son günlerde internet ortamında tekrar gündeme gelen mars, ay kadar parlak görülecek şeklindeki haberlerin yaygınlaşması üzerine, doğru olmayan bu haber ile ilgili duyuru yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur. değerli halkımızın bilgisine;
en son 27 ağustos 2003 tarihinde gerçekleşen mars yakınlaşması olayı, 2003 yılında ankara üniversitesi rasathanesinde düzenlenen halk günü etkinliklerinde binlerce ankaralı tarafından gözlenmiştir. dünyaya en yakın konumunda bile bahsedildiği gibi bir parlaklığa ulaşamayan mars gezegeni, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi yine halkımızı heyecanlandıracak haberlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur.
akşam saatlerinde güneş battıktan hemen sonra batı ufkunda görülebilen mars gezegeni, çok yakınında bulunan venüs ve satürn gezegeninden çok daha sönük durumdadır. saat 20:00 civarında muhteşem parlaklığı ile dikkati çeken venüs gezegeni, güneş ve aydan sonra gökyüzünde görülebilecek en parlak cisim durumundadır. mars gezegeni ise görünür parlaklığı itibariyle bu cisimler arasında en sönük olanıdır.
mars gezegeni, dünyanın yarısı büyüklüğünde bir cisimdir ve diğer gezegenlerin yaptığı gibi güneşten aldığı ışığı yansıtırlar. gezegenlerin parlaklıkları onların güneşten aldıkları ışınımı yansıtma miktarlarına ve yüzey alanlarına bağlıdır. cisimlerin görünür yüzeylerinin büyük olması, onların daha fazla ışınım yansıtmasına ve dolayısıyla daha parlak görülebilmesine neden olur. mars gezegeninin ay kadar parlak olabilmesi için, yüzey yansıtma katsayıları dikkate alınmadığında, ay kadar bir açısal çapa sahip olması ile mümkündür. bunun gerçekleşebilmesi için ise marsın dünyaya yer-ay uzaklığının yaklaşık iki katı (738.912 km) bir uzaklığa gelmesi gerekir. böylesi bir değişim olmadığı sürece marsı ay kadar parlak görebilmek hayalden öteye gidemeyecektir.
geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi, mars gezegeni ay kadar parlak görülemeyecektir, fakat gökyüzüne bakmayı seven halkımız için, akşam saatlerinde batı ufkunda bu cisimleri izlemeleri son derece zevkli olacaktır. aşağıda saat 20:00-21:00 arasında görülebilecek gezegenler bulunmaktadır. zevkli seyirler dileriz...
doç.dr. birol gürol
ankara üniversitesi rasathanesi
müdür
