Bilim adamları pirelerin farkli yukseklikte ziplayabildiklerini
gorurler. Birkacini toplayip 30 cm yuksekligindeki bir cam fanusun icine
koyarlar.
Metal zemin isitilir. Sicaktan rahatsiz olan pireler ziplayarak
kacmaya calisirlar ama baslarini tavandaki cama carparak duserler.
Zemin de sicak oldugu icin tekrar ziplarlar, tekrar baslarini cama vururlar.
Pireler camin ne oldugunu bilmediklerinden, kendilerini neyin engelledigini
anlamakta zorluk cekerler. Defalarca kafalarini cama vuran pireler
sonunda o zeminde 30 santimden fazla zipla(ya)mamayi ogrenirler. Artik hepsinin 30 cm
zıpladigi gorulunce deneyin ikinci asamasina gecilir ve tavandaki
cam kaldirilir. Zemin tekrar isitilir. Tum pireler esit yukseklikte, 30 cm ziplarlar! Uzerlerinde cam engeli yoktur, daha yuksege ziplama imkanlari vardir ama buna hic cesaret edemezler. Kafalarini cama vura vura ogrendikleri bu sinirlayici 'hayat dersi'ne sadik halde yasarlar.
Pirelerin isterlerse kacma imkanlari vardir ama kacamazlar. Cunku engel artik
zihinlerindedir. Onlari sinirlayan dis engel (cam) kalkmistir ama kafalarindaki ic engel (burada 30cm'den fazla ziplanamaz inanci) varligini surdurmektedir.
Bu deney canlilarin neyi basaramayacaklari ni nasıl ogrendiklerini
gostermektedir. Bu pirelerin yasadiklarina 'cam tavan sendromu' denir. Bir insanin
gelebilecegine inandigi en ust nokta, onun cam tavanidir. Cam tavaniniz hayallerinizin tavan yuksekligini gosterir. insan inandigina denktir. Yapabilecegini dusundugu kadardir.
