şah-ı merdan; mertlerin şahı*, tığ-ı teber; hilal şeklinde kılıç anlamındadır. bu deyim tarihte, aleviler tarafından hz. ali'yi; yeni yeni kahramanlıklara hazır bir yiğit olarak tasvir etmek için kullanılmış olmakla birlikte, ifade ettiği anlam zaman içerisinde bozularak; 'elinde hilal şeklinde kılıcından gayrı hiçbir şeyi kalmamış bir yiğit'i ifade eder hale gelmiştir.
tarihteki anlamının, günümüzdeki anlamına dönüşmesinde kimlerin parmağı olduğunu tahmin etmekse hiç de zor olmasa gerektir.
