IŞiD ne istiyor?
Irak-Şam islam Devleti (IŞiD), Irak ve Suriyede faaliyet gösteren silahlı bir örgüt. Selefi ideolojiye sahip IŞiD; Irak, Suriye, Filistin ve Ürdün topraklarını içine alan bölgede şeriata dayalı bir devlet kurmak istiyor. IŞiD ve lideri Ebu Bekir Bağdadi; ABD, AB ve Türkiyenin terörizm listesinde yer alıyor.
Ne zaman kuruldu?
Örgüt 2004 yılında Tevhid ve Cihat adıyla Ebu Musa Zerkavi tarafından Irakta kuruldu. Sonrasında Usame Bin Ladin liderliğindeki El Kaideye katıldı. El Kaideye katıldıktan sonra adını Mezopotamyada El Kaide olarak değiştirdi.
ilk liderleri kimlerdi?
2006da yayınlanan bir videoda Zerkavi, Mücahitler Şurası Konseyini kurduklarını açıkladı. Iraktaki Zerkavi 7 Haziran 2006da ABD güçlerince düzenlenen bir operasyonda öldürüldü. Yerine Ebu Hamza el Muhacir geçti. 2006 yılının sonlarında El Kaideye yakın Ebu Ömer el Bağdadi ise liderliğini yaptığı Irak islam Devletini kurduklarını açıkladı.
Şimdiki lideri kim?
Nisan 2010da ABD ve Irak güçleri, Sisar bölgesinde Ebu Ömer el Bağdadi ve Ebu Hamza el Muhacirin kaldıkları eve ortak bir operasyon düzenledi. Operasyonda her ikisi de öldürüldü. Ebu Bekir El Bağdadi örgütün yeni lideri oldu.
Nusra Cephesi ile ilişkisi var mı?
2011 yılının sonlarında Muhammed Colani liderliğindeki Nusra Cephesi, El Kaidenin Suriye kolu olarak kuruldu. 9 Nisan 2013te Ebu Bekir Bağdadiye ait bir ses kaydında Nusra Cephesinin Irak islam Devletinin müttefiki olduğu belirtildi. Aynı yıl Bağdadi, Nusra Cephesi ile Irak islam Devletinin Irak-Şam islam Devleti adı altında bir araya geldiğini açıkladı.
IŞiD-Nusra ayrışması nasıl başladı?
Kısa bir süre sonra Ebu Muhammed Colaniye ait bir ses kaydı yayınlandı. Ses kaydında Colani, Irak islam Devleti ile yakın ilişki fikrine sıcak baktığını söyledi, ancak iki örgütü bir isim altında bir araya getirme fikrini reddetti. Colani ses kaydında El Kaide lideri Eymen Zevahiriye bağlılığını ilan etti.
IŞiD El Kaidenin bir kolu mu?
Şubat 2013'te El Kaide, Suriyedeki IŞiDi tanımadığını ilan etti ve örgütün Suriyeyi terk etmesini istedi. El Kaide, Suriyedeki temsilcisinin Nusra Cephesi olduğunu açıkladı. Nusra Cephesi ve IŞiD arasında birçok cephede çatışmalar yaşandı. En sonuncusu ise IŞiDin Nusra Cephesinin kontrolündeki Deyr Ez-Zor kentinde kontrolü sağlamasıyla son buldu.
Suriye ve Irakta nereleri kontrol ediyor?
IŞiD, Suriyede Mumbuc, petrol zengini Rakka ve Irak sınırına yakın Deyr Ez-Zor kentlerini elinde tutuyor. Irakta ise Anbar eyaletindeki Felluce ve Ramadide etkili. Son olarak Musul kentini de ele geçirdi.
Askeri gücü ne kadar?
IŞiDin Suriyedeki askeri gücünün 6, 7 bin civarında olduğu tahmin ediliyor. Savaşçılarının çoğunluğu yabancılar. Iraktaki silahlı üyelerinin sayısının ise 10 binin üstünde olduğu tahmin ediliyor.
Suriye rejimi ile işbirliği var mı?
Suriye muhalefeti IŞiDin Suriyede devrimin sabote edilmesi için Şam yönetimince desteklendiğini iddia ediyor. Şam rejimi Suriyede muhaliflerin elindeki bölgelere düzenli olarak varil bombası atarken, IŞiDin kontrolündeki bölgelere saldırmıyor. IŞiD, Rakkada çıkardığı petrolü de Suriye rejimine satıyor.
Kaynak: Al Jazeera
