ömer hayyam,
doğum ve ölüm tarihleri çeşitli kaynaklara göre farklılık gösterse de 11. ve 12. yy. yaşadığı kabul edilen iranlı şair,felsefeci ve bilim adamı...
rubai türünün yaratıcısı olarak kabul edilen hayyam'ın dörtlükleri türkçeye Yahya kemal, abdülbaki gürpınar, sabahattin eyüboğlu gibi yazarlar tarafından çevrilmiştir.
dörtlükler kitabını rastgele açıp şu beş dörtlükle alamak bile yeterli nasıl biri olduğunu.
leyla isteyen kişi mecnun olmalı;
kendinden de, dünyasından da geçmelil.
sevenlerin sofrasına çağrılınca
ben körüm, ben dilsizim demeli
öldürmek de, yaşatmak da senin işin;
bu dünyayı gönlünce düzenleyen sensin
ben kötüyüm diyelim, kimde kabahat?
beni böyle yaratan sen değil misin?
ben kadehten çekmem artık elimi;
tutmam senin kitabını, minberini,
sen kuru bir softasın, ben yaş bir sapık:
cehennemde sen mi iyi yanarsın ben mi?
tanrı, cennette şarap içeceksin der;
aynı tanrı nasıl şarabı haram eder?
hamza bir arab'ın devesini öldürmüş:
şarabı yalnız ona haram etmiş peygamber.
sen içmiyorsan, içenleri kınama bari;
bırak aldatmacayı, iki yüzlülükleri;
şarap içmem diye övünüyorsun, ama,
yediğin haltlar yanında şarap nedir ki?