(1818 Moskova-1881 Petersburg)Rus çarı. Kırım Savaşında ölen babası I. Nikolanın yerine tahta çıktı (2 Mart 1855). Mutlakıyete dokunmaksızın geniş reform hareketlerine girişti. 1866 dan başlayarak yeniden baskıcı bir rejim kurdu. Paris Antlaşmasındaki Boğazlarla ilgili maddelerin 1871 de yürürlükten kaldırılmasını sağladı. 1876 yılında Osmanlı imparatorluğuna tekrar savaş açarak Berlin Antlaşmasını yapmayı başardı. 13 Mart 1881 de nihilist bir topluluk tarafından düzenlenen suikast sonunda öldürüldü.
