esasen mustafa kemal, anafartalar grup komutanlığına atanmamış, öngörüleri sayesinde o'nu bu vazifeye atamaktan başka çare bırakmamış, vatanı için gerekli olan görevi adeta çekip almıştır...
Miralay Mustafa Kemal'in tüm uyarılarına rağmen cephe komutanları "endişe duymamasını" söylemişlerdi.
Lakin General Hamilton'un "Anzak Planı" ile 6 Ağustos sabahı 20 bin Anzak, Kocaçimen-Conkbayırı hattına taarruz etmiş, burada cılız kalan Türk Savunma hatlarını bertaraf etmişti, Mustafa Kemal, Conkbayırında tıpkı 25 Nisan'da olduğu gibi düşmanı durdurmayı başarmıştı.
Ne var ki elindeki kuvvetler yetersizdi.
8 Ağustos günü Conkbayırı daha fazla dayanamadı ve düşman kuvvetlerinin eline geçti.
Mustafa Kemal yaptığı uyarılarda haklı çıkmış, düşmanın çıkarma ve taarruz yapacağı tüm yerleri bilmişti.
8 Ağustos akşamüstü saatlerinde Esat Paşa'yı arayarak, Ordu Komutanı Liman von Sanders'i bir kez daha uyarmasını istedi.
Bir saat sonra Liman Von Sanders'in karargahından 5. Ordu Kumay Başkanı Miralay Kazım Bey Mustafa Kemal'i arayarak "durumu nasıl gördüğünü" sordu.
Mustafa Kemal; "Bütün mevcut kuvvetlerin derhal komutam altına verilmesinden başka çare kalmamıştır..." dedi.
Kazım Bey "Çok gelmez mi" diye sordu, Mustafa Kemal, "bilakis az bile gelir" yanıtını verdi.
Cephe komutanları artık bir kez daha Mustafa Kemal'i dinlememeyi göze alamadı.
8 Ağustos gecesi saat 21.50'de şu cephe emri geldi;
--spoiler--
"8 Ağustos 1915...
Kuzey Grubu Komutanlığına..!
Anafartalar Grubunda Emir ve Komutayı almak üzere 19. Tümen Komutanı Mustafa Kemal'e..!!!
Hemen şimdi Çamlıtekke'ye hareketi için emir buyurunuz. Kendisi 7. ve 12. Tümenler tarafından yapılması emredilmiş olan taarruzu yarın şafakla başlatacaktır. 19. Tümen komutanlığına vekalet için birinin atanması rica olunur.
Taarruzun ne suretle yapılacağını Mustafa Kemal, Anafartalar Grubu Kurmay Başkanı Hayri'den öğrenecektir.
5. Ordu Komutanı Liman Von Sanders..."
--spoiler--
Söz konusu cephe ve komuta ettiği ordu açısından Mustafa Kemal'in rütbesi küçüktü, ama O ne istediğinin farkındaydı.
''Gerçi böyle bir sorumluluğu üstlenmek, takdir buyurduğunuz gibi, basit bir durum değildir. Fakat ben, vatanım mahvolduktan sonra yaşamamaya karar verdiğim için iftiharla bu sorumluluğu üstlendim..."
iyi ki ısrar ederek o sorumluluğu aldın.
iyi ki sen Anafartalardaydın...
Çanakkale'nin her cephesi, her karışı bir destan, fakat Conkbayırı ve Anafartalar apayrı bir destan.
Gerek 25 Nisan 1915'te, gerek 8-9-10 Ağustos 1915'te sadece Çanakkale Kara Savaşları kazanılmadı... Aynı zamanda yıllar sonra başlayacak Türk Kurtuluş Savaşı ve Kuvayi Milliye'nin de temelleri atıldı.
