Müttefik devletlerin çok yalvarmalarına rağmen savaşa fiilen girmeyi reddetmiş olan başkandır,inönüdür.
Şöyleki müttefik kuvvetlerin yoprak kazanmak çabası içerisinde olmadığı yanındakilere de toprak dağıtmaya karşı çıktığı bir savaştan zaten birşey kazanamayacağımız için girmeye de luzum görülmemiştir.
Ki savaşın iki tarafındanda bakıldığında da bizi savaşa çekecek herhangi bir neden yoktur.
savaşa girememiş değil girmemiş cumhurbaşkanıdır. inönü atatürk ün kurduğu sisteme bir çok şekilde balta vurmuş olsa da memlekete yaptığı en faydalı şey bizi ikinci dünya savaşının içine sokmamasıdır. iki taraflada bağlantı kurmuş ve ikisini de oyalamıştır hangi tarafı seçersek seçelim alman ve sovyet ordularının arasında ezileceğimiz için akıllıca karar verip uzun süre tarafsız kalmıştır. o dönemde türk ordusundaki silahlar eski ve yeterli değildi , ekonomimiz bir savaşı kaldıracak kadar güçlü değildi , birinci dünya savaşında yüzbinlerce genç insanımız bazılarının boş hayalleri için yok olup gitmişti kalan gençleride devletin geleceği için korumak gerekliydi bunun içinde savaştan uzak durmak gerekti. hayatında hiç savaş görmeyenlerin ömrü cephelerde geçen ismet paşayı savaşa girmiyor diye suçlaması garip bir durum.lozan meselesinde ise ismet paşa atatürk ün isteklerini yapmıştır lozanda kaybedilen bir şey yoktur ingilizlerin elindeki musul ve kerkükten yeni devletin geleceği için vazgeçilmiştir iyiki vazgeçilmiş yoksa o bölgedeki petrol ve karışık etnik gruplar ülkenin az olan huzurunu da bozacak olaylara neden olurdu.
edit : yazmayı unutmuşum türkiye müttefiklerin yanında yer almak için savaşın son günlerinde kağıt üstünde müttefiklerin yanında savaşa dahil oldu ama bu başlıkta bahsedildiği gibi sıcak savaş değildi. sadece bazı anlaşmalarda pay sahibi olabilmek için yapılmış diplomatik bir olaydı.
atatürk ün resimlerini ismet inönü kaldırmamıştır paraların üzerinden. olay şu şekilde gelişmiştir:
o dönemin anayasasına göre; "devletin resmi parasının üzerinde, basıldığı dönemin devlet başkanının resmi bulunur" şeklinde bir kanun vardı,bu yüzden de atatürk döneminde basılan paraların üzerine atatürk resmi konuldu. zaten o dönemde paralarımız bugünkü gibi yurt içinde değil ingilterede bastırılmaktaydı. hal böyle olunca, yeni para basılması gerekmiş; ardından kanun gereği inönü resimleri gönderilmiştir ingiltereye.
kısaca, paradan atatürk resminin kaldırılması kişisel bir istek değil dönemin anayasasının bir gerekliliği idi.bu konu için daha sonradan kanun değişikliğine gidilmiştir. inanmayan ufak bir araştırmayla bunu öğrenebilir. kaldı ki inönü anılarından bu duruma özel olarak değinmiş ve gerekli açıklamaları getirmiştir.
