--spoiler--
eğitimsizliğin göstergesidir. o döneme kadar, hiç deprem görmemiş olan 'ben'in ne yapacağını bilmeden, salak salak ortalarda dolaştığı depremdir.
gecenin bir köründe, bir panikle uyandırıldım. annem; 'kalk mengü deprem oluyor' diyordu. ilk gördüğüm şey, sarkık olan avizenin en altının, tavana vurduğuydu. korkmam gereken bir zamanda hiç korkmamıştım. çünkü, o vakte kadar, hiç deprem görmemiştim. sadece filmlerde izlediklerim vs.
sonra evin holünde salak salak dolanmaya başladım. o sırada hala sallanıyorduk. çabucak giyinmiştim. anneme, babama baktım. durum şöyleydi; annem saçlarını tarıyor, babam ise anahtarlarını ve paralarını arıyordu. bir tek mantıklı olarak annemin; kapının eşiğinde dur dediğini hatırlıyorum. sonra aşağıya indik.
ertesi gün eve döndüğümüzde, televizyonda, bir depremin neler yapabileceğini gördüm. yıkıyordu. insanlar kurtulamıyordu. halbuki, deprem sırasında birinin öleceği, ya da benim öleceğim aklımın ucundan geçmememişti. eğer depremin ne olduğunu bilsem, öyle mi davranırdım? her iki tarafta da hata var. devlet ve biz. kendimiz de öğrenebilirdik; ama devletin de öğretmesi gerekiyordu. ama öğrenmemin en acı şeklini yaşadık. yaşayarak öğrendik. şimdi en küçük sarsıntıda ne yapabileceğimizi biliyoruz. deprem gelmeden önce, evimizin güçlendirilmesi gerektiğini biliyoruz. çünkü ölüyoruz lan. onca yıl uğraş sonra 2 dakikada öl.
bu sadece, depremde, 'neden sıçtık?'ın bir başlığı. eğitimsizlik. diğerleri için, sanırım, benim yapacağım bir şey yoktu. kağıttan ve deniz kabuklarından ev yapılabildiğini de öğrendik. devletin bir doğal afet karşısında, vatandaşlarına her anlamda yetemediğini öğrendik. 1999-2000 eğitim ve öğretim yılı!
--spoiler--
yalan olmuş eğitim ve öğretim yılıdır. deprem bölgelerinde ilk dönem okul hemen hemen hiç olmadı zaten, ikinci dönemde giden sayısı çok ama çok azdı.
okul dediysek, aklınıza dört duvarı olan binalar gelmesin sakın. o dönemde bunlar dünyanın en korkunç kabusları sayılırdı. genelde askeriye çadırlarında kuruldu sınıflar, odun sobalarında, yıkılmış evlerden toplanan odunlarla ısınıldı, kara tahta sıraların üstüne oturtuldu. sıra mı dedim ben? onlar da eğer okulunuz yıkılmamışsa çıkartabildiğiniz eski sıralarınız, yıkılmışsa o da yok.
eğer şanslıysanız prefabrik sınıflarda da okula gittiniz. ilk zamanlarda bunlar her okulda yoktu çünkü. sonradan geldi her yere. o da 2000-2001 yılına yetişti yarım yamalak da olsa.
ne diyorduk? heh eğitim...
o sınıflarda tek öğrendiğimiz, hangi arkadaşlarımızın nasıl vefat ettiğiydi. ya da hangi çadırı su bastığı. enkazdan çıkan hangi kişinin kayıp olduğu...
