osmanlılar müspet ilimden korkmuşlar ve bu alanda geri kalmışlardır. tek tek başarılar vardır; takiyyüddin de bu başarılardan biridir. ama bu başarılar sistemleştirilememiş ve harcanmıştır.
osmanlılar, en büyük olduğu 16. yy ortalarından itibaren ciddi bir entellektüel sıkıntısı çekmiştir. 17. yy'da gelen klasik dönemin son entellektüeli katip çelebi'nin, haklı, yerinde ve ileri görüşlü eleştirilerini dikkate almamak, osmanlı'yı giderek batı karşısında geriletmiş ve çökertmiştir...
