akp'nin ülkeyi getirdiği durumun en net göstergelerinden biride bu ev sahibi ve kıracı sorunudur, benim kiramda 1 yıl içinde %100 arttı ama 5000 tl kirada istanbul için hiç bişey değil, ancak devletinde bu fahiş kira olayına atması gerekiyor, adamlar kafasına göre kira artışı yapıyor.
muz cumhuriyetlerinde yaşanabilecek olaylardır. bizimde ülkece ne hale geldiğimizi en basit buradan anlarsın.
2,5 sene kadar önce bizim dükkan sahibi kirayı 10 kat artırmak istedi. bak 2 kat 3 kat değil 10 kat. tam bu kiraların bir anda uçmaya başladığı zamanlar. 3000 lira kira veriyorduk 30 bin liraya çıkarmak istedi. adama makul olmasını söyledik işi yokuşa sürerse mahkeme ile uğraşmak zorunda kalacağını mahkeme bitene kadar zam bile alamayacağını söyledik ama tınmadı. tam o ara bu mevzularda karışmaya başlamıştı yani hükümet fahiş kira artışlarını "sözde" engellemeye çalışıyordu. yasa masa çıkardılar evlerde yüzde 25 işyerlerinde tefe tüfe muhabbetine yüzde 75 den fazla zam yapılamaz deniyordu ki yasaya "ev veya işyeri tadilata girerse veya satılırsa kira kontratı hükümsüz kalır mülk sahibi kiracıyı çıkartabilir" maddesini koydular. bunu gören mal sahipleri durur mu patır patır evleri işyerlerini "tadilata" sokucaz yalanı ile kiracıları kapının önüne koymaya başladılar.
bizim mal sahibi işyerini sattım ayağı yapıp akrabasına devretti. biz de baktık başedemeyeceğiz çünkü arkanda kanun yok güvenebileceğin bir yargı yok herhangi bir kurum yok yeni bir yer bulup oraya geçtik. hee belasını buldu tabi biz çıktığımızdan beri dükkan boş duruyor arada önünden geçip bakıyorum birileri taşınmış mı diye. ama işte herkes bizim gibi şanslı olamıyor anında başka yer bulup geçemiyor. özellikle oturma maksatlı konut kiracıları..
2022 de 6.091 lira olan cep telefonu kayıt ücretine devlet 2024 de (2023 ocak ayından 2024 ocak ayına 13 ayda) 31.692 yapıp, ev sahibine %25 kiraya zam yap demek akıl alır şey değil.
üstelik benim evimin kirasına devlet nasıl karışır?
vergimi verdikten sonra evimi istediğime istediğim kadara kiraya verebilirim.
istersem kira da almam.
istersem evimi bağış yapar, ücretsiz devir ederim, para almadan satar vergisini alım satım ücretini cebimden öderim.
devlet buna karışamaz. ben bir ticarethane işletme sahibi değilim. bireysel mülkiyet hakkım var.
devletin bana karışmaya da hakkı yok, hukuku da yok.
kanun çıkarıp benim mülkiyet hakkıma karışması mülkiyet hukukunu yok saymaktır.
ne yani?
evimde zam yapmadığım, işleri kesat giden kiracıma 3-4 yıl katlanıp 1.000 lira kira almam ve kiracımın işlerini düzeltmesiyle o mahallede emsal daireler 15.000 liralık kira öderken kiracımla ortak anlaşma rıza ile yeni kira kontratı yaparken 3-4 yıl kiraya zam yapmayıp 1.000 lira olan kirayı 15.000 liraya çıkarıp 15.000 liralık kira kontratı imzalamaya kanun nasıl yasak der?
devlet bu hakkı nereden alıyor?
benim kiracıma karşı anlayış, hoşgörü, fedakarlığımda devlet "sen bu kadar kira almıyorsun, zam yapmamışsın, al sana kaybettiğin gelir farkı" mı diyor da gelip benim evimin kirasına karışıyor?
böyle şey olabilir mi?
şu an kullandığım thinkpad 15.6 inç notebook 13.000 liraya aldım. 16gb ram, nvidia mx 450 harici ekran kartı, 11 nesil i5 işlemci, 512gb m2ssd, orjinal windows 11 pro.
ben bunu 20.000 liraya satsam devlet 13.000 liraya alıp kullanıp 20.000 liraya satamazsın diyebilir mi?
kullandığım cep telefonunu yenilemek için satsam devlet bana bu fiyata sat diyebilir mi?
giymediğim elbise, ayakkabı, kullanmadığım eşya vb fiyatına karışabilir mi?
bireysel mülkiyet hakkım ve hukukum var. ticari bir işletme değilim.
buna hiçbir iktidar, kurum, kuruluş ve görevi yetkisi temsil ettiği makam ne olursa olsun kimse karışamaz. hakkı da hukuku da yoktur.
hatırlayın...
üstelik zekamızla da dalga geçer gibi Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait istanbul’daki konutların kiralarına yüzde 550 zam yapılıp kira oranına %25 zam demek gerçekten zekamızla dalga geçmek değil mi?
kanun, kararname, yönetmelikler hukuka aykırı olamaz.
burası bir hukuk devletidir.
Ben bu televizyondaki dizilere filmlere kılım. Kiracı mazlum gariban ev sahibi hacı zengin vicdansız. Yıllarca böyle uyuttular. Kimse kusura bakmasın kıt kanaat krediyle bi ev alıyorsun ileride eline üç kuruş para geçsin diye. Kiraya verip kirasıyla krediyi ödemeye çalışıyorsun. Biri giriyor kira ödediği için eve istediğini yapabileceğini düşünüyor. Gevura vurur gibi eve zarar veriyor bazen kirayı ödemiyor zar zor çıkarıyorsun aldığın üç kuruş tamire temizliğe gidiyor. O arada vergi çıkıyor öderken götün çıkıyor. Evin daskı sigortası kol gibi zaten. Kimse ev sahibini düşünmüyor niye düşünsün zengin çünkü deme.
kiralar ateş pahası oldu. maalesef netice bu..
bir arkadaşım, çok değil bundan yaklaşık 6-7 ay önce oturduğu evden çıkartıldı. bahane hazır, Almanya'dan oğlum gelecek. yalan. 3.500 TL olan kirayı 10.000 yapmış. çaresiz kalan arkadaşım mecburen ev aramaya başladı tabi, 1 aydan fazla. neyse buldu bir ev. giriş kat ama temiz daire, yeni, gayette oturulabilir bir ev. kirası 7.500 TL imiş. bizimkisi mızmızlanıyor, işte yok şöyle yok böyle, bahane bulmaya uğraşıyor. dedim ona ki, aptallık yapma, evi buldun da bunuyorsun. geç otur, yoksa açıkta kalırsın. bugün aynı ev 15.000 TL. onbeşbin den aşağı ev yok koca şehirde. yok. olanlar da kümes. hayvan bağlasan durmaz. altı ayda yüzde yüz zam görmüş mesken kiraları. nerde % 25 hani??
sene 2000 lerde istanbul'da kiralar ortalama 350 TL iken ben 150 TL ye kirada oturuyordum. beş altı sene oturduğum o evde en son kira 250 TL kadar çıktı. daha fazla değil. o yıllarda (2006) asgari ücret 380 TL idi. 400 desen, yaklaşık yarı yarıya olur. bugüne uyarlarsan 17 bin ÷ 2 = 8.500 hadi bilemedin 10.000 de. bu işin hakkı bu. garibanın oturacabileceği ev maksimum 10 bini geçmemeli. hani nerde?
teoride böyle de peki reel pratikte nasıl: 15.000 TL. yani yaklaşık % 76 fahiş kira artışı yapılmış. bu ucuz evler için yaptığım hesap. şuan en düşük bu. halbuki iyi bir muhitte 20-25-30-35-40 bin TL den aşağı ev yok kiralık. makas çok açılmış. eskiden varoş bir mahallede bugünkü para ile 3-5 bine ev bulabiliyordunuz. şimdi aynı mahallede 15 binden aşağı ev yok. saygın bir muhitte evler 40 bin den başlıyor. fark korkunç..
asgari ücreti yükseltmek de çare değil. ondan önce zam yapıyorlar. sen gene yetişemiyorsun. çünkü insanlar ahlaksızlaştı. hele pandemiden sonra iyice yüzsüzleşti. çoğu aç gözlü, kiracısı da ev sahibi de. kiracı bedava oturmaya uğraşıyor, mal sahibi asgari ücretle yarış yapıyor. zaten asgari ücret, örnek verdiğim dönemlerin altın fiyatlarının çok altında. enflasyon uçmuş. alım gücü bitmiş. olan kiracıya, emekliye, asgari ücrete mahkum işçiye oluyor. ezilen hep bu alt halk tabakası. diğerlerinin durumu bunlara nispeten yine iyi. ama gelirine göre yaşam standartına baktığında memurlar da çok iyi seviyede değil. alçaktan sürünmekten hallice yani..
anlamadığım şey örn; bu semt, bu mahalle, bu cadde ve hatta bu binada kira 15 bin lira sen de 15 bin lira kira alacaksın demek...
neden?
niçin ben alt kat üst kat 15.000 lira kira alırken ben neden daireme 20.000 lira almayacağım?
örnek: evimde şu an ustalar çalışıyor.
banyo tuvalet bir 20 metrekare, banyonun köşesinde duşakabini hatun değiştirecek (nedeni cam olması, hatun mika olsun dedi. sürgülü değil de kapı - açma kapalı olacakmış, üzeri desenli cafcaflı. arkadaşında görmüş beğenmiş) duşakabin olduğu 8 metrekarelik alanın fayansı duşakabin ile uyumlu olsun diye değişecek.
hoş, sonra banyo ile duşakabin fayansı bir olsun diye tüm banyoyu değiştirecek. bundan eminim...
8 metrekarelik fayans (tavana kadar değil, duşakabin hizasında) değişimi ve duşakabin değişimi maliyeti, usta parası 30.000 lira + malzeme parasıyla en iyi tahmin 35.000 lira.
binada dairelerin tüm mutfak banyo odalar fayans parke dolaplar 5 yıl oldu yenileyeli. diğer daireler 10-15 yıllık.
diğer dairelerde olmayan balkon sürgülü açılır kapanır cam yapıldı. beyaz eşya ankastre olup markası siemens. kombi 2 petekler yıllık yenilendi.
dairemde kaçak akım rölesi var. klima var. daire çelik kapısı yeni değiştirildi. su ve elektrik tesisat kombi ile yenilendi. dairede odaların kapıları yenilendi.
evye batarya lavabo musluk vs yenilendi ve su basınç koruma bile su saatime takıldı.
diğer dairelerde olmayan yenileme ve malzeme kalitesi - çeşidi düşünülerek dairemi kiraya verecek olsam kim bana "herkes 15.000 alırken sen 20.000 istiyorsun" diyebilir?
ya da kim bana herkes 15.000 alırken sen neden 10.000 alıyorsun der?
buna kimin hakkı var, hukuku var?
ya da diğer dairelerden daha berbat bakımsız boyasız daireme ben de 15.000 istersem kim bana senin dairen masraflı dökülüyor bu para etmez diyebilir?
gerçekten bu ülkede hukuku işler hale sokmak için değil de hukuku devre dışı bırakmak için kanunlar çıkartıyorlar.
ne insanlar ne idare edenler bireysel haklar ve hukuku ya bilmiyor ya önemsemiyor.
Abi ev sahipleri tefecidir.tefeci parasini bunlar evini kiralar şimdi sen ne desen boş bunların çoğuda hacidir ha tefecilikte islami model ev al kiraladır.
herşeyin fiyatı yüzde 150-200 artarken kira zamlarına müdahale edip üst üste 2 sene yüzde 25 'te sabitleyenler kiraların bu seviyelere çıkmasının en büyük sorumlusudur. bu süreçte bir kısım makul kiracılar ve makul ev sahipleri anlaşıp orta yolu buldu. ama gel gör ki işine gelen yüzde 25 zam ile ev sahiplerini ayakta .ikmeye kalkan kiracılar kendi kuyularını kazdılar. Ev sahibi olup da enflasyonun çok çok üzerinde zam isteyenlerle, enflasyon %150 iken %25 zammı ev sahibine kabul ettirmeye kalkan kiracılar aynı bokun yolcusudur. 2 taraftan da bu tipler kendi boklarında boğulsunlar.
