Uluslararası Çeviri Günü, çevirmenlerin azizi olarak kabul edilen incil çevirmeni Aziz Jerome adına her yıl 30 Eylül'de düzenlenen kutlamadır. Kutlama ilk başladığı 1953 yılından bu yana FIT (ing. kısaltma, Uluslararası Çeviri Federasyonu) tarafından düzenlenir. 1991 yılında FIT farklı ülkelerdeki uzman çevirmenleri (Hıristiyan olması gerekli değil) desteklemek için uluslararası bir dayanışma günü fikriyle ortaya çıktı. Bu, giderek küreselleşme sürecinde olan bir dünyada uzman çevirmenleri onurlandırmanın bir yoludur.
Türkiyede son yıllarda artan yazılı ve sözlü çevirmen ihtiyacına paralel olarak gittikçe profesyonelleşen ve standartlara oturan çevirmenlik mesleğinin tanınırlığını arttırmak ve bu mesleğe hak ettiği değerin verilmesini sağlamak adına son yıllarda birçok girişim yapılmıştır. Bu girişimler neticesinde çevirmenler, çeviri öğrencileri, çeviri işletmeleri ve çeviri bölümlerinde ders veren akademisyenler bir araya gelmiş ve alanı daha da ileri götürecek adımları atmak için işbirliğine yönelmişlerdir.
Dünya Çeviri/ Çevirmenler Günü neden 30 Eylülde yapılmaktadır?
Çeviri Günü olarak 30 Eylülün seçilmesinin özel anlamı ise bugünün Saint Jerome günü olmasıdır. Saint( Aziz ) Jerome milattan sonra 5. yüzyılın başlarında ibranice yazılmış metinleri ( Eski Ahit) baz alarak incilin Latince çevirisini yapan kişidir ve kendisinin yaptığı bu çeviri 7. yüzyılda dünyanın her yerine yayılması sebebiyle çok bilindik ve çeviride bir kaç önemli hata barındırsa da düzeltilmiş versiyonu ile hala geçerli bir konuma sahiptir. 1546 yılında Katolik Kilisesinin bu çeviriyi resmi tercüme ilan etmesi ile de resmiyet kazanmıştır. Bu çeviri sayesinde incil hem çok fazla insana ulaşmış ve anlaşılır olmuştur. Dünyanın dengesini değiştiren bu çevirmenin anısına bugünün kutlanması da çevirinin önemini pekiştiren bir unsurdur.
Dünyada Çeviri/ Çevirmenler Günü nasıl kutlanmaktadır?
Dünyada 30 Eylül, FIThttp://www.fit-ift.org tarafından ve UNESCO tarafından düzenlenen etkinliklerle kutlanmaktadır. Bu çerçevede FIT her yıl için 30 Eylülden önce resmi bir açıklama yapar ve her yıl için ayrı bir konu belirler. Bu konular genelde çeviri sektörünün önemini belirten veya sorunlarının altını çizen konulardır. 2011 yılında Kültürel Köprüler olarak belirlenmiştir ve bu konuda yapılan resmi açıklamanın çevirisi de özetle şu şekildedir: Kültürel köprüler nitelikli iş yapan ve sorumlulukla hareket eden çevirmenlerin varlığı, çabası ve yaratıcılığı olmadan kurulamaz. Dünyada olan biteni izlemek, kültürel değerleri tanımak ve yeniliklerle zenginleşmek, kendini dünyaya anlatmak, dünya ortak kültürüne kendi değerleriyle katılmak, uluslararası ekonomik ilişkileri sürdürmek Bütün bunlar ülkelerin, toplumların, kuruluşların ve insanlığın varoluşunu belirlemektedir. Bu yaşamsal alanın önde gelenleri, çeviri işinin erbaplarıdır. Yine 2012 yılında ise Kültürlerarası iletişimin Anahtarı olarak Çeviri ( Translation as Intercultural Communication ) olarak belirlenmiştir. Burada yine çevirinin kültürlerarası insani, ticari, sosyal ve maddi olarak kurduğu köprülerden ve bu köprülerin kurulmasındaki kilit önemi vurgulanmış oluyor. Her sene bu konu belirlenip resmi olarak yayınlandıktan sonra dünyanın her yerindeki filologlar/ dilbilimcileri, çevirmenler, çeviribilim öğrencileri, çeviri birlikleri ve çeviri sektörü ile ilgilenen herkes konu ile ilgili fikrini belirtmekte ve ortaya çok güzel dayanışmalar, sektöre ait sorunlara yönelik çözümler ve çeviri sektörünün kalitesini arttırmaya yönelik standartlar çıkmaktadır. Son yıllarsa sosyal medyanın gücünün artması ile etkinliğe katılan çevirmenlerin sayısı artmaktadır.
