başta iktidar icraatları olmak üzere, toplumu doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen her tür konuda olumlu veya olumsuz eleştirel yaklaşımları ile göze çarpan en önemli baskı gruplarıdır.
başta meslek odaları olmak üzere, dernekler, gönüllü yardım kuruluşları ve çeşitli sosyal-kültürel birlikler bu kapsamda değerlendirilirler.