ilk defa noktalama işaretlerinin kullanıldığı eserdir. konusu görücü usulüyle evliliğin sakıncalarıdır. batılı teknikte yazılmıştır. geleneksel türk tiyatrosunun izlerini taşır. şinasi ve agah efendinin çıkardığı ilk özel gazete olan tercüman-ı ahvalde tefrika halinde verilmiştir.
başlıca karakterleri şunlardır:
müştak bey: batılı tipli genç bir şair.
kumru: müştak bey'in evlenmek istediği bayan.
sakine: kumru'nun yaşlı ve çiirkin ablası.
hikmet bey:müştak bey'e yanlış nikah konusunda yardım eden kişi.
ebullaklaka: mahallenin imamı.
Oyunda Müştak beyimiz vardır.Yüzünü görmediği bi kıza aşık olur ve istemeye giderler.
Kızın babası,hatunun çirkin ve büyük ablasını verir ( Tabi adam hala kızı görmez).
Evlendikten sonra Müştak çirkin ve yaşlı kadını istemez.Ardından bunları evlendiren hocaya rüşvet verilir ve hoca abimizde kıvırarak ben aslında yaşça büyük olanı deil,boyca büyük olanı nikahladım der.Mutlu sonla biter.
(bkz: Türkçenin içine Eden Sözlük Yazarı)
Çok basit gibi görünen bir öyküden ibaret olsada,zamanında büyük ses getirmiştir ve görücü usulüne accayip bir eleştri niteliğindedir.
ilk defa noktalama işaretlerinin kullanıldığı eserdir. yazarı şinasi dir. oynanmak için değil okunmak için yazılmıştır. ayrıca 1859 yılında yazılan oyun tecüman-ı ahval de bölüm bölüm yayınlanmıştır. eserde görmeden evlenmenin yanında alafrangalık ve toplumdaki bazı bozukluklar da eleştirilir.
Türk edebiyatında yazılmış, ilk yerli tiyatro oyunudur.
yıllar yıllar sonra gelen edit: ancak ilk tiyatro oyunumuz değildir. bilindiği üzre türk tiyatro tarihi yazılı değil, daha çok sözlü bir geleneğe bağlıdır. bu oyundan önce, geleneksel türk tiyatrosunun yüzlerce örneği vardır günümüze kadar ulaşan. orta oyunları, karagöz hacivat vs... bu sebepledir ki şair evlenmesi'ni "yazılı ilk metin" olarak kabul etmemiz daha doğru olur. ya da batılı anlamda yazılmış ilk oyun... tiyatro edebiyatımızın geçmişinin bu kadar kısa olması ise imkansızdır zaten. çok çok geçmişe dayanan bir tiyatro geçmişimiz vardır.
