Akciğer kanserini öldüren kanser türü olarak biliyoruz. Akciğer kanseri nasıl bir hastalıktır?
Tamer Vardaloğlu: Dünyada en çok rastlanan ve en çok öldüren kanserlerin başında akciğer kanserleri geliyor. Türkiye'de de böyle hatta Türkiye'de oran biraz daha yüksektir. Akciğer kanserinin en önemli sebebi sigaradır. Akciğer kanserinin tanımında ölümcüllüğünün yanı sıra dünyada önlenebilen tek kanser türüdür diyebiliriz. Çünkü akciğer kanseri önlenebilen bir kanserdir. Akciğer kanserlerinin yüzde doksanında sigara kesin etkendir.
Akciğer kanseri belirti veriyor mu?
Tamer Vardaloğlu: Akciğer kanserinin genel kanser belirtileriyle birlikte özel belirtileri de vardır. Fakat organ yumuşak bir organdır. Tümör yeterince büyümeden çok hızlı bir şekilde damara sinire bronşa dayanmadan ne ağrı nede başka bir belirti vermiyor. Erken yakalama şansımız çok düşüktür. ilk belirti öksürüktür ama sigara içen bir insan bunu sigara öksürüğüne bağlar. Kilo kaybına uğrarlar fakat kilo vermeye başladığı zaman farkına varmayabilir. Nefes darlığı, göğüs ve sırt ağrısı, yutma güçlüğü, ses kısıklığı, kanlı balgam bunların hepsi akciğer kanserinin belirtisi olabilir.
Akciğer grafisiyle de belli oluyor mu?
Tamer Vardaloğlu: Tabii ki. Testlerimizin en fazla belirgin olanlardan biri akciğer grafisidir. O kadar ilginçtir ki, bir akciğer filmine bakan her yüz kişiden altmış tanesinin bir santimlik modülü atlama şansı vardır. Bu iyi bir orandır zaten akciğerimizin yüzde on altısının kalp ve ortadaki boşluklardan dolayı göremiyoruz. O yüzden akciğer grafileriyle bir santime kadar olan lezyonlar atlama şansımız çok yüksektir.
Erken teşhis hayat kurtarır denir. Peki, akciğer kanseri içinde geçerlimi bu?
Tamer Vardaloğlu: Erken teşhis çok önemli erken teşhisi ne yazık ki çok fazla beceremiyoruz. Bir tanı yöntemlerinin taramaya uygun olmaması şikâyetleri kulak ardı edebilmemiz erken tanıda bizi ciddi şekilde baltalıyor. Keşke erken tanı olabilse erken tanıda hayat kurtarabilsek.
Sigara akciğeri nasıl kanser ediyor?
Tamer Vardaloğlu: Sigara hem kendisi hem dumanıyla sıkıntı yaratıyor. Dumanın içinde ki dört bin tane faktör ısı bunların hepsi solunum sistemi yollarının şekil değiştirmesiyle oluyor. Kanser zaten bir hücrenin olmaması gerektiği yerde olmaması şekilde aşırı büyümedir. Sigara da bu bariyeri bozarak olmaması gereken hücrelerin çoğalmasına sebep oluyor. akciğerin hastalanmasında sigaranın iki dumanı vardır. Biri ana duman deriz diğerine ise yan duman yani pasif içicilerin dumanıdır.
Akciğer kanseriyle ilgili genel anlamda neler önerirsiniz?
Tamer Vardaloğlu: Akciğer kanserinin yüzde doksan sigaranın sebebi olmasından önlenebilen tek kanser şeklidir. Bunun önünde geçmek mümkün olmadan tedavisi edildiğinde akciğer kanserinin meydana gelmesine engel olmakta çok fayda var. O yüzden sigara bırakılmalı beslenmeye dikkat edilmeli ve en ufak rahatsızlıkta şikâyetimiz olmasa da mutlaka bir doktora başvurmakta fayda var. Sigarada radon var fakat radon akciğer kanserlerinde yüzde altı sorumlu olan bir radyozoptur. Doğada ve beton binalarda çok bulunur.
