kısaca anlatmak gerekirse; bir ülkenin yerel para biriminin değerini uluslararası piayasada değeri olan bir başka para birimine veya altın vb değerlere endekslemesi olayıdır. uygulayıcı kimi ülkeler bu noktadaki sıkıntıları aşmak için bir sepet de oluşturabilirler. (1ytl= 0.25 usd+ 0.25 eu+ 0.1 gr altın vb.)bu sayede ülkenin para birimi endekslenen diğer parabiriminin uluslararası borsalardaki değer kaybından minumum miktarda etkilenmesini hedeflerler.
bu kur rejiminde piyasa aktörü merkez bankaları olur. endekslene oranın aşılması veya seviyenin altına inilmesi durumunda piyasaya döviz satarak veya piyasadan döviz alarak değer makasını korumaya çalışırlar.
en büyük dezavantajı ise kendi paranızı endekslediğiniz para biriminin merkezi durumundaki ülkede meydana gelebilecek ekonomik krizlerin ve olası enflasyon veya devalüasyonların kısa vadede ülkenizde de görüldüğü gerçeğidir. bu durum ülkenin bağımsız olarak kendi ekonomik politikalarını gerçekleştirmesini neredeyse imkansız kılar. bu da karşı ülkeye kendi ellerinizle bağlandığınız anlamına gelir basit anlamda.
bir diğer sıkıntı ise eğer merkez bankanızın ihtiyaç durumunda piyasaya satabileceği miktarda döviz rezervi bulunmuyorsa karşılaşabileceğiniz ekonomik krizlerdir. yanılmıyorsam 2001 krizi bu nedenle oluşmuştu. bu durumda yapılacak şey kısa vadede merkez bankanızda karşılığı altın cinsinden bulunmayan miktarın karşılıksız olarak para basmak suretiyle piyasayı pompalamaktır. bu ise orta vadede daha büyük bir sıkıntıya yol açar ki onun adı da enflasyondur. yanılmıyorsam kıbrıs barış harekatı sürecinde türkiye'nin yabancı yatırımcıyı elinde tutamaması nedeniyle doğan açığı karşılıksız olarak para basarak gidermeye çalışması nedeniyle türkiye enflasyon canavarı ile yaşamaya başlamıştı.
not: bu entryi bir sözlükte yazmıştım ama bir hata ile sabit kur değil de dalagalı kur başlığına. kurallar gereği tanım entryleri yazar tarafından silinemiyor, üç gün boyunca beş mesajla uyardım moderasyonu...değiştirmediler hala orada öylece hatalı hatalı duruyor... alın siz okuyun ulu sözlük yazarları...sabit kur budur. dalgalı kur başka birşey.
edit: unutmuşum dalgalı kur aynı zamanda bir sözlük yazarıdır.
