ve sağaltımı için gereken bilgi ve beceriye dayalı bir tıbbi uzmanlık ana dalıdır.
ilk kez acil tıp anabilim dalı dokuz eylül üniversitesinde 1993 yılında kurulmuş. 94 nisan tus sınavında asistan alınmaya başlanmış. nisa 98 de ilk uzmanını vermiştir.
Acil Tıp Uzmanlığı toplumun ve hastaların ihtiyacı olarak doğdu. Uzun yıllar boyunca acil tıbbi bakım için yapılanlar ile yapılması gerekenler arasında büyük uçurumlar vardı. Bugün bildiğimiz anlamdaki acil servisler ve acil tıbbi hizmetlerin başlangıcı 1960 yıllarında başlar. ilk olarak ABDde ayrı bir uzmanlık dalı olarak ortaya çıkması nedeniyle dünyadaki gelişimi ABDdeki gelişimine paralel olmuştur.
1950 ve 60larda Kore ve Vietnam savaşları, A.B.D.de hastane öncesi bakım ve travma hastasına yaklaşımda deneyimlerin artmasına yol açtı. Bununla beraber aynı dönemde hastane öncesi ve acil servis hizmetleri dünyanın birçok yerinde gerçek anlamda yoktu.
1966da Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi çok ses getiren bir yazı yayınladı:Kazalarda Ölüm ve Sakatlıklar: Modern Toplumun ihmal Edilmiş Hastalığı. Bu raporda Vietnam arasındaki savaşta yaralanan bir askerin New Yorkta vurulan bir sivilden daha fazla yaşama şansı olduğunun kanıtlanması üzerine ülkedeki acil tıp hizmetlerini yeniden gözden geçirme ihtiyacı duyuldu ve tüm ülkede bölgesel acil tıbbi hizmetlerin gelişmesini zorunlu tutan Otoyol Güvenliği Yasası nın çıkmasını sağlandı. O zamanlarda da ABD deki Acil Servisler kötü donanımlı, yetersiz personelin çalıştığı ve genellikle denetim altında olmayan birimlerdi. Acil tıp anabilim dalı ilk kez Cincinnati Üniversitesinde 1970 de açıldı.
acil%2Btip clip image010 ACiL TIP NEDiR ?
1970li yıllarda bu uzmanlığa inanan binlerce insan bazı profesyonel kuruluşların yardımı ve devletin denetimi ile yerel Acil Tıp Hizmetlerini organize ettiler.
1980li yılların ortalarına kadar acil tıp en hızlı büyüyen uzmanlık dalı ve acil servisler özellikle şehir merkezlerinde en fazla hasta yığılmalarının olduğu birimler olmaya başladı. Bu yıllardaki büyüme, yaralı ve hastalara bakımın düzeyini geliştirmek için eğitim sistemlerinin yaygınlaştırılmasına neden oldu.
Bugün artık ABDde acil servislere yıllık başvuru yaklaşık 100 milyon hastadır. ABDde 5.000 acil servis, 25.000 acil servis hekimi vardır. Bunlardan 118 tanesi acil tıp uzmanlığı eğitimi vermektedir ve her yıl 800 acil tıp uzmanı sertifikalı olarak mezun olmaktadır. Halen ABD de üç acil tıp derneği bulunmaktadır. Bunlar Amerikan Acil Hekimleri Birliği; (American College of Emergency Physicians, kur. 1968, 22000 üye), Akademik Acil Tıp Cemiyeti (The Society for Academic Emergency Medicine, kur.1989, 4000 üye) ve Amerikan Acil Tıp Akademisi (American Academiy of Emergency Medicine, kur. 1993, 4000 üye) dir.
TÜRKiYE DE ACiL TIP TARiHSEL GELiŞiMi
Acil Sağlık Hizmetlerinde en etkin ve çağa uygun düzenlemeler ise 1994 yılından sonra olmaya başladı.
Türkiyede Acil Tıbbın gelişimi gerçek anlamda 1990 yılında izmir Dokuz Eylül Üniversitesinin (DEÜ) daveti ile Türkiyeye gelen ABD li bir Acil Tıp Uzmanı olan Dr. John Fowlerın DEÜ Hastanesi Acil Servisinde çalışmaya başlaması ile oldu.
Dr. John Fowler ın etkin çabaları sonucu 1993 yılında Acil Tıp uzmanlığı ayrı bir uzmanlık dalı olarak kabul edildi ve aynı yıl Türkiyede iki acil tıp anabilim dalı kuruldu (Dokuz Eylül Üniversitesi ve Fırat Üniversitesi). Bu dönemden sonraki kısa kronolojik tarihçeye bakarsak:
1993: ilk ve Acil Yardım (Acil Tıp) yeni bir uzmanlık dalı oldu. Dokuz Eylül ve Fırat Ü. ilk ve Acil Tıp Anabilim Dalları açıldı ve uzmanlık eğitimi vermeye başladı.
AVRUPA ve ACiL TIP: Leydi Diananın Pariste geçirdiği trafik kazasında ölümüyle birlikte ilk yardım konusunda tartışmalar başlamıştır. Leydi Diananın ölümüne yol açan neden akciğerlere giden toplardamardaki yırtılmaydı. Bu olay akciğerlerin kanla dolmasına neden olmuştur. Olay yerinde etkisiz şekilde uygulanan acil tıbbi yardım ve bu nedenle kaybedilen kırk dakika Prenses Diananın ölümüne neden olmuştur.
