cekin belli bir odeme tarihi vardir. elinde iki ay sonrasina yazilmis bir ceki olan ve acilen paraya ihtiyaci olan bir kimse bunu yuzde uc ila yedisi kesilmek sartiyla tefeci dedigimiz kan icicilere kirdirir. cek kirdirma denir buna. daha dusuk bir rakam alinir fakat kes para alinir. bu isi yapanlar genellikle ermeni ve musevilerdir.
borçlar hukukunun içeriği gereği ödeme aracı, kıymetli evrakdır. Ancak reel piyasalarda ki uygulama biçiminde bono gibi vadeli kullanılmaktadır. Aslında çekte vade yoktur, ibraz edildiği zaman ödenmesi gerekir ama ülkemizde ki uygulamada vade kullanılır, bunun hukuki dayanağı yoktur.
çekin üzerinde her ne kadar tarih olsada banka çeki gördüğü anda ödemek zorundadır. fakat ticari ahlak sebebiyle çekin üzerinde yazılan tarih beklenir.
üzerindeki tarihin asli fonksiyonunun zamanaşımına uğrayacağı anı belirlemek olduğu, insanların ise sözkonusu tarihi vade olarak kullanıp bankaya bedeli tahsil için o tarihten evvel gitmedikleri senet. birçok defa çek defterini yeni almış şahısların ileri tarihli çekleri başkalarına verip nasılsa tarihi gelecek zamanda diyerek bankada çekin karşılığı meblağı hazır tutmamaları sebebiyle çeklerinin karşılıksız ibaresiyle karşı karşıya kaldığı da görülebilmektedir. *****
çekte vade yoktur evet. fakat bankacılık teamulleri vardır ve türkiye'de çekte vade uygulaması istisnasız uygulanmaktadır.
çekinizi üzerinde amblemi olan bankaya verirseniz vadesinde tahsil olur, eğer çeki yabancı bir bankaya verirseniz çek bankalararası takasa girer ve ertesi gün tahsil olunan tutar hesabınıza geçer. dövizli çeklerde türkiye'de takas uygulaması yoktur, (bazı bankalar kendi aralarında kücük takaslaşmalar yapıyor ama)
bir çek vadesinde tahsil olmadıysa vadesinden itibaren 10 gün içinde ya müşteri tarafından iade alınmalıdır ya da banka tarafından yazılmalıdır. 10 günlük süre sonunda çekin yazılması ve merkez bankasına ihbarının yapılması şarttır.(bu 10 günlük süre bazı şartlarda 30 güne çıkar)
karşılıksız çıkması halinde keşideciye cezai müeyyideler uygulanır. iş bu cezai müeyyidelerden mütevellit ödenebilirliği bonoya nazaran daha fazladır.
Türk ticaret kanununun yanı sıra 3167 sayılı çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun'da ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
çekin ödenmemesi halinde, müracaat borçlularına başvurabilmek için, ibraz süresi dolmadan protesto çekilmesi gerekir. protestoya eşdeğer tespit işlemlerinin de aynı sürede tamamlanması gerekir.
ilk olarak, 9'uncu yüzyılda Arapların iş yaptıkları kişilere verecekleri tutarı kağıt üzerine yazmaya başlamasıyla, gerçek para gibi değerlendirilen kağıtlardır.
çekte önemli bir unsur bankanın muhatap olmamasıdır. bankanın muhatap olmaması demek de çekin sorumluluğunun bankaya ait olmamasıdır. ne demektir bu? banka aracıdır. bankanın asıl borçlu olması düşünülemez çünkü aksi takdirde çek "para" hükmünde olacaktır ki merkez bankasına şirk koşmak demektir bu da.
bir başka husus çekin keşide tarihinden itibaren on gün içinde ibrazı gereğidir. diyelim ki keşide tarihi 6 aralık olan bir çek var. bu çekin 16 aralığa kadar bankaya ibrazı gereklidir. aksi takdirde alacak ortadan kalkmaz ama bankanın karşılığını ödeme yükümlülüğü ortadan kalkar.
bu on günlük süre farklı il çerçevesinde değerlendirildiğinde 30 gün olarak kabul edilir.
ayrıca bankaların karşılıksız her çek yaprağı için ödemesi gereken asgari bir ücret vardır. yani çek karşılıksız çıksa bile banka bu asgari parayı ödemelidir. şu an itibariyle bu para yanılmıyorsam her çek yaprağı için 450 lira.
daha neler neler. aklımıza geldikçe yazarız. çek mühim şey.
çek yaprağı başına 435 imiş. redwinemania kardeşe teşekkürler.
kişiselliğime hayran kalıp bünyemden imza isteyen çılgın kızlara, imzalayacak bir şey bulamadığımda mecburen imzalayıp verdiğim, ayıp olmasın diye de üzerine bir miktar para kondurduğum nesne.
çek demek nakit para demektir.
vadesi gelmemiş çeklerede ödeme emri çıkartılabilir, yani 3 ay sonrasına çekim var deyip yan gelip yatmamak lazım her daim paranız bulunacak hesabınızda.
yeni düzenlemelere göre artık çek almak zorlaşmıştır, her sayfa başına ipotek lazım gelir. ayrıca karşılıksız çıkması durumunda çek yasasına muhalefetten, keşideci hakkında dava açılabilir ve bu dava sonucu, çek miktarınca hüküm giyebilirsiniz. örneğin 3000 liralık bir çek için 30 veya 60 gün ceza almanız muhtemeldir, ayrıca bu cezayı yatıp paradan sıyrılma diye bi durum söz konusu değildir, icrası hacizide ayrı mesele. yani mühim bişey, alırken ve kullanırken çok dikkat edilmesi lazım...
ogün sanlısoy'un 7 şubat'ta çıkardığı ben isimli albümdeki güzel bir parçadır.
--spoiler--
yorgun uyandın hoş bir rüyaydın sislerin üstünde
dün gece kaldı bak ardında
gün yine başlar hep yeni baştan şansını küstürme
saçma kurallara aldırma
dertlere daldın şu başını kaldır dur bakın etrafa
kimler hayatının farkında
mutluluk altın kaç para sandın kendini kandırma
cennet ayağının altında
gel istersen bu akşam gel benle kal
sev istersen bu akşam dertleri bi kenara at at
çek bir nefes al
çek bir yudum iç
çek hepsi hayal ama hepside gerçek
çek bu sahte hayat
çek elbet geçecek
çek hepsi masal bir gün bitecek
farkına vardın her şeyin artık kendini üzdürme
kim seni kandırır aldanma
gözündeki yaşlar bitti saf aşkını kurşuna dizdirme
sabret olanlara harcanma
sert kayadanmı bu kalp yaralandı bir sevdayla
tedavisi yok boşa aranma
çileli süreç zor geçecek derdini tek çekenler bilecek
sende bıraksana zamana
gel istersen bu akşam gel benle kal
sev istersen bu akşam dertleri bi kenara at at
çek bir nefes al
çek bir yudum iç
çek hepsi hayal ama hepside gerçek
çek bu sahte hayat
çek elbet geçecek
çek hepsi masal bir gün bitecek
dur bir bak gördüm
dur bir bak çözdüm
dur hadi bir bak güldür
dur hadi bir bak öldüm bak
--spoiler--