atatürk abartıldığı gibi bir savaş dehası değildir, cengiz var. * ama kendi zamanımızın şartlarına göre kesinlikle politik ve savaş açısından bir deha. kıyaslama yaparken zamanı gözden çıkarırsak felaket yanlışlara varırız. roma'ya faşist, muhammed'e cahil ve sübyancı arap diyenler her zamana ayrı ayrı; tarihe objektif bakamayan insanlardır. tarihi kişiliklere duyguları ile bakan insanlardır. tarih biliminin yöntemi ne? cevap yok, bunu bilmeyen eleştiri ile hakareti, tarih ile tarihi anlamamayı çok karıştırır.
osmanlı devletini yıkılmasını geciktiren zekadır. ne yazık ki yükselme devrinde gelmiştir. kanuniden sonra böyle bir zekaya daha ihtiyaç vardı. olmadı. dindar akıllı politikayı iyi bilen bir liderdi.